________________
२१४
अनुसन्धान- ७१
अमने ख्याल छे त्यां सुधी तेओ पोरबन्दरना स्थानकवासी जैन परिवारमांथी हता. आपणा जैन समाज माटे तेओ गौरवरूप हता. पण घणा ओछा लोकोने ढांकीसाहेबनी विद्वत्तानो ख्याल हशे . मूळ तेओ कृषिक्षेत्रना विद्वान हता. तेमणे केरीनी केटलीय नवी जातो शोधी काढी हती. पण पुरातत्त्वनी प्रीतिए तेमने पुरातत्त्वविद् बनावी दीधा. प्राचीन स्थापत्योने, जीर्ण-शीर्ण थई गयेलां मन्दिरोने, साव विसराई गयेली प्राचीन नगरीओने तेमणे घणी महेनत करी फंफोसी अने तेनी ऐतिहासिक विगतो समाजनी सामे रजू करी. एक वार तेमणे आ अंगे थयेली वातमां कहां हतुं के "आपणे जिनालयोना जीर्णोद्धार करी करीने जैन संस्कृतिनी प्राचीनताना एक पण पुरावा रहेवा दीधा नथी. एटले सुधी के जीर्णोद्धार करतां निकळेलां शिल्पो, लेखो तथा खण्डित प्रतिमाओ पण भण्डारी दई प्राचीनताना अवशेषोने नष्ट करवामां ज आपणे सङ्घनो उत्कर्ष गण्यो छे."
एक अजोड पुरातत्त्वविद्, प्रखर शिल्पशास्त्री, उत्कट सङ्गीतप्रेमी, आवा तो घणां विशेषणो एमना माटे वापरी शकाय. विद्यारुचिने कारणे तेमनो भाषाबोध पण संस्कृत-अंग्रेजी पूरतो सीमित न हतो. उलटुं प्राकृत, मागधी, अपभ्रंश, फ्रेंच जेवी भाषाओमां पण तेओ वांचता, संशोधनो करता.
उपरोक्त विषयो सिवाय साहित्यमां पण तेमनी लेखनी गजबनी. एक पछी एक प्रसंगो सांकळवानी कळा जुओ तो कोई इतिहासकार आवुं लखी शके तेवुं कल्पनामां पण न आवे. ढांकीसाहेबना पुस्तक 'शनिमेखला 'नी कथा 'ताम्रशासन' वांचशो तो ज अमारी वातमां विश्वास बेसशे रुद्रमाळ प्रासादनी संशोधक टीमना संशोधनकार्यथी शरु थती कथानी क्षणे क्षण रोमांचक छे. तेमां य अचानक प्रासादना अवशेषोनुं सचेतन थवुं पुनः प्रासाद रचावो - राणी मीनळदेवीनं दर्शन करवा आववं पुरातत्त्वविदोनी मूंझवण-मीनळदेवीनं प्रासादनुं पुनः पूर्ववत् ध्वस्त थवुं, आवी घटनाओ कोई सस्पेन्स (थ्रीलर) कथानी जेम वाचकने सखत पकडी राखे तेवी छे.
प्रस्थान
-
छेल्ली अमारी मुलाकात अमारा अमदावादना चोमासामां, वस्तुपाल महामन्त्रीनी एक अप्रगट कृतिने बनाडवा थई हती. तेओए ते कृति जोई पू. आ. श्रीविजयसोमचन्द्रसूरि म.सा. ने कहां के "महाराजश्री, आ कृतिनुं सुन्दर प्रकाशन
