Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
लोकाट
[ ५३३ ]
लोम
लोकाट, सं. पुं. ( चीनी लुः + क्यू) लवकटं, । लोडन, सं. पुं. ( सं. न. ) मथनं, आ-विचैनम् ।
लोकालोक, सं. पुं. (सं.) चक्रवाल:, पर्वत
विशेष: ( पुराणं ) । लोकपणा, सं. स्त्री. २. स्वर्गलिप्सा ।
(सं.) अभ्युदयाभिलाषः
लोकोक्ति, सं. स्त्री. (सं.) आभाणकः, जनवादः, लौकिक, न्यायः २. अलंकारभेद: (सा० ) । लोकोत्तर, वि. (सं.) अलौकिक, अमानुष, अपार्थिव लोकातिशायिन, दिव्य, अतिविलक्षण अद्भुत ।
लोग, सं. पुं. (सं. लोक: ) लोक:- काः, जन:नाः, मानवाः, मनुष्याः, नराः, मानुषाः, मर्त्याः, मनुजा: ( सब बहु . ) ।
लोच', सं. स्त्री. (हिं. लचक दे. 'लचक' २. कोमलता, मृदुता ।
लोच, सं. पुं. [ सं . रुचिः (स्त्री.) ] अभिलाप:, इच्छा ।
लोचन, सं. पुं. (सं. न. ) नयनं, नेत्रम्, दे.
'आँख' ।
लोट, सं. स्त्री. (हिं. लोटना ) लु (लो)ठनं लोटनं, वेल्लनं, लुंटा, लुंठा, लोटः ।
- पोट, वि., लुटि (ठि )त, वेल्लित, स्खलित २. मुग्ध, बद्धभाव, अनुरागिन ३. वि., आकुल ४. व्यत्यस्त, विपर्यस्त ।
—जाना, मु., मूर्च्छ (भ्वा. प. से., मूच्छेति ) २. मृ ( तु. आ. अ. ) ३. विश्रम ( दि. प. से. ) ४. चकितो मुग्धो वा भू ।
-पोट होना, मु., ( पीडादिभिः ) वि-लुट् ( तु. प. से., भ्वा. आ. से. ) २. भाव अनुरागं बंधू ( क्र. प. अ. ), ३. सहसा विलुट्य वा मृ (तु. आ. अ. ) ।
— होना, मु., अनुरक्त- आसक्त (वि.) भू २. व्याकुलीभू ।
लोटन, सं. पुं. (सं. न. ) दे. 'लोट' २. *लोटनकोत: ३. लांगलभेद: ४. मार्गशर्करा । लोटना, क्रि. अ. (सं. लोटनं ) लुट् (भ्वा. दि. प.से.), लुठ् (भ्वा. आ. से., तु. प. से. ) २. पा परिवृत (प्रे. ) ३. आकुल व्याकुल (वि.) भू । सं. पुं. तथा भाव, दे. 'लोट' सं. स्त्री. ।
लोटा, सं. पं. (हि. लोटना ) कमंडलुः, दे. |
'लोडनम्, मंधः ।
लोडित, वि. ( सं . ) मथित, आ-वि-लोडित, व्याघट्टित |
|
लोढ़ा, सं. पुं, ( सं. लोष्ट:-ष्टं > ) दे. 'बट्टा' । लोथ-थि, सं. स्त्री. (सं. लोष्ट:-ष्टं > ) शवः, दे. | - पोथ, मु.,
अति, शिथिल - श्रांत-खिन्न । लोथड़ा, सं. पुं. (हिं. लोथ: ) पलल-मांस,पिंड: (डं ) |
लोध, सं. स्त्री. (मं. लोध: ) (लाल ) लोध:, रक्तः, मार्जन:, तिरीटः, तिंदुकः । ( सफेद ) शुक्लः, महा, - शबरः, लोधः, शावरः । लोन, सं. पुं. (सं. लवणं) दे. 'नमक ' २. लावण्यं, विशिष्टसौन्दर्यम् । लोना, वि. (हि. लोन ) लवण दे. 'नमकीन ' २. सुन्दर, चारु । सं. पुं., *कुडय-भित्ति, - लवणं ३. लवणितकुडयस्य धूलि : (स्त्री.) । लोनिया, सं. पुं. (हिं. लोग ) दे. 'लूनिया' । सं. पुं. ।
लोप, सं. पुं. ( सं . ) वि., नाशः, क्षयः, वि, ध्वंसः ३. अदर्शनं, तिरोभावः, अंतर्धानं ३. अभाव:, अविद्यमानता ४. वर्णविनाशः ( व्या. ) ५. विच्छेदः, विरामः । लोपामुद्रा, सं. स्त्री. (सं.) अगस्त्यमुनिपत्नी, लोपः, वरप्रदा, कोशीतकी । लोबान, सं. पुं. (अ.) सुगंधिनिर्यासभेदः *लोबानम् ।
लोबिया, सं. पुं. ( सं. लोभ्यः मूँग ) क्षुधाभिजनक:, चप (ब)ल:, चर्बरः, सुकुमारः, शिविका, दीर्घ, शिम्बी-बीजः ।
लोभ, सं. पुं. (सं.) परद्रव्याभिलाषः, गृध्या, गृध्नता, स्पृहा, लौल्यं, लिप्सा, गर्द्ध:, तृष्णा, कांक्षा, शंसा, लोलुपता-मता, इच्छा, वांछा, मनोरथः, अभिलाषः कामः २, कार्पण्य, कदर्यता । लोभित, वि. ( सं . ) मोहित,
आकृष्ट, हृतचित्त,
लुब्ध, मुग्ध ।
लोभी, वि. (सं.- भिन) गृध्नु, गर्द्धन, लुब्ध, लोलुप-भ, लिप्सु, अभिलाषुक, तृष्णक । लोम, सं. पुं. (सं.) लोमन् (न.) दे. 'रोगटा' २. लांगूलं, पुच्छम् ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |