Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
शाप
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ १७२ 7
-शौकत, सं. स्त्री. (अ.) दे. 'शान' (१) । - घटना, मु., लघूभू, महिमा अपचि ( कर्म . ) । -शाप, सं. पुं. ( सं. ) दे. 'सराप' २. धिक्कारः । शापित, वि. (सं.) शाप, ग्रस्त बद्ध - पीडित | शाबाश, अव्य. (फ़ा.) साधु, साधु साधु, शोभनं, सुष्ठु, भद्रम् ।
- शाबाशी, सं. स्त्री. ( फ़ा. शाबाश ) प्रशंसा, स्तुति: (स्त्री.), साधुवादः ।
-देना, क्रि. स,, अभि-प्रति नंद (भ्वा.प.से.), प्रोत्सह (प्रे.) ।
- शाब्दिक, वि. ( सं . ) मौखिक, लेखरहित २. शाब्द, शब्दप्रधान, शब्दसम्बन्धिन् । शाम', सं. स्त्री. ( फा . ) संध्या, दे. | - शाम, सं. स्त्री. ( देश. ) यष्ट्यादिमध्यवर्ती प्रांतवर्ती वा धातुवलयः ।
- जड़ना, क्रि. स., धातुवलयेन खच् (चु.) । शामत, सं. स्त्री. ( अ ) दौर्भाग्यं २. आपद् (स्त्री.) ३. दुर्दशा ।
—आना, क्रि. अ., आपदा ग्रस् ( कर्म.) । - का मारा, मु. दैवहतकः, दुर्दैव:- मंदभाग्यः । शामियाना, सं. पुं. ( फ़ा. शाम ) महावितान:, बृहदुल्लोचः ।
शामिल, वि. ( फा . ) दे. ' संमिलित ' । शामी, सं. स्त्री. ( देश. ) दे. 'शाम' (२) । शायक, वि. (अ.) प्रेमिन्, अनुरागिम् २. अभिलाषिन् ।
शायद, अव्य. (फ़ा. ) स्यात्, कदापि, कदाचित, नाम, सम्भाव्यते ।
शाय (इ) र, सं. पुं. (अ.) कविः, दे. | शाय (इ)रा, सं. स्त्री. (अ.) कवित्री, कविताकाव्य-कनीं ।
- सूत्र, सं. पुं. ( सं . त्राणि ) श्रीवेदव्यासप्रणीतानि वेदांतसूत्राणि ( न. बहु . ) । शार्क, सं. स्त्री. ( अ. ) जलकिराटः । शार्ट हैंड, सं. पुं. (अं.) शीघ्र -संक्षिप्त, लिपीपिः (स्त्री.) ।
शार्दूल, सं. पुं. (सं.) व्याघ्रः, दे. २. सिंहः, दे. | वि., उत्तम, श्रेष्ठ ( केवल समासांत में, उ. नरशार्दूल = नरोत्तम ) । -विक्रीडित, सं. पुं. (सं. न. ) वर्णवृत्तभेद:
(छन्द) ।
शासम
शाल), सं. पुं. ( सं . ) साल:, सर्ज:, शंकुवृक्षः, अश्वकर्णकः, चीरपर्णः, गंधवृक्षकः, रालनिर्यासः, अग्निवल्लभः, यक्षधूपः, सुरेष्टकः २. दे. 'राल' ३. मीनभेद: ( = गजाड़ मछली ) । शाल, सं. स्त्री. (फ़ा. ) १-२ और्ण-कौशेय - प्रावार:- रकः, दे. 'दुशाला' । शालग्राम, सं. पुं. (सं.) विष्णुमूर्तिभेद: २. शालबहुलो गंडकी तीरवर्तिग्रामविशेषः । शाला, सं. स्त्री. ( सं . ) गृहं, गेह:-हं, सदनं, अ (आ) गार:- रं २. स्थानं, स्थलं, ३. शाखा । शालि, सं. पुं. (सं.) व्रीहिश्रेष्ठः, धान्योत्तनः, सुकुमारकः, कैदारः नृपप्रियः २ . गंधमार्जारः । - धान, सं. पुं. (सं. शालिधान्यं ) * तंडुलोत्तमः, दे. 'वासमती चावल' । शालिवाहन, सं. पुं. ( सं . ) शकजातीयको नृपविशेषः, सातवाहनः ।
शालिहोत्र, सं. पुं. ( सं . ) पशुचिकित्साशास्त्रलेखक विशेषः २. घोटकः । (सं. न. ) पशुचिकित्साशास्त्रम् |
शालीन, वि. (सं.) विनीत, नम्र २. लज्जाशील ३. समान ४. सदाचारिन् ५. धनाढ्य ६. व्यवहारकुशल ७. शालासंबंधिन् । शालीनता, सं. स्त्री. (सं.) विनयः २, लज्जा
शायराना, वि. (अ.) कविसुलभ २. कविसदृश ३. कवित्वमय ४. अतिरंजित, अतिशयोक्ति- अत्युक्ति-युक्त
३. सदाचारः ।
शायरी, सं. स्त्री. (अ.) काव्यकला २. काव्यं, कविता |
शावक, सं. पुं. (सं.) शाव:, अर्भकः, पोत:, पोतकः, डिंभ:- पृथुकः, खग-मृग, शिशुः २. शिशुः (कदाचित् ) ।
अविनाशिन् ।
शारदा, सं. स्त्री. (सं.) सरस्वती दे. २. दुर्गा शाश्वत, वि. (सं.) नित्य, अनन्त, अक्षय, ३. ब्राह्मी ४. प्राचीनलिपि विशेषः । शारीरिक, वि. (सं.) शारीर ( - री स्त्री. ), शासन, सं. पुं. ( सं. न. ) शास्तिः-शिष्टि: कायिक- दैहिक (की स्त्री. ) ।
- भाष्य, सं. पुं. (सं. न. ) श्रीशंकराचार्यप्रणीतं ब्रह्मसूत्रभाष्यम् ।
(स्त्री.), राज्यं, आधिपत्यं, अधिकारः २. आज्ञा, आदेशः ३. राजदत्तभूमि: (स्त्री.) ४. अधि. कारपत्रं ५. शास्त्रं ६. इन्द्रियनिग्रहः ७. निय
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |