________________
ओक्टोबर-२०१६
२४७
देवालयना विश्वकर्मानी विदाय
__- डो. रेणुका पोरवाल
नाम - मधुसूदन अर्थात् श्रीकृष्ण अने कार्य देवालयना दिव्यात्माने जगत समक्ष झीणवटथी प्रस्तुत करवानु. जीवनना अन्तिम तबक्का सुधी कर्मयोगी रहेवू सहेलुं नथी. संगीत अने शिल्पकळा बन्नेमां पारखी नजरने कारणे सफळता तेमने वरी. डॉ. कुमारपाळ देसाईले 'पारिजातना संवाद'मां तेमनो परिचय आपता जणाव्युं छे के तेमणे २५००० जेटला प्राचीन मन्दिरो पर शोधकार्य कर्यु हतुं. ओ सर्व पर ग्रन्थो के अभ्यास-लेखो जगतने भेट कर्या. अमां कुम्भारिया, आबु अने राणकपुरनां देरासरोनां स्थापत्योमां ओना घुम्मटनी बांधणीनी बारीकी तेमणे घणी चीवटथी रजू करी.
स्वरसाधनानी उत्कण्ठाओ तेमने विधिसर तालीम लेवा प्रेर्या. सुब्बालक्ष्मीना स्वरथी गुन्थायेलां भजनो सांभळीने कर्णाटकनुं संगीत आत्मसात् करी लीधुं. अमने कला साथे पूर्व जन्मोनो नातो होय अम तेमनी कलाप्रियता जोई अनुभवातुं हतुं. साहित्यमा वार्ताओ अने अन्य लखाणो साथे कला, कलाकारो, नाट्य-कलाकारो बधा पर तेमनी कृतिओ जोवा मळे छे.
ओमनी साथे घणीवार मुलाकातो थई. मारा माटे गुडगांवनी 'अमेरिकन इन्स्टिट्यूट फोर इन्डियन स्टडीझ' मुम्बईथी घणे दूर हती; परन्तु अमना आत्मविश्वासभर्या शब्दोमां स्नेहथी भींजायेल आमन्त्रणनो सहारो मारा माटे पूरतो हतो. ओ सफर मारा माटे घणी लाभदायक रही. एक ज स्थळे अभ्यासनी दरेक सगवड शोधकर्ताने घणी माफक आवे छे अने अना थकी ज समाजने नवी नवी शोधोनी भेट मळी रहे छे. त्यां तेमना मार्गदर्शन थकी मथुराना स्तूपनो प्रोजेक्ट हुं पूरो करी शकी. ___ज्यारे पण तेमने मळवानुं थाय त्यारे पुरातत्त्व अने शोधकार्यनी वातो थाय, शीरोहीना सुन्दर मन्दिरसमूहनी माहिती अने जीवितस्वामीना तेमना ज्ञाननी वातो सांभळवी खूब गमे. तेओ पोते ज विश्वकोश हता.