________________
अडद ने "प्रभूताभ्यन्तरमलो" अर्थात् अडदनी दाळने विशेष शाडो करावनार कही छे. तो कबजीयातवाळा माटे अडद सारा खरा के नहि । 'भिन्नपुरीषमूत्रः' झाडो अने पेसाब बन्ने वधु पडतां करावनार कह्या छे, सभव छे, वधु पडतो युरीक-एसिड उत्पन्न करी वधु पेसाब लाववानो हशे.
___ पंजाबीओ, काठियावाडीओ-नो अडद मुख्य आहार छे. एटले ए प्रजा कदावर, खडतल, ऊंची, साहसीक छे.
गूजरातीमोने अडद पचाववानी शकित नहि होवाथी गुजरातमां अडद जवल्ले ज खवाय छे. अगरनवार अडद भने एनी विविध बनावटो आहारमा ठेवी जोईए.
दहीवडा सुंदर वानगी छे. भडदनी छुट्टी दाळ अने प्रवाही दाळ-अवारनवार खावामा लेवी जोईए. अमो तो कहीए छीए एकली तुवेरनी दाळ करता गुजरातीओ ५-६ जातनी दाळो भेगो करीने रोज खाय तो सार. अडद, मगतुवेर, वाल अने चणा नी दाळो-पंचकटीया दाळ-खावामा लेवी आरोग्य-दृष्टिए अमने वधु हितावह लागे छे. पाणी जेवी दाळ करतां घाटी के लचको दाळ करी ते ज खावामां लेवाय तो ठीक. पंचमहालना धाराळा, वाणीया-ब्राह्मणने "ढीली दाळना खानारा" कही तेमनो ठेकडी ऊडाडे छे तेमां घणुज सत्य छे दाळ घाटी खावी जेथी वधु प्रोटीन मळी रहे. अडदना वडां पण सारां.
उपसेक (अ. ह. सू. ६-१८) वाग्भटे मा नवो शब्द शिम्बीधान्योनी शरूआत करतां योज्यो छे. मग, तुवेर, मसूर वगेरे शिम्बीधान्यो लेप अने उपसेक-बन्नेमां हितावह छे.
उपसेकनो अर्थ अहीं अरुणदत्त-वाग्भटना टोकाकार-परिषेक करे छे. ज्यारे वाग्मटना बीजा टीकाकार हेमाद्रि उपसेकनो अर्थ व्यंजन-मसालो-करे छे जेनो साथे मिश्रकरी ओदन वगेरे खवाय छे ते. अने ते महीं सूप (दाळ.गू.) ना अर्थमां ज व्यवहृत छे. अर्थात् उपसेकनो अर्थ सूप-दाळ एवो ज छे.
काव्यरचनामां केटलीक वखत नवा शब्दो योजवा पडे छे. पेया, विलेपी, शब्दो होवा छतांय जेम 'प्रमथ्या' शब्द प्रयोजवामां आव्यो छे तेवोज आ नवो शब्द उपसेक छे एम अमारु मानतुं छे.
चरक शिम्बीना गुणोमा "पित्तश्लेष्मणि शस्यन्ते सूपेष्वालेपनेषु च" लेप भने सूप तरीके शिबी धान्यो कफपित्तमा वपराय छे.
उपसेक पटले सूप छे.
