________________
શ્રી યુગપ્રધાનાના વિરહ [ શ્રી જન શાસનની પ્રમાણિત માન્યતા અનુસાર
–શ્રી રમણલાલ ખી. શાહુ
શ્રી મહાવીર સ્વામી પ્રભુજીના શાસનકાળ દરમ્યાન અર્થાત પાંચમા આરાના લગભગ સમય સુધીમાં ૨૦૦૪ યુગપ્રધાનેા શ્રી જૈન શાસનને દીપાવશે.
શ્રી યુગપ્રધાનનાં મુખ્ય લક્ષણ : શરીરે પ્રસ્વેદ (પરસેવા) ન થાય. જ્યાં વિચરતા હાય, તે ભૂમિ તથા તેની આસપાસની ના ગાઉ સુધીની ભૂમિમાં મહારોગમરકી આદિ ઉપદ્રવા થાય નહિ અને એકાવતારી (ત્રીજે ભવે મેક્ષે જનારા) હાય તથા જે કાળમાં તેઓશ્રો વિચરતા હોય, તે તે કાળમાં જેટલું જ્ઞાન ઉપલબ્ધ હોય, તેટલા જ્ઞાનના જાણકાર હાય.
પ્રશ્ન એ છે કે, હાલમાં યુગપ્રધાન કાણુ ? અને કયાં? અથવા હાલમાં કોઇ યુગપ્રધાન હયાત છે, કે નહી'? આજે આપણા શ્રી સંઘેામાં તથા પૂજ્ય મહાત્મા પુરુષા પાસેથી ઘણી વાર સાંભળવા મળે છે કે થાડાં જ વરસામાં (ચાર, પાંચ કે દશ વર્ષોંમાં) શ્રી યુગપ્રધાન પ્રગટ થનાર છે. જ્યારે જયારે આ પ્રશ્ન પૂછાય છે, ત્યારે ત્યારે આ પ્રમાણે ઉત્તર મળે છે. (મે... પણ લગભગ વિ. સં. ૧૯૮૭ થી ઘણી વખત આ પ્રમાણે સાંભળ્યું છે અને વિ. સ. ૧૯૯૦, ૨૦૦૦, ૨૦૧૫ અને ૨૦૩૦ સુધીમાં પ્રગટ થશે એવું અવારનવાર સાંભળ્યુ છે, પરંતુ હજી સુધી યુગપ્રધાન પ્રગટ થયાનું` આવ્યુ' જાણવામાં નથી.) વળી કેટલાક ભૂતપુર્વ મહાત્માએ તરફથી વિ. સં. ૧૯૭૦ લગભગ શ્રી ધમ્મિલ, ૧૯૮૭ લગભગ શ્રી સિદ્ધગેહસૂરિ તે તે કાળે વિદ્યમાન છે, તેવી હકીકત પણ તે તે કાળના મુનિરાજો તરફથી જાણવા મળી હતી, અને તેઓશ્રી વૈતાઢચ પર્યંતની ગુફાઓ તરફ વિચરતા હશે, તેવું અનુમાન કરતા હતા. પરંતુ કાઈ પણ યુગપ્રધાનના પ્રત્યક્ષ પરિચય થયા નથી, જેથી કરીને આ વિષયમાં ઊંડા ઊતરવાની ઇચ્છા થવાથી વિશેષ શાષખાળ આર`ભી અને પુય સાધુ-મુનિ-મહારાજાઓમાં વિશેષ પુછપરછ કરતાં મને શ્રી ભદ્રખાડું સ્વામી પ્રણિત શ્રી દેવેન્દ્રસૂરિની (વિક્રમ સ’. ૧૮૬૩) ની રચિત એક પ્રત મળી આવી. તેના આધારે શ્રી ૧૪૩ યુગપ્રધાનેાની સાલવારી ગેાઠવીને શ્રી યુગપ્રધાનાના એક કાઠા તૈયાર કરેલ છે. આ કાઠા ઉપરથી સ્પષ્ટ થઈ જાય છે, કે હાલમાં શ્રી જિનદાસસૂરિ નામના યુગપ્રધાન વિ. સં. ૨૦૨૮ થી ૨૦૩૮ સુધી યુગપ્રધાન પદે ઉમા
શ્રી આર્ય કલ્યાણૌતમસ્મૃતિગ્રંથ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org