Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सोंठ
[ ६४३)
सोनेवाका
सोंठ, सं. स्त्री. [सं. शुंठी-ठिः ( स्त्री.)] महा- | धोने का-, धावनविक्षारः । विश्व, औषधं, विश्वभेषजं, कटुग्रन्थिः, कफारिः। | सोडियम, सं. पुं. ( अं.) क्षारातु ( न.), सोंधा, वि. ( सं. सुगन्ध ) सुगन्धित, दे.। । क्षारजम् । सोपना, क्रि. स., दे. 'सौंपना।
सोत-ता', सं. पुं. (सं.)स्रोतस (न.) उत्सः , सोह, सं. स्त्री., दे. 'सौगंद' ।
वारिप्रवाहः, प्रस्रवणं, निर्- झरः २. नदीसो, सर्वं (सं. सः) देखो 'वह' । अव्य., अतः, शाखा, कुल्या ।
अत-एव, अनेन कारणेन, अस्मात् कारणात् । सोता, वि. (सं.) सुप्त, शयान, निद्रित । सोऽहं, वाक्यांश (सं. सः + अहं ) अहं ब्रह्मा- सोते-जागते, मु., अहर्निश, दिवानिशं, प्रतिस्मि (वे.)।
क्षणं, सदा। सोआ, सं. पु. ( सं. शताहा ) सित-अति,- | सोदर, सं. पुं. (सं.) सहोदरः, सोदर्यः, भ्रातृ । च्छत्रा, शत, अक्षी-पुष्पिका, मधुरा, मधुरिका, | सोदरा, सं. स्त्री. (सं.) सहोदरा, सोदा, माधवी, मिशी-शिः [(स्त्री.) शाकभेदः] । | स्वस (स्त्री.)। . सोई, सर्व., दे. 'वहीं'।
सोन, सं. पुं. (सं. शोणः) हिरण्यवाहः-हुः, सोखना, क्रि. स., दे. 'सुखाना'।
शोणभद्रः, शोणा ( नदविशेषः)। सोख्ता , सं. पुं., दे. 'स्याहीचूस'। सोनजूही, सं. स्त्री. (सं. स्वर्णयूथी ) हरिणी, सोगंद, सं. स्त्री., दे. 'सौगंद'।
पीतिका, हेमपुष्पिका, हैमा, स्वर्णयूथिका । सोग, सं. पुं. (सं. शोकः ) ( मृत्युजनितः) सोना', सं. पु. (सं. सुवर्ण) स्वर्ण, कनकं, परितापः, शुचा, दुःखम् ।
हिरण्यं, हेमन् ( न.), हाटकं, तपनीयं, शात-मनाना, मु., शोकचिह्नानि धृ (चु.), शुन् । कुंभ, चामीकर, जातरूपं, महारजतं, कांचनं, (भ्वा. प. से.)।
रुक्म, कार्तस्वरं, जांबूनदं, अष्टापदं, भद्रं, सोच, सं. पुं. (सं. शोचनं ) शोकः, शुचा-च कर्बु(पू)रं, द्रविणं, पिंजरं, कलधौतं, लोहवरं, (स्त्री.), विषादः २. विचारः, विमर्शः, विचा- कल्याणं, मनोहरं, भास्कर, दीप्तं, मंगल्यं, रणं-णा ३. चिन्ता, रणरणकः, उत्कलिका, | निष्क, अग्निशिखं, २. महाघु-बहुमूल्य, बस्तु व्यग्रता ४. पश्चात् अनु, तापः ।
(न.)-द्रव्यम् । -विचार, सं. पुं. (हि.+सं.) विचारः-रणा,
:-रणा, -(न)का तार, सं. पुं., कनकसूत्रम् । विमर्शः, आलोचना, समीक्षा, वितर्कः, विवे.| -(न)का पानी, सं. पुं., सुवर्णलेपः। चन-ना।
-(ने)का वक्र, सं. पुं., सुवर्णपत्रम् । सोचना, क्रि. अ. ( सं. शोचनं ) विचर् (प्रे.), ! गहनों का- सं. पुं., शृंगिः, श्रृंगी, शृङ्गीविमृश् (तु. प. अ.), आ-पर्या-समा-लोच कनकम्। (चु.) २. चिन्तां कृ, चिन्त (चु.) ३. शुच सोना२, क्रि. अ. (सं. शयनं ) सं.,शी (अ. ( भ्वा. प. से.), दे. 'विचारना'।
आ. से.), निद्रा (अ. प. अ.), संदिश (तु. सोच्छवास, वि. (सं.) प्रसन्न, प्रहृष्ट २. शिथिल, प. अ.), स्वप् (अ. प. अ.) २. ( अंगादि) श्लथ ३. उच्छवासयुक्त ४. सत्वरप्राण । अव्य. निश्चेष्ट निस्तब्ध-निश्चल (वि.) भू ३. दे. (सं. न.) सदीर्घश्वास, नि:श्वासपूर्वकं, सनिः- 'मरना' । सं. पुं., शयनं,निद्रा, गुडाका, तंद्रा, श्वासम् ।
तामसी, प्रमीला, संवेशः, सुप्तं-प्तिः (स्त्री.), सोज, सं. स्त्री. (हिं. सूजना) शोधः, शोफः, स्वप्नः, स्वापः, शी।। दे. 'सूजन'।
सोनामाखी, सं. स्त्री. (सं. स्वर्णमाक्षिक) सोज़िश, सं. स्त्री. (फा.) पाकः, प्रदाहः माक्षिक, मधु-धातुः, तार्पिजं ( उपधातुभेदः)। २.शोथः।
| सोने का कमरा. सं. पुं., स्वप्न-गृह-निकेतनं, सोटा, सं. पुं. दे. 'सोंटा'।
शयन,-गृह-मदिरं-आगारम् ।। सोडा, सं. पुं. ( अं.) विक्षारः ।
सोने योग्य, वि., शयितव्य, शेय, शयनीय । -बाटर, सं. पुं. (अं.) विक्षारजलम् ।। सोनेवाला, सं. पुं., सुषुप्सुः, शिशयिषुः, खाने का-, *भक्ष्यविक्षारः।
| निद्रालुः, शयालुः, तंद्रालुः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |