________________
કવિવર સમયસુન્દર
૧૬૫
લના પ્રખ્યાત શૂરવીર જૈન મંત્રીઓ થયા તેમણે જે દેવળ કયા તેના તથા ખીજાં ધર્મકાર્ય કર્યાં તેના ટુંક અહેવાલ છે. આની પ્રત મેં લખી લીધેલી છે. એક પ્રત ફા॰સ સભા પાસે છે.
૧૮. શત્રુંજય રાસ. IP, સં॰ સં૦ ૧૬૮૨ (પાઠાં ૧૬૮૬)પનાગારમાં શ્રાવણ વદમાં. આ રાસ ટૂંકા છે. તેમાં લખ્યું છે કે સ૦ ૪૭૭ માં ધનેશ્વરસૂરિએ શત્રુંજયમાહાત્મ્ય નામને ગ્રંથ શિલાદિત્ય પાસે હન્નુર કર્યાં ( આ એક દંતકથા છે) તેના કંઇક આધાર આમાં લીધે છે. આમાં પહેલી ઢાલમાં શત્રુંજયનાં ૨૧ નામ, પછી તેનું પ્રમાણુ; બીજી ઢાલમાં ત્યાં સિદ્ધ થયેલાનાં નામ, ત્રીજી તથા ચેાથી ઢાલમાં ઉધ્ધાર વર્ણવેલાં છે. પછી માહાત્મ્ય બતાવી પાંચમી ઢાલમાં ત્યાં પાપનું આલેાયણ ( આલાયના) કરતાં છુટકા થાય છે એ બતાવી છડી ઢાલમાં ત્યાંના દેવળેાનું ટુંક વર્ણન કરી-ચૈત્ય પ્રવાડિ વણ્વી જણાવે છે કે~~
ચૈત્ય પ્રવાડિ ણુ પર કરીએ, સીધાં વછિત કામ. જાત્રા કરી શેત્રુંજ તણીએ, સલ ક્રિયા અવતાર કુશલ ક્ષેમથું આવિયાએ, સંધ સદ્ પરિવાર~
આ રીતે સધ સાથે પાતે જાત્રા કરી કુશલક્ષેમ આવ્યા ને ત્યાર પછી સ. ૧૬૮૨ માં નાગારમાં આ રાસની રચના કરી. તે આ સંધ કયા . તે અંદર જણાવેલ સામજીશાહવંશ પારવાડે પરગડેા એ સામસી સાહુ મલાર રૂપજી સધવી કરાવીએ એ, ચૌમુખ ફુલ ઉદ્દાર
ના સધ કદાચ હાય એવી પના થવાસભવ છે. કારણ કે તે અમદાવાદના શેઠ સામજી સવાઈએ સ’૧૬૭૫ માં આ ચૌમુખની ટાંક બંધાવી. તેમાંના બહારના ભાગને ખરતરવસદ્ધિ અને ઋના ભાગને ચૌમુખ-વહિ કહે છે. મીરાતે-અહમદી કહે છે કે આ મંદિર અંધારામાં પ૮ લાખ રૂપીઆ લાગ્યા હતા.
( રત્નસમુચ્ચયમાં પૃ. ૨૭૦ થી ૨૮૦ ને પાને પ્રસિદ્ધ થયેલ છે. છેલ્લી પ્રશસ્તિ આમાં છે તેથી વધારે ૧૯ મી કડી પછી ત્રણ કડી બીજી પ્રતમાં વિશેષ છે. તેમાં જણાવેલ છે કે આ રાસ શત્રુજય માહાત્મ્ય સાંભળી તે અનુસાર રચ્ચે છે અને તે જેસલમેરથી ભણશાલી થિરે શત્રુંજયના સધ કાવ્યેા હતેા, તે। આ થિરના સધજ ઉપર જણાવેલ કુશલક્ષેમથી આવેલ સંધ કહેવાનું સ્પષ્ટ પ્રતીત થાય છે. )
૧૯ સીતારામ પ્રબંધ ચેાપઇ. સ૦ ૧૬૮૩ મેડતામાં.
આ રાસ ઘણા મેરા છે અને જૈન રામાયણ આખી તેમાં મૂકી છે. અમાં પ્રથમ જ પોતે આની અગાઉ ચાર રાસ રચ્યા છે તેમાં · હું સરસ્વતિ તેં મદદ કરી હતી તેમ આમાં પણ મદદ કરે રોવું જણાવે છે:--
Jain Education International
સમં સરસતિ સામિણી, એક કરૂં અરદાસ માતા દે જે મુઝને કરૂ વચન વિલાસ;
૨૫. ખાસી અને છાસીઃ એમ તેમ બાસઠ અને છાસ ...એમ પાઠાંતર ખ અને છા એકખીજાને બદલે લખાઇ જવાના હસ્તદોષથી સંભવે છે. આ અને રાસા માટે જીએ ફ઼ાર્બસ ગુજરાતી સભાના હસ્તલિખિત પુસ્તકોની સવિસ્તર નામાવલી પૃ. ૪૭ અને પૃ. ૭. વિ. ૬ ૨૨.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org