________________
તરંગલાલા
મીઠું બોલીને અન્યને વિશ્વાસ ઉપજાવતી સ્ત્રીનું દર્પણમાંના પ્રતિબિ બની જેમ દુધ હોય છે.” (૧૨૬૭),
પછી તેણે મને પૂછ્યું, તે મને આ વાત પહેલા કેમ ન કરી તો હું એને જ તેને હાથ સંપત અને તે આ ક્લ ક ત ન હત' (૧ર૬૮). એટલે મેં કહ્યું, “તેણે મને પિતાના જીવતરના સોગંદ દઈને કહેલું કે હું જઈને તેને ન મળે ત્યાં સુધી તારે મારું આ રહસ્ય જાળવવું. (૧૨૬૨) તેને આપેલા વચનનું પાલન કરવા અને ડરના માય હુ કહી ન શકી, તમને આ વાત નિવેદિત ન કરી તે અપરાધ બદલ હું તમારાં ચરણની કૃપા યાચુ છુ.' (૧ર૭૦).
શેઠાણીને વિલાપ
આ વાત સાંભળતાં શેઠાણી અપકીર્તિતા અને તારા વિના વિચારે મૂર્ણિત થઈ ગઈ (૧૨૭૧) તેને એકાએક ઢળી પડેલી જોઈને ઘરના બધા માણસે સડી જતા નાગાળની જેમ દીનભાવે ચિત્કાર કરી રડવા લાગ્યા. (૧૨૭ર). ભાનમાં આવતા રાઠાણી અનેક પ્રકારે વિલાપ કરતી રડવા લાગી, જેથી અનેક જણને પણ આવી ગયુ. (૧૨). તે વેળા તારા સૌ ભાઈઓ, તેમનું પરીઓ તથા કેટલાક પરિજને પણ, છે સ્વામિની, તારા વિગે અતિ કરુણ સદન કરવા લાગ્યા (૧ર૭૪). પુત્રી પ્રત્યેના નેહને કારણે કરણ ન કરતા કરતાં કોમળ હવાળી તારી અમ્માએ શેઠને વીનવણી કરીને આ પ્રમાણે અભ્યર્થના કરી (૧૨૭૫), વિશુદ્ધ શીલવાળા અને કુળના વશમાં લુખ્ય લોકોને પુત્રી જમીને બે અનર્થનું કારણ બને છે . પુત્રીવિગ અને અપયશ (૧ર૭૬) પૂ કરેલા કપના પરિણામરૂપ જે બધુ વિધાન વિહિત હોય તે પ્રમાણે શુભ કે અશુભ થાય કે સને કેઈ આવા કે વશ બન. (૧૨૭૭). શીલ અને વિનયયુક્ત મારી પુત્રીતે ષ દેવે ઘો નથી. કુટિલ વિધિથી જ આ સંસારમાં તે દેરાઈ છે. (૧૨૮). જે તેને પિતા પૂર્વજન્મ સાથે, અને પિતાના પૂર્વજન્મના પતિની પાછળ તે ગઈ, તે તેમાં તેનો કશ મેરે વાક થયે નથી તે મારી બચ્ચીને તમે પાછી લઈ આવે (૧૯૭૯). એ કુમળી, પાતળી, નિર્મળ હત્યની, અનેકની વહાલી મારી દીકરીને જોયા વિના હુ એક પળ પણ જીવી નહી શકે.' (૧૨૮૦) એ પ્રમાણે અત્યત કરૂણ વચનો કહેતી, પગે પડતી શાણીએ શેઠની અનિચ્છા છતાં તેને મનાવીને ‘સારુ’ એમ કરાવ્યું, (૧૨૮૧),
