________________
કવિવર સમયસુન્દર
૧૨૭
આ અનુકંપાદાન ઉપર કથાનક છે. પેાતાના અધિક સ્નેહી શિષ્યના આગ્રહથી, ખે ખંડ કુલ ગાથા ૫૦૬. ગ્રંથાથ શ્લા. ૭૦૦. પ્રત આદજી કલ્યાણજીના તથા ધેારાજીના ભંડારમાં છે.
આમાં એ પણ બતાવ્યું છે કે સરજત ઉપર આધાર રાખનાર હાય છે પણ ઉધમ અને ભાવી અતેને ભાવી કરતાં ઉધમ અધિક છે.
"
સહુ ક્રા લેાક લહઈ છે' સરવું, તે ખેલ કેતા વાંસુ',
ઉધમ ઇ ઈમ પણિ ભાવી અધિ, સમયસુંદર કહઇ સાચું.
[ ચ'પકત્રેષ્ટિ કથા એ નામથી (૧) ૩૫૫ ક્ષેાકમાં, (૨) જયસેામ ( કવિ સમયસુંદર સાથે જેણે ઉપાધ્યાય પદ લીધું તે ગુણવનયના ગુરુ ) કૃત, (૩) વિમલગણિકૃત, એમ ત્રણ જૈન ગ્રંથાવલિમાં નોંધાએલ છે. ]
૨૪ ધનદત્ત ચેાપાઇ સ૦ ૧૬૯૬ આસા માસ. અમદાવાદમાં.
આ વ્યવહારશુદ્ધિ પર કથાનક છે. શ્રાવકે વ્યવહારમાં કેવી રીતે વર્તવું એ આને ઉદ્દેશ છે. શુદ્ધ વ્યવહાર–ચેાખવટભર્યો વ્યવહાર કર્યા તે કવિ બતાવે છે. શ્રાવકના ૨૧ ગુણ ગણાવે છે.
વિષ્ણુજ કરત વાણીયઉ, સાહજી, આછું નાપઇ ટાંક, અધિક પિણ તેાલ' નહી, સાહજી, મનમાંહિ આણુઇ સાંક
સુણુઉ રે ભવિકજન, શ્રાવક ગુણ ઇકવીસ ણિ પરઈસખર વચન ન કહખ઼ નિખર, સા॰ નિખર સખર ન કહે જિષ્ણુ વેલા દેવું કર્યું, સા॰ તિ િવેલા તે દેહ-સુ॰ ગુરુ” કદિ ખેલઇ નહિ, સા॰ સાચું ફ્રુઇ નિતમેવ, પહિલઉ વ્યવહાર શુદ્ધિ ગુણ, સા॰ મ કહ્યુ અહિં તદેવ. સુ૦
લગભગ દાઢસા ટુંકને આ રાસ છે. આની પ્રત અમદાવાદમાં, ધેારાજી અને પાટણુના ભંડારમાં છે. પાટણના હાલાભાઇના ભંડારના ડાબડા ૮૨ માં પત્ર ૯ ની આ રાસની એક પ્રત છે તેની અંતે લખ્યું છે કે સ ગાથા ૧૬૧ શ્રી સમયસુંદર મહાપાધ્યાયાનાં પૌત્રણ ૫. હુ કુશલ ગણના સંશોધિતા. સા. હજી ધનજી સુશ્રાવિકાગ્રહે. ' પત્ર ૯. આ પરથી જણાય છે કે કવિની શિષ્યપરંપરા હતી અને તે પૈકી તેના શિષ્યના શિષ્યનું નામ પતિ કુશલ હતું.
[ ધનદત્ત કથા ( ૧ ) શ્લાકદ્દ પત્ર ૨૪, (૨) ગદ્યમાં પત્ર ૧૦, (૩) પત્ર ૧૭ માણિક્યસુંદર કૃત, ( ૪) ૩૩૦ શ્લાકની, એમ ચાર અને સૌથી પ્રાચીન તાડપત્રમાં લખેલી અમરચંદ્ર કૂત એમ પાંચ જૈન ગ્રંથાવલિમાં નોંધાયેલ છે. ]
૨૫ સાધુવંદના સ′૦ ૧૬૯૭ ( લીં॰ ભીંડાર )
૨૬ પાપ છત્રીશી સ૦ ૧૬૯૮ અહિમદપુરમાં. ( પૂરચંદજી નહાર પાસે પ્રત છે ). ૨૭ સુસઢ રાસ-આ પ્રાપ્ત થયેલ નથી. [ મૂળ આ કથા પ્રાકૃતમાં દેવેદ્રસૂરિ કૃત ૫૩૭ ગાથામાં અને ખીજી પ્રાકૃતમાં ૩૫૦ ગાથા, જૈન ગ્રંથાવલિમાં નોંધાયેલ છે. ]
૨૮ પુણ્યાય રાસ ( રહેલાનેા અપાસરા તથા રત્નવિજયજીના ભાર. અમદ્દાવાદ )
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org