________________
ઉપરના લેખેા. નં. ૧૩૨]
( ૧૪૪ )
અવલાકન
વિભાગ કરવામાં આવ્યા છે. પ્રથમ વિભાગ ( કડી -૧૩) માં અણુ પર્વતની પ્રશસ્તિ ' આપેલી છે; અને એ પ્રદેશ તથા અખિકા અને શ્રીમાતા વિગેરેનાં વખાણ કર્યાં પછી દેવાલય વિશેની કેટલીક ઐતિહાસિક બાબતે તેમાં છે. વળી તેમાં વિમલના આદિનાથના દેવળના વિક્રમ સંવત્. ૧૦૮૮ માં પાયા નાંખ્યાની વિગત પણ આવે છે. બીજા વિભાગ ( કડી ૧૪-૨૩) માં આ મ ંદિરના જીÍદ્ધાર કરાવ્યાના વખતે પતના માલીક જે રાજ્ય કર્તા હશે તેની
*
રાજાવલી ’ આવે છે. અને ત્રીજા વિભાગમાં ( કડી ૨૪-૩૮ ) છણે ધાર કરાવનાર માણસેાના વંશનુ વર્ણન છે. અંતમાં ( કડી ૩૯–૪૨ ) ઉદ્દાર કરેલા દેવાલયની પ્રતિષ્ઠા કરનાર આચાય નું નામ તથા તેમને વશ અને મિતિ આપેલાં છે.
ઐતિહાસિક રસ વિનાની ખાખતા બાદ કરતાં, પ્રથમ વિભાગમાં અબુ દ ઉપર વસિષ્ઠ રૂષિના અનલકુંડમાંથી પરમારની ઉત્પત્તિની વિગત આવે છે. તેના વંશમાં કાન્હડદેવ કરીને પ્રતાપી રાજા થયા; તેના વંશમાં ધંધુ (ધઘુરાજ) નામના એક રાજા થયેા જે ચંદ્રાવતીના અધિપતિ હતા, અને જે ( ચાલુકય ) રાજા ભીમદેવ પહેલાને નહિ નમતાં અને તેના ક્રાધમાંથી બચવા ધારાના રાજા. ભેજના પક્ષમાં ગયા. ત્યારબાદ એકદમ કર્તા આપણને કહે છે કે, વિમલ નામના એક પ્રખ્યાત માણસ પ્રાગ્ધાટ વંશમાં થયે જેનામાં તે વખત ચાલતી દુષ્ટતાના અંધકારમાંથી ધર્માંની પ્રજવલિત વાળા ઝળકી ઉઠી. તેને ભીમે રાજાએ ‘ દંપતિ ' ( સેનાપતિ ) નિમ્યા અને ત્યાં એક પ્રસ ંગે રાત્રે શ્રી અંબિકાએ પવ ત ઉપર યુગાદિભર્તા ( યુગાદિજિન, આદિનાથ ) નુ એક સુદર દેવાલય બાંધવાનું તેને ફરમાન કર્યુ. આ આજ્ઞાને વિમલ આધીન થયા એ વાત પદ્યમાં કર્તાએ આ પ્રમાણે મૂકી છે;
વિક્રમાદિત્યના વખતથી ૧૦૮૮ વર્ષ પછી શ્રી વિમલે અમુદના શિખર ઉપર સ્થાપિત કરેલા શ્રી આદિનાથની હું પ્રશ ંસા કરૂં છું.
23
ઉપર કહ્યું તે ધન્ધુ અગર ધન્ધુરાજ, ઉપર પાન ૧૧ માં કહેલા પ્રમાર (પરમાર) ધન્સુક છે, જેને પુત્ર પૂણુ પાળ વિ. સ. ૧૦૯૯ અને ૧૧૦૨ ૧માં અખુદ પ્રદેશમાં રાજ્ય કરતા હતે. ખરેખર તે ચાલુકય ભીમદેવ પહેલા તથા માળવાના પરમાર ભાજદેવના વખતમાં થયે। હશે.
ધન્યુકનું નામ ચંદ્રાવતીના પરમારાની વંશાવલીમાં પણ આવે છે (પુ. ૮. પાન ૨૦૧)
Jain Education International
૫૫૨
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org