________________
DOAINIA
મનુષ્ય પોતાને જીવતો રાખવા અનેક જીવોને મારી નાખે છે. વાર્થ ખાતર અનેકને પાયમાલ કરે છે જ મંત્રીશ્રી, : ભૂતકાળમાં પણ આ દેશમાં હિંસા થતી હતી. આજે પણ થાય છે. પરંતુ બને કાળની હિંસામાં આકાશ-પાતાળનું અંતર છે. ભૂતકાળમાં થતી હિંસાનું મુખ્ય કારણ ભૂખ ભાંગવાનું અથવા જીભના સ્વાદને પષવું હતું. વળી એ બે મુખ્ય કારણોને લઈને થતી હિંસા પણ તિરસ્કૃત અને ઘોર ધૃણાસ્પદ ગણાતી અને મહત્ત્વની વિત ને એ હતી કે કયારેય રાજય તરફથી નિર્દોષ પ્રાણીઓની હિંસાને પ્રોત્સાહન મળતું ન હતું તેથી ભૂતકાળમાં હિંસા થતી હોવા છતાં નિયંત્રિત રહેતી. - વર્તમાનકાળમાં હિંસા અમર્યાદપણે વધી રહી છે. તેનાં મુખ્ય કારણો નીચે મુજબ છે: - (૧) હિંસાને અંધાનું સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે.
(૨) તેને તિરસ્કૃત ગણવાને બદલે તેને પ્રતિષ્ઠિત ગણવામાં આવી રહી છે. : (૩) રાજ્ય તરફથી આર્થિક પ્રલોભને આપી હિંસાને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહી છે અને તેમાં અગવડ ન પડે તે માટે હિંસાની વ્યાખ્યા બદલી *Farming”નું રૂપાળું નામ આપ્યું છે. દા.ત.
સસલાંખેતી, ડુક્કર- ખેતી, કુકકુટ-ખેતી, મન્સ - અથવા દરિયાઇ ખેતી વગેરે. આથી ધાન્યોન્યાદાનાદિ કાર્ય માટે કરરૂપે અપાતા પ્રજાના પૈસા મુખ્યત્વે કૃષિ ખાનું આવા “Farmingમાં આપે છે. જે એક હર્ષદ મહેતા- નરસિંહ રાવના નાણાકીય કૌભાંડ કરતાં પણ - “મેટું કૌભાંડ છે, છળકપટ છે, પ્રજા સાથે ઘરે વિશ્વાસઘાત છે.
પ્રાચીન અર્થવ્યવસ્થા પશુ આધારિત ગ્રામોદ્યોગ હતી, જેથી મનુષ્ય પોતાના જ ગામમાં- ધરમાં, કુટુંબ કબીલા સાથે રહીને ઉધોગ કરતા હતા જેથી તેઓ તન-મન-ધનથી અતિસમૃદ્ધ હતા.
* પરંતુ આધુનિકતાને નામે શેષણખોર પાયાન્ય સંસ્કૃતિનું અંધાનુકરણ કરી સુવિધાઓ દાખલ કરવામાં આવી, એથી ઘણાખરા લોકો બેકારીના ખપરમાં હોમાઇ ગયા, પશુઓ બેકાર થતાં કતલખાનાઓમાં જવા લાગ્યાં અને પર્યાવરણને દાટ વળી ગયો.
દા.ત. પહેલાં ગામેગામ બળદઘાણી હતી. સરેરાશ એક ગામમાં દસ ઘાણી લેખે ભારતનાં છ લાખ ગામોમાં ૬૦ લાખ બળદઘાણીઓ હતી. પ્રત્યેક ઘાણીમાં બે જોડી બળદ લેખે ૨૪૨૬૦=૨૪૦ લાખ બળદોને અભયદાન અને ૬૦ લાખ કુટુંબોને ઘેરબેઠાં પોતાના જ ગામમાં રોજીરોટી મળતી હતી. આથી પશુઓને ખોળ, ખેતીમાં મફત છાણ મળતું ને નફામાં. પરંતુ જયારથી યાંત્રિક ઓઇલ મિલ આવી ત્યારથી પશુઓ બેકાર થયાં, મુઠ્ઠીભર ' લોકોને છોડી ઘણા લોકો બેકાર થઈ ઘરથી બેઘર થઈ શહેરોની ઝૂંપડપટ્ટીમાં સડવા લાગ્યા. 1. તેથી જે અમર્યાદપણે હિંસા રોકવી હોય તે, પ્રજાએ કડકમાં કડક શબ્દોમાં સરકારને આદેશ આપવો જોઈએ કે પશુઓને મારી નાખવાની હિંસક પ્રવૃત્તિઓને 'Farming”ની વ્યાખ્યામાંથી હટાવી દે અને બીજું હિંસાના અધોરી કાર્યને ઘાસદ ગણી ધંધામાં ન ખપાવવું જોઇએ. મહાપ્રદૂષણકારી, મોંઘાંઘટ, બેકારીસર્જક તોતિંગ નાનાં-મોટાં સર્વે યંત્રને તિલાંજલિ આપી પુન: ગામડાઓને જીવતાં કરી ભારતને સમૃદ્ધિ બક્ષવી જોઇએ.
એ પજાજને, આ પડકારને સ્વીકાર કરવા તૈયાર છો
એચ. એન. મહેતા ન-૯/૧૭, ગણપતિ નિવાસ, બ : નગર, ગોરેગામ (વેસ્ટ),
મુંબઇ-૪૦૦ ૦૯૦/
સમકાલીન તા. ૧૨--૨