SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 309
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ 4 विवेक-चूडामणि तिरोभूते खात्मन्यमलतरतेजोवति पुमा - ननात्मानं मोहादहमिति शरीरंकलयति । ततः कामक्रोधप्रभृतिभिरमुंबन्धनगुणैः परं विक्षेपाख्यारजस उरुशक्तिर्व्यथयति ॥१४२॥ अति निर्मल तेजोमय आत्मतत्त्वके तिरोभूत ( अदृश्य ) होनेपर पुरुष अनात्मदेहको ही मोहसे मैं हूँ' ऐसा मानने लगता है । तब रजोगुणकी विक्षेप नामवाली अति प्रबल शक्ति काम-क्रोधादि अपने बन्धनकारी गुणोंसे इसको व्यथित करने लगती है। महामोहग्राहग्रसनगलितात्मावगमनो धियो नानावस्थाः स्वयमभिनयंस्तद्गुणतया । अपारे संसारे विषयविषपूरे जलनिधौ निमज्ज्योन्मज्ज्यायं भ्रमति कुमतिःकुत्सितगतिः॥१४३॥ तब यह नाना प्रकारकी नीच गतियोंवाला कुमति जीव विषयरूपी विषसे भरे हुए इस अपार संसार-समुद्रमें डूबता-उछलता महामोहरूप ग्राहके पंजेमें पड़कर आत्मज्ञानके नष्ट हो जानेसे बुद्धिके गुणोंका अभिमानी होकर उसकी नाना अवस्थाओंका अभिनय ( नाट्य ) करता हुआ भ्रमता रहता है। भानुप्रभासाजनिताभ्रपक्ति __ तिरोधाय विज़म्भते यथा । आत्मोदिताहफूतिरात्मतत्वं तथा तिरोधाय विजम्भते स्वयम् ॥१४४॥ http://www.Apnihindi.com
SR No.100007
Book TitleVivek Chudamani
Original Sutra AuthorN/A
AuthorShankaracharya, Madhavanand Swami
PublisherAdvaita Ashram
Publication Year
Total Pages445
LanguageSanskrit
ClassificationInterfaith & Interfaith
File Size19 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy