Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आतप
[
४९
]
आदत
अप, सं. पुं. (सं.) दिनज्योसिस ( न.), -ज्ञान, सं. पुं. (सं. न.) ईश-जीव, ज्ञानम्
सूर्य लोकः तापनः २.२७ ता ३. ज्वरः। २. ब्रह्मसाक्षात्कारः। भातपत्र, सं-पु. ( सं. न.) छत्रं, आतप-धर्म, त्याग, सं. पुं. (सं.) परहिताय स्वार्थत्यागः। वारणम् ।
-दर्शन, सं. पुं. (सं. न.) समाधिना आतपोदक, सं. पुं. ( सं. न.) मरीचिका, मृग, जीवेश्वरदर्शनम् । जलं तृष्णा
-निवेदन, सं. पु. ( सं. न.) आत्मसमर्पणं, आतिश, सं. स्त्री. (फ़ा.) अग्निः ।
सर्वस्वार्पणम् २.स्वविषये कथनम् ३. भक्तिभेदः। -बाजी, सं. स्त्री. (फ़ा.) अग्निक्रीडन कानि, -प्रशंसा, सं. स्त्री. ( सं. ) आत्मश्लाघा, (न.बहु.), अग्निक्रीडा।
| स्वस्तुतिः, निजनुतिः ( दोनों स्त्री.)। आतशक, सं. पुं. (फ़ा.) उपदंशः, मेदरोगभेदः। -भू, दि. (सं.) निजशरीरन २. स्वयंभू । आतशी, वि.(फा.) आग्निक, माग्नेय, २.अग्निज सं-पुं., पुत्रः २. कामदेवः ३. ब्रह्मन् (पुं.) ३. अग्निजनकः।
४. विष्णुः ५. शिवः। -शीशा, सं. पुं. अग्नि, काचः स्फटिकः। -विश्वास, सं. पुं. (सं.) स्व-निज, प्रत्ययःआतिथेय, वि. ( सं.) अतिषि,-सेवक-पूजक।। विश्रम्भः । आतिथ्य, सं. पुं. (सं. न.) अतिथिसेवा २. अति- -विधा, सं. स्त्री. (सं.) ब्रह्मविद्या, अध्यात्मथ्यर्थवस्तु ( न.)।
विद्या, आत्मज्ञानम् २. मोहनविद्या ( = मेसआतिशय्य, सं. पुं. (सं. न.) अतिशयत्वं, मरिजम )। आधिक्यं, बहुत्वम् ।
-हत्या, सं. स्त्री. दे. 'आत्मघात'। आतुर, वि. (सं.) आनुल, व्याकुल, व्यग्र, -आत्मक, वि. (सं.)-अन्वित, रूप, युक्त, मय उद्विग्न, अधीर २. उत्सुक, उत्कण्ठित ३. दुःखित
(उ. गद्यात्मक = गद्य,-रूप-मय)। ४. रोगिन् ।
आत्मा, सं. स्त्री. (सं. आत्मन् पुं.) जीवः,आतुरता, सं. स्त्री. ( सं.) व्याकुलता, व्यग्रता चेतनः, जीवात्मन् २. चित्तम् ३. बुद्धिः (स्त्री.) २. त्वरा, संभ्रमः।
४. अहङ्कारः ५. मनस् (न.) ६. ब्रह्मन् (न.), आतुरालय, सं. पुं. (सं.) चिकित्सालयः, परमात्मन् (पुं.) ७. देहः ८. धृतिः (स्त्री.). दे० 'अस्पताल ।
९. स्वभावः, धर्मः १०. सूर्यः ११. अग्निः आत्म, वि. (सं. आत्मन् >) रव, निज, स्वीय, १२. वायुः। स्वकीय।
| आत्मिक, वि. (सं.) अध्यात्म-(समास में ) -अभिमान, सं. पुं. (सं. न.) स्वप्रतिष्ठा, आत्म, विषयक-सम्बधिन् २.स्वीय ३.मानसिक । स्वगोरवम् ।
आत्मीय, वि. (सं.) स्वीय, स्वकीय । सं. पुं., -अवलंबी, वि. ( सं.-बिन् ) आत्मविश्वासिन् , स्वजनः, बन्धुः, मित्रम् । स्वाश्रित ।
आत्मीयता, सं. स्त्री. ( सं.) बन्धुत्वं-सौहार्दम् । -उद्धार, सं. पुं. (सं.) मुक्तिः (स्त्री.), मोक्षः। आत्यन्तिक, वि. (सं.) अनन्त, असीम, -उन्नति, सं. स्त्री. (सं.) आत्मकल्याणम् अत्यधिक । २. स्वाभ्युदयः।
आत्रेय, वि. ( सं.) अत्रिगोत्र, अत्रिसंबन्धिन् । -घात, सं. पुं. (सं.) आत्म-स्व-निज, हत्या
. सं. पुं. अत्रिपुत्रः। घाता-वधा, प्राण-जीवित, त्यागः-उत्सर्गः।
! आत्रेयी, सं. स्त्री. (सं.) अत्रिपत्नी २. अत्रिपुत्री -घात करना, क्रि. सं., आत्मानं हन् । ३. आत्रगोत्रजनारा ४. रजस्वला नारी । (अ.प.अ.)।
आथर्वण, सं. पुं. (सं.) अर्थवेदज्ञो ब्राह्मणः, -घाती, वि. (सं.) आत्म, घातक-घातिन् । पुरोहितः २. अर्यपुत्रः ३. अथर्ववेदे विहित नाशिन्-हन् ।
कर्मन् (न.)। -ज, सं. पुं. (सं.) पुत्रः २. कामदेवः आदत, सं. स्त्री. (अ.) शीलं स्वभावः, ३. रुधिरम् ।
| प्रकृतिः (स्त्री.)२.अभ्यासः, नित्यप्रवृत्तिः (स्त्री.)। ४ आ० हि०
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |