________________
[112]
गूंगळावू (रवा०) अंधल गूंगणुं(रवा०) पंगल फारसी गुंग गुंगल गूंगा
मूअल, मूअल्ल . गोगो प्रा.गुंगुयंत
देशी श.णं. 'भयेए आकुलव्याकुल ते गुंगुयंता अच्छंति' (उत्तराध्यनशान्त्याचार्य टीका) ८. चपटुं, चांपवू , चीपवं, चीवडो वगेरे
मूळ शब्दरूप चप् / चंप 'दाबQ' दबावीने सपाट कर'. तेना परथी गुजरातीमां चपोचप, चपटी, चपटुं, चप्प-ट/चाप-ट, चाप-डो, चांपवू, चांपुं निष्पन्न थया छे. अन्य भारतीय आर्य भाषाओना सहजन्य शब्दो माटे जुओ टर्नर क्रमांक ४६७४.
चप्पनी ज साथे संकळायेल चिप्प/चिव्व्नो पण एवो ज अर्थ छे. गुजरातीमां चीपियो, चीपवू, चीप, चीबु, चिव्व-ड/चव्व-ड, चीवडो(चोखा दाबीने करेला पौवामांथी बनेल) के चेवडो (सं. चिपिष्ट, प्रा. चिविड, कमाउनी च्यउडा, नेपाळी चिउरा, हिन्दी च्यूडा, मराठी चिवडा वगेरे) जुओ टर्नर क्रमांक ४६७४, ४८१८, ४८२१.
हिं. चिपचिपा - 'चीकगुं' एनो संबंध 'चीपकीने चोंटवू' एनी साथे
होय.
शंकराचार्यने नामे मळतुं भज गोविन्दम् ए स्तोत्र 'चर्पटपंजरिका-स्तोत्र' तरीके जाणीतुं छे. ए नाम विचित्र छे. मारी अटकळ छे के कोईए तेने लगती देश्य संज्ञानुं करेलुं आ संस्कृतीकरण होय. सं. चर्पटनो 'हथेळी' एवो अर्थ नोंधायो छे. पंजरिका ए गुजरातीमां प्रचलित 'पंजरी' (प्रसादनी 'पंचाजीरी') लागे छे. 'हथेळीमां पंजरी' (के 'चपटीमां पंजरी ?) सद्बोध 'ईन ए नटशेल' एवं तात्पर्य होय.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
