________________
महाकवि श्रीरामचन्द्रविरचित
मकरन्दः –( स्वगतम् ) महासाहसैकसाध्योऽयमर्थौ न बाह्यमाडम्बरमपे'क्षते । तथापि तदवश्यमाधेयम् ।
१६
पांसि भूरुहां हेतुर्न पुनर्गर्जितारवः ।
माघे तथापि गर्जन्ति क्षोभाय जनचेतसाम् ||८|| ( प्रकाशम् ) आर्य !
अनादिसिद्धे मीमांसा विश्ववर्त्मनि का सताम् ? | रूपजीवाः स्त्रियः सृष्टाः पुमांसो न पुनः कथम् ? ॥९॥ श्रेष्ठी - प्रस्तुतमभिधीयताम् ।
मकरन्दः - प्रस्तुतमिदम् - 'मन्त्रमण्डल पूजापूर्वकं सर्वमनुष्ठानम्' इति भवतामपि प्रसिद्धम् । अतो मण्डलोपकरणेषु विचारो नः कर्त्तव्यः ।
श्रेष्ठी - अवश्यं कर्त्तव्यः ।
मकरन्दः - तर्हि समानयत सद्यः प्रसूत व्याघ्रीक्षीरम् सम्पादयत विन्ध्यचमरीशृङ्गगोरोचनाम्, ढौकयत वानेयगजप्रथमदानवारि ।
"
श्रेष्ठी - अवशिष्यते किमपि ? |
मकरन्दः - अवशिष्यते षोडशवर्षदेशीयखल्वाट पुरुषचितावह्निः । श्रेष्ठी - ( शिरो धूनयित्वा ) असुरसङ्घ[ट]नः विशेषतो वरियम् । भवतु, कोऽत्र भोः ! ? ।
( प्रविश्य )
सुन्दरकः - एषोऽस्मि ।
( श्रेष्ठी सुन्दरस्य कर्णे एवमेव ) ( सुन्दरो निष्क्रान्तः । )
श्रेष्ठी - यावदुपकरणानि सन्निधीयन्ते तावदागच्छत यूयं वच्छाया मल्लिकायाः समीपम् । हला लवङ्गिके ! गत्वा ब्रूहि वत्साम् - समयोऽयमस्मदागमनस्य । (नेपथ्ये )
'समओ वट्टदिता एदु तादो ।
Jain Education International
सर्वोऽप्युपकरणप्रपञ्चः,
( सर्वे गृहोपवनमुपविशन्ति । )
( ततः प्रविशति विरहावस्थां नाटयन्ती मल्लिका लवङ्गिकाप्रभृतिकश्च परिवारः । )
१ समयो वर्त्तते तद् एतु तातः ।
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org