Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ५३६ ]
वकील
—करना, क्र. अ., परिपक्षं समर्थ ( चु.) २. अभिभाषक वृत्ति उपजीव् (भ्वा. प. से. ) । —नामा, सं. पुं. ( अ. का. ) अभिभाषकता पत्रम् ।
वख़्फ़ा, सं. पुं. (अ.) अवकाशः २. उद्योगविश्रांतिः (स्त्री.) ।
वक्र, वि. (सं.) दे. 'वंक' २. छलिन, कपटिन, धूर्त । (सं. पुं.) शनैश्चरः २. मंगलः, भौमः । (सं. न. ) नदीवक्र, वंकः । गामी, वि. (सं.) कुटिलगति २. शठ, कुटिल । तुंड, सं. पुं. (सं.) गणेशः २. शुकः । वक्रता, सं. स्त्री. ( सं . ) जिह्मता, आनति: (स्त्री.), कौटिल्यं २. छल, कपटं, शाख्यम् ।
वकुल, सं. पुं. (सं.) दे. 'बकुल' ।
वकूफ़, सं. पुं. (अ.) ज्ञानं २. बुद्धि: (स्त्री.) । वक्रोक्ति, सं. स्त्री. (सं.) काकूक्ति: (स्त्री.) बे, वि. (का. + अ ) निर्बुद्धि । २. शब्दालंकारभेदः (सा.) ३. चमत्कृतवक्त, सं. पुं. (अ.) समय:, काल: २. अवसरः कुटिल, उक्ति: (स्त्री.) । ३. अवकाशः ४. ऋतु: ५. मृत्युकालः । —की चीज़, सं. स्त्री. कालानुकूलो रागः । -बेवक्त, क्रि. वि. कालेकाले वा, समयेऽ समये वा ।
वक्षःस्थल, सं. पुं. (सं. न. ) उरस्-वक्षस् (न.), अंकः, उत्संगः, उरःस्थलम् । वगैरह, अव्य. ( अ. )-आदि-प्रभृति | वचन, सं. पुं. (सं. न.) भाषा सरस्वती, वाणी दे. २. उक्तिः (स्त्री.), कथनं, भाषणं, वाक्यं ३. एकत्वादिबोधक: शब्दरूपभेदः (व्या.) ४. प्रतिज्ञा, संगरः ।
वकील, सं. पुं. (अं.) अभिभाषकः, व्यवहारदर्शकः, वाक्कील:, पक्षवादिन २. राज, दूत: ३. प्रतिनिधिः, प्रतिहस्तकः ४. पर पक्षपोषकः ।
-काटना, मु., येन केन प्रकारेण कालं या ( प्रे. यापयति ) २. मनो विनुद् ( प्रे.) । --पढ़ना, मु., आपद आपत् (भ्वा. प. से. ), उपनम् (भ्वा. प. अ. ) । वक्तनू फ़ौक़तन, त्रि.वि. (अ.) कदा कदा,
यदा कदा २. यथाकालम् । वक्तव्य, वि. ( सं .) कथनीय, वचनीय २. हीन, कुत्सित । सं. पुं. (सं. न. ) कथनं, वचनं २. व्याख्यानम् ।
वक्ता, सं. पुं. (सं. वक्तु ) वाग्मिन् वाक्पटुः २. व्याख्यातृ, उपदेशकः ३. कथ (थि) क: । वक्तृता, सं. स्त्री. (सं.) वक्तृत्वं, वाग्मिता, वाक्पाटवं, भाषणकौशलं २. व्याख्यानं, भाषणं, कथनम् ।
वक्त्र, सं. पुं. (सं. न. ) मुखं, आस्यं, लपनं, वदनम् २. चंचु:-चूः (स्त्री.) ३. लम्बास्यं, प्रलम्बमुखम् ४. वाणाग्रम् ५. कार्यारम्भः ६. परिधानभेदः ।
वजह, सं. स्त्री. (अ.) कारणं, हेतुः । वज़न, सं. पुं. (अ.) भारः, गुरुत्वम् । वज़नी, वि. ( अ. वजन ) भारवत्, गुरु २. मान्य, प्रभावशालिन् ।
वज़ा, सं. स्त्री. (अ. वज्रअ ) रचना २. आकृति: (स्त्री.) ३. आचारः, व्यवहारः ४. दशा ५. रीति: (स्त्री.) ।
वज़ारत, सं. स्त्री. ( अ ) साचिव्यं, अमात्यत्वं, मंत्रित्वम् ।
वज़ीफ़ा, सं.पं. (अ.) (छात्र)-वृत्तिः भृतिः (स्त्री.) । वज़ीर, सं. पं. (अ.) अमात्यः सचिवः, मंत्रिन, मंत्रधर:, मंत्रज्ञः, धी-बुद्धि, सहायः । वज़ीरी, सं. स्त्री. दे. 'वज़ारत' ।
वज़ ू, सं. पुं. (अ.) प्रार्थनायाः पूर्वं अंगप्रक्षालनं (इस्लाम ), *अङ्गस्पर्शः ।
—ज, सं. पुं. (सं.) ब्राह्मणः विप्रः २. दन्तः, वजूद, सं. पुं. (अ.) अस्तित्व, सत्ता २. शरीरं
३. सृष्टिः (स्त्री.) ४. अभिव्यक्ति: ( स्त्री. ) । वज्र, सं. पुं. (सं. पुं. न. ) कुलिशं पविः, अशनि: ( पुं. स्त्री.), दंभोलि, हादिनी, शतधारं, अभ्रोत्थं, शंबः, गिरिकंटकः २. हीर:रं, हीरकः, रत्नं २. विद्युत् (स्त्री.) । वि., अति, दृढ संहत-कीकस - कठिन, दुर्भेद्य २. घोर, भीषण ।
दशनः, रदनः, खादनः । - तुंड, सं. पुं. (सं.) गणेशः, गजवदनः | -शोधन, सं. पुं. (सं. न. ) मुखशुद्धि: (स्त्री.)
२. निंबुकं, जंबीरम् ३. मातुलुंगम् । वकूफ़, सं. पुं. (अ.) परोपकाराय दानं २. धर्मार्थ उत्सृष्टा संपद् (स्त्री.) । -नामा, सं. पुं. ( अ + फ़ा. ) दानपत्रम् |
वज्र
For Private And Personal Use Only
"
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |