________________
ઉપરના લેખ. નં. ૬૪ ]
(૧૫)
અવલોકન
કમાં, આ મંત્રિઓની ૭ બહેનનાં નામે છે –(૧) જાલ્ડ. (૨) મા. (૩) સાઊ. (૪) ધનદેવી. (૫) સેહગા. (૬) વયજૂ, અને (૭) પરમલદેવી. ૧૮ માં ફ્લેકમાં કવિ કહે છે કે-અધરાજના આ ચારે પુત્ર બીજા કેઈ નહિ પણ પૂર્વે દશરથ રાજાના રામાદિક જે ૪ પુત્ર હતા તેજ, એકજ માતાના ઉદરમાં જન્મવાના લેભથી ફરી પૃથ્વી ઉપર અવતર્યા છે. ૧૯ માં કાવ્યથી ૨૪ માં લગીમાં, વસ્તુપાલ અને તેજપાલ–-બંને ભાઈઓના અદ્વિતીય સાહા અને સત્કમાં સદૈવ સહચારની પ્રશંસા કરવામાં આવી છે. કવિ કહે છે કે, પિતાના ન્હાનાભાઈ તેજપાલ સહિત વસ્તુપાલ, મધુમાસ અને વસંતÖની માફક કેને આનંદ નહિ આપે?— અર્થાત્ સર્વને આપે છે. (પ. ૧૯ ) સ્મૃતિમાં કહેલું છે કે મનુષ્ય માર્ગમાં એકાકી સંચરણ ન કરવું, તેથી જ જાણે વસ્તુપાલ અને તેજપાલ બંને ભાઈ ધર્મમાર્ગમાં સાથે વિચરણું કરતા હોય તેમ લાગે છે. (૫. ૨૦) આ બંને ભાઈઓએ, આ ચતુર્થ (કલિ) યુગમાં પણ, પિતાના જીવન દ્વારા કૃતયુગને સમાવતાર કર્યો છે. (પ. ૨૧) મુક્તામય (રેશરહિત-નિગી) એવું, આ ભ્રાતાઓનું સુંદર શરીર ચિરકાલ સુધી આ જગમાં વિદ્યમાન રહો, કારણ કે એમની કીતિથી આ મહીવલય મુક્તામય (મિાક્તિ રૂપ) પ્રતિભાસે છે. (૫. ર૨ ) પૃથ્વીને સર્વે બાજુથી, ધર્મસ્થાને વડે અંક્તિ કરતા આ બધુયુગલે કલિકાલના ગળે પગજ મૂકયું છે. (પ. ૨૪.)
પછીના ૩ કાવ્યમાં ચાલુની (વાઘેલા) શાખાનું વર્ણન છે. એ શાખામાં, અર્ણોરાજ નામને એક તેજસ્વી પુરૂષ થયે. તેને પુત્ર લવણુપ્રસાદ અને તેને વિરધવલ માં થયે. અનંતરના (૨૮–૨૯) બે પમાં, આ બધુયુગલે વિરધવલને તેના રાજકાર્યમાં જે અપૂર્વ સહાયતા કરી છે અને તેના રાજ્ય અને યશને જે વિસ્તાર વધાર્યો છે તેની - ક આ રાજાઓ-(રાણકે) વિષયે, ગુજરાતી રાસમાલા ભાગ ૧, માં “વાઘેલા વિષે ભાષાંતર કર્તાને વધારે” શીર્ષક પ્રકરણ (પુષ્ટ થી ૫૦૮) માં સવિસ્તર લખવામાં આવ્યું છે. તેથી જિજ્ઞાસુએ ત્યાં જોઈ લેવું.
૫૧૩
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org