________________
केटलाक मध्यकालीन शब्दो
जयंत कोठारी अधिवासियां तरुणप्रभसूरिकृत 'षडावश्यक बालावबोध' (संपा. प्रबोध पंडित)मां अधिवासियां शब्द वपरायो छे ने संपादके एनुं मूळ सं. अधिवासित दर्शावी 'worshipped by means of perfumes' (धूप आपी पूज्या) एवो आप्यो छे. संस्कृत अधिवासितनो 'धूप आपी सुवासित करेलु एवो एक अर्थ छे ज, परंतु षडावश्यक बालावबोध'मां आ शब्द जे संदर्भमां वपरायो छे त्यां ते अर्थ बंधबेसतो नथी. आ कृतिमां राजा अपुत्र मरण पामतां राज्यना प्रधान पुरुषे राजानी शोध माटे पांच दिव्य अधिवासियां" एम कहेवामां आव्युं छे. दिव्य एटले परीक्षा अर्थेना चमत्कारो. राजा तरीके जेनी पछी वरणी थाय छे ते विद्यापति पासे आवतां घोडो हेषारव करे छे वगेरे घटनाओ आ पछी निरूपाई छे. देखीती रीते ज अहीं अधिवासियांना 'सुगंधित कर्या' एवा अर्थने अवकाश नथी. प्राकत कोश अहिवासिअ (अधिवासित) शब्द 'सज्ज करेलु, तैयार करेलु' एवो आपे छे ते ज अहीं अभिप्रेत जणाय छे : पांच दिव्य तैयार कीं, नक्की का.
अनिवड ___ आरामशोभा रासमाळा' (संपा. जयंत कोठारी)मां अनिवड शब्द आ प्रमाणे वपरायेलो मळे छ :
मत द्यउ कोइ पासि अनिवड आइवा रे संपादके सं. अनिवर्तमांथी व्युत्पत्ति सूचवी अनिवडनो अर्थ 'साव ? एकदम ?' एम नोंध्यो छे. देखीती रीते ज, संदर्भमां कंईक बेसी शके तेवा अर्थनो तर्क करवामां आव्यो छे. मूळ तरीके दर्शावेल सं. अनिवर्त आवो अर्थ भाग्ये ज आपी शके.
___ 'जिनराजसूरि-कृति-कुसुमांजलि' (संपा. अगरचंद नाहटा)मां अनिवड शब्द अनेक वार वपरायो मळे छे. जेमके,
(१) अनिवड थातां वार न लागइ जे सगा. (२) न कहइ फेरि वचन जउ किसा, तई अनिवड जाणी तो दिसा
दीसउ वड वयरागि जिसा, ए वइराग कहउ किण मिसा. (३) पलकमांहि अनिवड हुअउ रे, तिण तुझनइ साबासि रे. (४) सीख करै वाटै मिल्या रे, वीछडवानी वार, ते तो अह्म सुं सीख न का करी रे, अनवड जेम विचार.
[33]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
