________________
अनुसंधान - १७• 212
पूजि (पृ. २०) - ए बने संपर्कना अर्थमां आप्या छे. पुरुषकार वृत्ति (पृ. ४६ ) मां सुधाकरनो मत मळे छे: अत्र भूवादि सूत्रे सुधाकरः पृचि इति द्रमिडा:, वेति नन्दिस्वामी ।
आम कौशिकना पृचि ए धातु स्वरूपने द्रमिडानो ने जैनेन्द्र व्याकरणना वृत्तिकार नन्दिस्वामीनुं समर्थन मळी रहे छे. तो पूजि ए रूपने कवि ना कर्ता बोपदेवनुं समर्थन मळी रहे छे.
२०. बिल भेदने । क्षीत. (पृ. २९८ ) भिल इति कौशिकः - भेलयति भेलः भिल्मम् । कौशिक चुरादि धातु बिलने बदले भिल एम आ धातुनो पाठ करे छे. कवि. (पृ. ४५) मां आवो पाठ मळे छे ते सिवाय बधा धातुपाठमां बिल भेदने एम ज मळे छे. क्षीत. ना संपादके नोंध्युं छे के निरुक्त १. २० मां बिल्मं भिल्मं भासनमिति वा मळे छे. १२ टीकाकार दुर्गे आ भिल्मम् नो अर्थ वेदानां भेदनम् । भेदो व्यासः । एम आप्यो छे पण एना मूळ धातुनो निर्देश कर्यो नथी. पण भिल्मम् ना अर्थ जोतां भिल भेदने ए एनो मूळ धातु होवो जोइए. गुजराती शब्द भेलाणनो मूळ धातु पण कदाच भिल होवानुं अनुमान थई शके.
२१. व्यय क्षये । क्षीत (पृ. ३०१ ) - व्यप व्यय इति कौशिकः । कौशिक 'क्षय'ना अर्थमां चुरादि गणना व्यय क्षये-ए धातु उपरांत व्यप नो पण पाठ करे छे. आ व्यप क्षये ए धातु मात्र कवि. (पृ. ३८) मां मळे छे.
२२. चुषिर विशब्दने । क्षीत. (पृ. ३१३ ) .... घुष विशब्दने इति कौशिकः । कौशिक चुरादि गणना धातु घुषिर् नो घुष एम पाठ करे छे. घुषिर पाठ करीए तो इरितो वा (पा. ३. १. ५७) सूत्रथी लुङ् एटले के अद्यतनकाळनां रूपोमां अङ् विकरण प्रत्यय विकल्पे थाय. वळी क्षीरस्वामी जणावे छे के इरित्वमनित्यण्यन्तत्वे लिङ्गम् । एटले के इर् अनुबन्ध अनित्य ण्यन्तत्वने दर्शावे छे. तेथी घुषिर् ना लुङ् मां त्रण रूपो थाय छे : अजूघुषत् अघुषत् अघोषीत् । जो 'इर्' अनुबन्ध विनाना 'घुष'नो पाठ, कौशिकना मत प्रमाणे करीए तो 'इरितो वा ।' लागु न पडे अने तेथी अद्यतन 'अजूघुषत् अघुषत्' ए प्रमाणे रूप थाय. कौशिके
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org