Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आरोह
[ ५५ ]
आलिङ्गन करना
आरोह, सं. पुं. (सं.) उद्गमः, उदयः, अधि- | - आवर्त सं. पुं. ( सं . ) विन्ध्य हिमाचल योर्म -
ध्यदेशः २. भारतवर्षैम् ।
रोहणम् २. आक्रमणम् ३. गजादि पृष्ठेऽधिरोहणम् ४. उत्तमयोनिप्राप्तिः ( स्त्री. ) ५. कारणात् कार्यप्रादुर्भावः ६. विकासः ७. स्वरोत्कर्षः ८. नितम्बः ।
आरोहण, सं. पुं. (सं. न. ) उद्गमनं, अधिरोहणम् २. अंकुर प्ररोहणम् ३. सोपान, निःश्रेणी ।
आरोही, वि. ( सं . -छिन् ) आरोहक, उद्गामी २. उन्नतिशील । सं. पुं., उत्कर्षोन्मुखः स्वरः २. आरूढः, अश्वादिपृष्ठस्थः । आर्जव, सं. पुं. (सं. न. ) ऋजुता, सरलता, निष्कपटता २ सुकरता ३. व्यवहारशुद्धिः (eft. ) I
आर्जुनि, सं. पुं. : (सं.) अर्जुनपुत्रः अभिमन्युः । आर्ट, सं. पुं. ( अं. ) कला, शिल्पं, २. कौशल, नैपुण्यम् ।
आर्द्र, वि. (सं.) क्किन, उन्न, उत्त, सिक्त । आर्द्रता, सं. स्त्री. ( सं . ) किन्नता, सरसता । आर्द्रा, सं. स्त्री. ( सं . ) षष्ठनक्षत्रम् २. आषाढारम्भः ३. आर्द्रकम् ।
- पुत्र, सं. पुं. (सं.) श्रेष्ठस्य पुत्रः २. पतिः । -समाज, सं. पुं. ( सं . ) महर्षि दयानन्दसंस्थापितः समाजविशेषः ।
आर्य, बि. (सं.) श्रेष्ठ, भद्र २. मान्य, पूज्य ३. कुलीन. सत्कुलज ( आर्या स्त्री. ) । सं. पुं. ( सं.) सज्जनः, कुलीन मानवः २. पूज्यमनुष्यः ३. स्वामिन् ४. श्वशुरः ५. जातिविशेषः ६. आर्यजातीयः ७. गुरुः ८. मित्रम् ।
आर्या, सं. स्त्री. (सं.) पार्वती २. श्वश्रूः (स्त्री.) ३. पितामही ४. छन्दोभेदः ।
आर्ष, वि. (सं.) १-३. ऋषि, संबंधिन्- प्रणीतसेवित ४. वैदिक ।
आर्टिकल, सं. पुं. ( अं. ) निबन्ध:, लेखः २. धारा, नियमः ।
आर्टिस्ट, सं. पुं. ( अं.) कलाकारः, कलाविद् आलमारी, सं. स्त्री. दे. 'अलमारी' । २. चित्रकारः ।
आर्डर, सं. पुं. ( अं. ) आदेशः, आज्ञा २. वस्तुनिर्माण पदार्थ प्रेषण, -आदेशः । आर्डिनेंस, सं. पुं. ( अं. ) अध्यादेशः २. आलसी, वि. (हिं. आलस ) अलस, तन्द्रिल,
आलय, सं. पुं. ( सं . ) गृहम् २ स्थानम् । आलवाल, सं. पुं. (सं. न. ) आवालं, आवापः । आलस, सं. पुं., दे. 'आलस्य' ।
युद्धास्त्राणि (न. बहु. ) ।
आर्त्त, वि. ( सं . ) व्यथित, पीडित २. दुर्गेत ३. रुग्ण ।
तन्द्रालु, शीतक, तुंदपरिमृज, उद्योगविमुख । आलस्य, सं. पुं. (सं. न. ) मान्धं, तन्द्रिका, जाडचं, कार्यद्वेषः ।
-नाद, सं. पुं., आर्त्तध्वनिः, आर्त्तस्वरः । आति सं. स्त्री. (सं.) पीडा, व्यथा २. आपद्विपद् (स्त्री.) ।
आर्थिक, वि. (सं.) धन-द्रव्य-वित्त, विषयक, मौद्रिक
- प्रयोग सं. पुं. (सं.) प्राचीन ग्रंथानामचीन व्याकरणविरुद्धाः प्रयोगाः । आलंकारिक, वि. ( सं . ) अलंकारविषयक २. अलंकारयुत ३. अलंकारविद् । आलंब, सं. पुं. ( सं.) अवलंब, आश्रयः २. गतिः (स्त्री.), शरणम् । आलंबन, सं. पुं. ( सं. न. ) अवलंबः, आश्रयः २. रसोत्पत्तौ विभावभेदः (सा.) ३. कारणं,
साधनम् । आलन,
सं. पुं. ( १ ). लेपनाय कर्दममिश्रितं तृणादिकम् २. शाकादिमिश्रितं चणकादिचूर्णम् ।
काष्ठफलकः ।
|
आली, सं. पुं. ( सं. आलय: > ) भित्तिस्तंभा दिषु, दीपकाद्यर्थे स्थानम् २. आला, वि. ( अ. ) उत्तम, श्रेष्ठ । आलान, सं. पुं. ( सं. न. ) गजबंधन, स्तम्भःरज्जुः (स्त्री.) २. बंधनं, रज्जुः । आलाप, सं. पुं. ( सं .) संलापः, संभाषणं, कथोपकथनं, वार्तालाप: २. तानः, सप्तस्वर - साधनम् ( संगीत ) | आलापना, क्रि. सं. (सं. आलपनं > ) गै (भ्वा. प. अ. ) ।
आलिंगन, सं. पुं. ( सं . न . ) परि ( री ) रंभ:, परिष्वंगः, संश्लेषः, उपगूहनं, दिलषा । करना, क्रि. स., आलिंग (भ्वा.प.से.), आलिधू (दि. प. अ.)., उपगुह् (भ्वा. उ. से., उपगूहति ) ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |