Page Text
________________
ધર્મવીર મહાવીર અને કર્મવીર કૃષ્ણ
[ ૨૩ દૃષ્ટિએ સુધ્ધાં ઘણે વિકાસ થયો છે. હરિવંશ પુરાણ અને ભાગવત પુરાણું એ બનેમાંની કૃષ્ણજીવનની કથા સામે રાખી વાંચતાં એ વિકાસ સ્પષ્ટ જણાઈ આવે છે. બીજી બાજુ જૈન વાડ઼મયમાં કૃષ્ણજીવનની કથાવાળા મુખ્ય પ્રત્યે શ્વેતામ્બર અને દિગમ્બર બન્ને સાહિત્યમાં છે. શ્વેતામ્બરીય અંગે ચામાંથી છઠ્ઠા જ્ઞાતા અને આઠમ અંતગડ એ અંગામાં સુધ્ધાં કૃષ્ણને પ્રસંગ આવે છે. વસુદેવહિન્દી (લગભગ સાતમે સકે. જુઓ પૃ. ૩૬૮-૯) જેવા પ્રાત પ્રત્યે અને હેમચકૃત (બારમી સદી) ત્રિષષ્ટિશલાકાપુરૂષચરિત્ર જેવા સંસ્કૃત ગ્રન્થમાં કૃષ્ણજીવનની વિસ્તૃત કથા મળે છે. દિગમ્બરીય સાહિત્યમાં કૃષ્ણજીવનને વિસ્તૃત અને મનોરંજક હેવાલ પૂરો પાડનાર ગ્રન્થ જિનસેનત ( વિક્રમી ૯મી શતાબ્દી) હરિવંશ પુરાણ છે, તેમ જ ગુણભદ્રકૃત (વિક્રમીય ૯મી શતાબ્દી) ઉત્તરપુરાણમાં પણ કૃષ્ણની જીવનકથા છે. દિગમ્બરીય હરિવંશપુરાણ અને ઉત્તરપુરાણ એ વિક્રમીય નવમા સૈકાના પ્રત્યે છે.
હવે આપણે કૃષ્ણજીવનમાંના કેટલાક પ્રસંગે લઈને જોઈએ કે તે બ્રાહ્મણપુરાણોમાં કઈ રીતે વર્ણવાયેલાં છે અને જૈન ગ્રન્થોમાં કઈ રીતે વર્ણવાયેલાં મળે છે ? બ્રાહ્મણપુરાણ
જેન ચળ્યા (૧) વિષ્ણુના આદેશથી રોગમાયા- (૧) એમાં સંહરણ (સંકર્ષણ)ની
શક્તિના હાથે બળભદ્રનું દેવકીના વાત નથી, પણ રહિણના ગર્ભમાંથી રોહિણીના ગર્ભમાં ગર્ભમાં સહજ જન્મની વાત છે. સંહરણ (સંકર્ષણ) થાય છે. -હરિવંશ સર્ચ ૩૨, . . -ભાગવત, સ્કન્ધ ૧૦, અ. ૨, ૧-૧૦, પૃ. ૩ર૧.
લે. -૧૪, પૃ. ૭૯૯. (૨) દેવકીને જન્મેલા બળભદ્ર પહેલાંના (૨) વસુદેવહિન્દી (પૃ. ૩૬૮-૯ }
છ સજીવ બાળકોને કંસ પટકી માં દેવકીના છ પુત્રોને કસે મારી નાખે છે.
હણ નાખ્યા એ સ્પષ્ટ નિર્દેશ –ભાગવત, સ્કન્ધ , અ. ૨, છે, પણ જિનસેન અને હેમબ્લેક ૫.
ચંદ્રના વર્ણન પ્રમાણે દેવકીના ગર્ભજાત છ સજીવ બાળને એક દેવ બીજા શહેરમાં જૈન કુટુંબમાં સુરક્ષિત પહોંચાડે છે અને તે જૈન બાઈના મૃતક
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 249186 |
| Book Title | Sarkhamani |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sukhlal Sanghavi |
| Publisher | Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf |
| Publication Year | 1957 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Article & Comparative Study |
| File Size | 156 KB |