Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सिरका
[ ६२४ ]
सिलिंडर
-परस्ती करना, मु., अनु,-प्रति-पा (प्रे. | सिरोपाव, सं. पुं. ( सं. शिरःपाद> ) संमानपालयति ), संवृध् (प्रे.), साय्यं । वेशः-षः । -पीटना, मु., दे. 'सिर धुनना'। सिरोही, सं. स्त्री. ( देश०) सिरोहीनगर-भारी होना, मु., भ्रामरेण घूा वा पीड] निर्मित खड्गः, शिरोनी। ( कर्म.) २. शिरोवंदना वृत् । | सिफ, क्रि. वि. ( अ. ) दे. 'केवल' । -मारना, मु., अत्यंत प्रयत् ( भ्वा. आ. से.), सिरी. वि.. दे. “सिढ़ी' । भूरि परिश्रम् (दि. प. से.) २. सपरिश्रमं सिल, सिला, सं. स्त्री. (सं. शिला ) पाषाणः, अन्विष् (दि. प. से.) विचि (स्वा. उ. अ.)। प्रस्तरः, उपलः २. शैलः, शिलोच्चयः, महा-मुँडाना, मु., परिव्रज (भ्वा. प. से.), संन्यस् प्रस्तरः ३. शिला, पट्टः-फलकः । (दि. प. से.)।
-बट्टा, सं. पुं., शिलावटकं, *पेषणपाषाणौ -मूंडना, मु., लुट ( भ्वा. प. से., चु.), छलेन अपहृ (भ्वा. प. अ.)।
सिलना, क्रि. अ. ( हिं. सीना ) सिव ( कर्म.)। -सफ़ेद होना, मु., केशा धवलीभू , पलित- सिलपट, वि. (सं. शिलापट्टः>) सम, समस्थ, शीर्ष (वि.) जन् ( दि. आ. से.)।
सपाट । -से कफन बाँधना, मु., निधनोद्यत (वि.) सिलबट्टा, सं. पुं. (सं. शिला+वटकः> ) भू, मरणाय सज्जीभू।
शिलावटकं को, पेषण, पाषाणौ-प्रस्तरौ । -से पाँव तक, मु., आमूलचूलं, आपादशीर्षे, सिलवट, सं. स्त्री. (हिं. सिलना ) वलि:(स्त्री.), आनखशिखम् ।
वस्त्रभंगः, पुटचिह्नम् । -होना, मु., कलहायते (ना. पा.), कलहोद्यत | सिलवाई, सं. स्त्री. (हिं. सिलवाना ) सीवन(वि.) भू।
सेवन स्यूति, भतिः-भृत्या-कर्मण्या। बिना--पैर का, वि., निराधार, निर्मूल | सिलवाना, (हिं. सीना ) सिव (प्रे.) ।
२. असंबद्ध, अप्रासंगिक, असंगत । सिलसिला, सं. पुं. (अ.) क्रमः, आनुपूर्वी, सिरका, सं. पुं. (फा.) शुक्तं, शौक्तिकम् । । परंपरा २. पंक्तिः राजि:-श्रेणिः (स्त्री.), सिरकी, सं. स्त्री. (हिं. सरकंडा) शरकांडः, ३. शृङ्खला ४. व्यवस्था, संविधानं, विन्यासः क्षुरिकापत्रः३.शरकांड, तिरस्करिणी-प्रतिसीरा।
५. वंशानुक्रमः, कुलपरंपरा। सिरजनहार, सं. पुं. (सं. सर्जनं>) स्रष्ट, -लेवार, क्रि. वि. (अ.+फ्रा.) क्रमेण, क्रमशः, जगत्कर्तृ, विधातृ ( सब पुं.)।
यथाक्रम, आनुपा , अनुपूर्वशः। सिरताज, सं. पु. (हिं+फा.) किरीट:ट, | सिलह, सं. पु. ( अ. सिलाह ) अस्त्रं, शस्त्रम् । मु(म)कुटं दे. २. शिरोमणिः, अग्रणीः, पुरोगः, | -खाना, सं. पुं. (अ.+का.) शमशाला, श्रेष्ठः, मुख्यः , प्रधानम् ।
अस्त्रागारम् । सिरनामा, सं. पुं., दे. 'सरनामा'।
-पोश, वि., सन्नद्ध, शस्त्रास्त्रसज्ज। सिरपेच, सं. पुं. (फा.) उष्णीषः-षं, दे. 'पगड़ी। सिला', सं. पुं. (अ.) पुरस्कारः, पारितोषिसिरहाना, सं. पुं. (सं. शिर+धानं>) कम् २. परिणामः, फलम् । शिरोधामन् ( न.), खट्वादीनां शिरो-अग्र,- | सिलार, सं. स्त्री., दे. 'शिला' । भागः २. उपधानं, खुरालिकः, उपबहः-हणं, सिलाई, सं. स्त्री. (हिं. सिलाना) संधिः, उच्छीर्ष, वालिशं, मसूरकः ।
सीवनं २. सी(से)वनं, स्युतिः ( स्त्री.) ३. दे. सिरा, सं. पुं. (सं. शिरस्> ) अंतः, प्रांतः,
अवधिः, सीमा २. ऊर्ध्व-शीर्ष, भागः, शिखा, | सिलाजीत, सं. पुं. [सं. शिलाजतु ( न.)] शिखरं ३. अंत्य-अन्तिम,-भागः ४. आध- | अद्रिजं, अश्मजं, दे. 'शिलाजीत'।
आदिम, भागः ५. अग्रं, अग्रभागः ६. अणी- | सिलारस, सं. पुं. (सं. सिल्लकीरसः ) श(स)लणिः (स्त्री.) अश्रिः-काटि: (स्त्री.)। । की,-द्रवः-रसः-निर्यासः । सिरिंज, सं.स्त्री.(अं.) शृंगकः-कं, दे. 'पिचकारी' सिलिंडर, सं. पुं. (अं.) रम्भं वर्तुलं (पात्रभेदः) ।
मिलव
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |