________________
પ્રાચીનજૈનલેખસ`ગ્રહું,
(2819)
[ આરાસણ
આઆલાજીકલ સર્વે આફ ઇડિઆ, વેસ્ટર્ન સાઈલ, ના સન્ ૧૯૦૫-૬ ના પ્રેગ્રેસ રીપોટ માં કુભારીઆના એ જૈન મારિા માટે વિસ્તારપૂર્વક લખાણ કરવામાં આવ્યું છે જેમાંથી કેટલેક ભાગ અત્ર આપવા ઉપયોગી થઇ પડશે.
r
કુભારીઆમાં જૈનોનાં સુદર મદિશ આવેલાં છે જેમની યાત્રા કરવા પ્રતિવર્ષ ઘણા જૈને જાય છે. દંતકથા એવી ચાલે છે કે વિમલસાહે ૩૬૦ જૈન માર્દિશ ખધાવ્યાં હતાં અને તેમાં અખા માતાએ ઘણી દોલત આપી હતી. પછી અખાજીએ તેને પૂછ્યુ કે કાની મદદથી તે. આ દેવાલયે અધાવ્યાં ? ત્યારે તેણે કહ્યું કે · મ્હારા ગુરૂની કૃપાથી ' માતાજીએ ત્રણવાર તેને આવી રીતે પૂછ્યુ... અને એના એજ જવાખ મન્યેા. આવી કૃતજ્ઞતાથી ગુસ્સે થઇને તેમણે તેને કહ્યું કે જો જીવવુ` હોય તેા ન્હાસી જા, તેથી તે એક દેવાલયના ભયરામાં પેઠા અને આબુ પર્વત ઉપર નિકળ્યેા. ત્યાર ખાદ માતાજીએ પાંચ દેવાલયા સિવાય સર્વ દેવાલયે ખાળી હૅાંખ્યા અને આ મળેલા પત્થરો હજી પણ સર્વત્ર રખડતા જોવામાં આવે છે.ફાસ સાહેબ કહે છે કે આ બનાવ કાઇ જવાળામુખી પર્વત ફાટવાથી બનેલા છે. પણ ગમે તેમ હોય તે પણ ત્યાં એટલા બધા બળેલા પત્થરો પડેલા છે કે જેથી ત્યાં પાંચ કરતાં વધારે માદરો હશે એમ અનુમાન થઈ શકે. ”
(C
'
કુંભારીઆમાં મુખ્ય કરીને ૬ મદિરા છે જેમાંનાં પાંચ નાનાં છે અને એક હિંદુનુ છે. જેનેાનાં ચાર મશિનો આકાર આખુ ઉપરના,તથા નાગડા અગરભદ્રેશ્વરના મદિર જેવા છે. તે સર્વના ઉત્તર તરફ મુખ છે તથા આગળ પરસાળવાળી દેવકુલિકાઓની હાર તેમની આજુબાજુ આવેલી છે. આ મંદિરા વખતો વખત સમરાવવામાં આવ્યાં છે, તેથી કરીને જુનું અને નવુ કામ ભેળસેળ થઈ ગયું છે. કેટલાક સ્તંભા, દ્વારા અને છતમાં કરેલું કોતરકામ ઘણું જ ઉત્તમ છે અને તે આબુનાં દેલવાડાના મંદિરના જેવું છે. મી. કાઉસેન્સના મતાવ્યા પ્રમાણે જ્યાં જ્યાં જીનુ કામ રાખેલ છે તે નવા કામ કરતાં જુદું પડી જાય છે,
Jain Education International
૫૭૫
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
