________________
૨૬૮
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૩-૪-૩૫ જાણવા માટે અવધિજ્ઞાનનો ઉપયોગ કર્યો, અને તે પછી રાજ્યકુટુંબ અને ત્રિશલામાતાને શોકસમુદ્રમાં અવધિજ્ઞાનના ઉપયોગથી જ આ સર્વ શોકનું ડૂબતા દેખીને પોતાને એક દેશે ચાલવાનો પ્રસંગ કારણ પોતાની નિશ્ચળદશા જ છે એમ જાણી ઉપસ્થિત થાત જ નહિ. આ બધી પ્રાસંગિક શક્યા. ધ્યાનમાં રાખવાની જરૂર છે કે ભગવાન હકીકત છે. માત્ર મૂળ હકીકત તો એટલી જ મહાવીર મહારાજનું અવધિજ્ઞાન તેઓશ્રી દશમા લેવાની છે કે ગર્ભમાં રહ્યા થકાં પણ માતાનું દુઃખ દેવલોકમાંથી આવેલા હોવાને લીધે ઘણું જ નિર્મળ ટાળવારૂપ પરહિતપણામાં કે દયાળુપણામાં તેઓ હતું અને તેનું નિર્મળ અવધિજ્ઞાન હોવાથી તેઓ કોઈપણ બીજા જાહેર જીવનવાળા કરતાં ચઢિયાતા માતાપિતાના સંકલ્પને જાણી શક્યા. જો શ્રમણ છે એમ માન્યા સિવાય છૂટકો જ નથી. ભગવાન મહાવીર મહારાજા તેવા નિર્મળ ગર્ભાવસ્થામાં અભિગ્રહનું કરવું અવધિજ્ઞાનવાળા ન હોત તો માતા ત્રિશલાના અને
શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મહારાજાને અંગે સિદ્ધાર્થ મહારાજાના શોકને જાણ્યા છતાં પણ તે
ગર્ભાવસ્થામાં કરેલી એકલી નિશ્ચળતા જ વિચારવા શોકના અત્યંતર ગર્ભાપહારની ચિંતારૂપ કારણને
જેવી નથી, પણ ગર્ભાવસ્થામાં જ શ્રમણ ભગવાન જાણી શકત નહિ, પણ દશમા દેવલોકથી ભગવાન
મહાવીર મહારાજે કરેલો અભિગ્રહ તે પણ વિચારવા ચ્યવેલા હોવાથી અને તે દશમા દેવલોક જેટલું જ
જેવો જ છે. પૂર્વે જણાવેલી ગર્ભાવસ્થાની નિશળતા અવધિજ્ઞાન ગર્ભાવસ્થામાં પણ હોવાથી ભગવાનું
ભગવાન મહાવીર મહારાજે જ્યારે યવનના ગર્ભાપહાર આદિ કારણને જાણી શક્યા. જો
ત્રીજે મહિને કરી છે અને તે જ અરસામાં માતા સ્વતંત્ર અવધિજ્ઞાનનો ઉપયોગ ચાલુ ફરતો જ
ત્રિશલાને અને આખા રાજ્યકુટુંબને શોકસમુદ્રમાં રહ્યો હતો એમ માનીએ તો શાસ્ત્રકારોએ
ડૂબતાં દેખીને તરત અંગોપાંગો ચલાવ્યાં છે, અવધિજ્ઞાનનો ઉપયોગ મેલવાના કારણ તરીકે જે
જ્યારે આ ગર્ભમાં રહ્યા છતાં અભિગ્રહનું કાર્ય વાજીંત્ર અને નાટયારંભનું બંધ થવું જણાવેલું છે
ચ્યવન પછી સાતમે મહિને થયેલું છે, અર્થાત્ તે ઘટે નહિ એટલું જ નહિ પણ પોતાની નિશ્ચળતાથી
નિશળતા અને અભિગ્રહની વચ્ચે ચોખ્ખો ત્રણ આખા રાજકુટુંબને શોકસમુદ્રમાં ડુબવાનું થશે
આ મહિનાથી વધારેનો આંતરો છે, અને તેથી કેટલાક તેની દરકાર કે દયા કરી નહિ એમ જરૂર માનવું જે અભિગ્રહ વિધાનને ગર્ભની નિશ્ચળ અવસ્થા પડશે, અને જો આખા રાજ્યકુટુંબને શોકસમુદ્રમાં
1શાકનુમા અને ચલિત અવસ્થા સાથે જોડી દે છે, તેઓ બે ડૂબવાનું મારી નિશ્ચળતાથી થશે એમ જાણ્યા છતાં
અવસ્થાના અંતરને સમજતા નથી એમ ચોખું તેની ગણતરી નહિ કરતાં અને બેદરકારી કરતાં
કહેવું જોઈએ, કેમ કે ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે તે બે જો પોતે ગર્ભાવસ્થામાં નિશ્ચળપણું કર્યું હોય તો અવસ્થા વચ્ચે ચોખ્ખો ત્રણ મહિનાનો ઓછામાં