________________
पत्रचर्चा
मधुसूदन ढांकी
अनुसंधाननो १६ मो दळदार अंक रसपूर्वक जोई गयो. तेमां 'केटलांक संशोधनो / प्रकाशनो' विभाग अंतर्गत नीचे मुजबनी नोंध वांची :
"वि. सं. ९७५मां नागेंद्रकुलना आचार्य विजयसिंहसूरिजीए रचेली 'भुवनसुंदरी कहा' नामक प्राकृत भाषाबद्ध महाकथानुं संपादन विजयशीलचंद्रसूरि द्वारा थतां हाल ते मुद्रणाधीन छे." (पृ. २२७).
आ नोंध उपरांत ए ज अंकमां "भुवनसुंदरीकथायां वर्णितानि सामुद्रिकशास्त्रकथित लक्षणानि" शीर्षकवाळा लेखना प्रारंभे आ प्रमाणे नोंध मूकी छे. "वि.सं. ९७५मां नागेंद्रकुलना आचार्य विजयसिंहसूरिए ८९११ गाथाप्रमाण प्राकृतभाषाबद्ध भुवणसुंदरीकहा नामे अद्भुत कथाग्रंथनी रचना करी छे. अद्यावधि अप्रगट आ ग्रंथ हाल मुद्रणाधीन छे." (पृ. २८). आमां ग्रंथरचनानुं जे वर्ष अपायुं छे ते विचारणीय छे. मने स्मरण छे ते प्रमाणे मूळ ग्रंथकर्ता रचनावर्षनो निर्देश दीधो नथी. ईस्वी १६मी सदीना आरंभे, प्राचीनमध्यकालीन जैन ग्रंथो संबद्ध रचायेली एक महत्त्वपूर्ण सूचि - बृहट्टिप्पणिका - मां ए वर्ष जरूर आपवामां आव्युं छे. तेमां देवायेलुं वर्ष '९७५' साचुं होवामां कोई संदेह नथी; पण तेनो संवत् ते 'विक्रम संवत्' के 'शक संवत्' ते मुद्दानो निर्णय थवो घटे केमके ग्रंथकर्तानी प्रशस्तिमां पुराणा कविओमां पालित्त (पादलिप्त), हरिभद्र, बप्पभट्टि, कालिदास अतिरिक्त 'धनपाल' नुं पण स्मरण कर्तुं छे. कवि धनपाल धारापति परमारराज मुञ्ज अने भोजना समकालीन हता. आथी भुवणसुंदरीकहाना प्रणयिता विजयसिंहसूरिनो समय ईस्वी १० मीनो अंतिम भाग अने ११मीनो पूर्वार्ध ज होई शके. ए हिसाबे '९७५ 'ना वर्षने शक संवत्सर अनुसार घटावतां ज मेळ मळे. एथी रचनाकाळ वि.सं. ९७५ ( ईस्वी ९१९) न होतां श.सं. ९७५ ( ईस्वी १०५३) मानीए तो बरोबर संगति बेसी जाय. आम आ ग्रंथ माटे मानी छे ते मितिथी १३४ वर्ष पछीनो छे. अहीं मूळ ग्रंथप्रशस्तिनो संदर्भगत भाग उद्धृत करूं
छं.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
