Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
रामचंद्र
रामचंद्र, सं. पुं. ( सं . ) दशरथस्य ज्येष्ठसुतः, रघुनंदनः, सीतापतिः, रामभद्रः, रावणारिः । रामा, सं. स्त्री. (सं.) सुंदरनारी, सुन्दरी, वामा २ नारी ३. संगीतकुशला नारी ४. सीता ५. राधा ६. रुक्मिणी ७. लक्ष्मी: ८. शीतला ।
[ १०५ ]
रामानंद, सं. पुं. (सं.) वैष्णवाचार्यविशेषः । रामानुज, सं. पुं. (सं.) लक्ष्मणः, सौमित्रिः २. श्रीवैष्णव सम्प्रदाय प्रवर्तकाचार्य: (सं. १०७३ - ११९४ ) । रामायण, सं. पुं. (सं. न. ) श्रीवाल्मीकिप्रणीतो महाकाव्य विशेषः २. रामचरितम् । रामायणी, वि. (सं. रामायणम् > ) रामायण, सम्बन्धिन्-विषयक, रामायणीय । सं. पुं. रामायण, पाठिन- पंडित: ।
राय', सं. पुं. ( सं. राजन) नृपः, भूपः २. सामंतः, नायकः ३. चारणः, वंदिन ४. राजकीयोपाधिभेदः, राजन् (पुं.) । - बहादुर, सं. पुं. (हिं. + फ़ा. ) *राजवीरः ( उपाधिभेदः ) ।
- साहब, सं. पुं. (हिं + फ्रा.) राजमहोदयः ( उपाधिभेद: ) ।
रायर, सं. स्त्री. ( फा . ) मतं, मतिः (स्त्री.) • आशयः, अभिप्रायः, विचारः तर्कः । —देना, क्रि. अ., निजमतं स्वमति प्रकटयति . ( ना. धा. ) । - पूछना या लेना, क्रि. स., परमतं प्रच्छ ( तु. प. अ. ), ( स्वहिताय ) परविचारं ज्ञा ( सन्नंत, जिज्ञासते ) "
रायगा, वि, (सं.) व्यर्थ, निरर्थक, अपार्थक । रायज, वि. (सं.) दे. 'प्रचलित' । रायता, सं. पुं. ( सं. राज्यक्ता ) दाधिकव्यंजनभेदः, दाधेयम् ।
रायल, वि. ( अं.) राजकीय, राजोचित, नृपोचित्, राजाई ।
रार, सं. स्त्री. [सं. राटिः (स्त्री.)] दे. 'झगड़ ' । राल', सं. पुं. ( सं . ) शाल-साल, वृक्ष: २. सर्जसाल, -निर्यास:-रसः, सुर-यक्ष:- धूप:, सुरभिः, अग्निवल्लभः, दे. 'धूप' |
राल, सं. स्त्री. (सं. लाला ) सृणि (णी) का, स्यंदिनी, द्राविका, मुखस्रावः । - गिरना चूना या टपकना, मु.,
लालायते
रास
( ना. धा. ), लालायित (वि.) भू, अभिलक्षू ( स्वा. प. से. ) । राव, सं. पुं., दे. 'राय' ।
-चाव, सं. पुं., संगीतोत्सवः, दे. 'रागरंग' २. लालनम् ।
रावण, सं. पुं. (सं.) पौलस्त्य:, लंकेशः, दश, कंधर:- ग्रीवः- आनन:-आस्यः ।
रावल', सं. पुं. (सं. राजपुरं > ) अंतःपुरं, दे. 'रनवास' ।
रावल, सं. पुं. (सं. राजपुत्रः > ) नृपः २. सामंतः ३ संमानसूचकं संबोधनपदं, राजन् ! ४. योधः, भटः ।
रावी, सं. स्त्री. (सं. इरावती ) ऐरावती, पंचनद प्रान्तवर्तिनदीविशेषः ।
अत्यर्थं
राशि, सं. स्त्री. (सं. पुं.) पुं (पिं)ज:, पुंजि: (स्त्री.), उत्करः, कूट:-टं, समुच्चयः, निकरः, दे. 'ढेर' २. ज्योतिष्चक्रस्य द्वादशांश: ३. उत्तराधिकारः ।
-चक्र, सं. पुं. (सं. न. ), ज्योतिश्चक्रं, भ,मंडल-पंजर:- चक्रम् ।
- भाग, सं. पुं. (सं.) राज्यंशः, भग्नांश: ( ज्यो. ) 1
- भोग, सं. पुं. (सं.) राशौ ग्रहावस्थिति: (स्त्री.) २. राशौ ग्रहावस्थितिकालः । राशी', सं. स्त्री. दे. 'राशि' । राशी, वि. (अ.) दे. 'रिश्वतखोर' । राष्ट्र, सं. पुं (सं. न. ) देशः, विषयः, जनपदः, दे. 'राज' (२) । २. राष्ट्रवासिनः राष्ट्रिकाः, जनाः, प्रजाः ( सब बहु. ), लोकः, जनता ३. राष्ट्रीय, उपद्रवः, दे. 'इति' । - पति, सं. पुं. ( सं . ) राष्ट्रिक, राष्ट्रिय:, राष्ट्रनायकः, प्रजातंत्रप्रधानः ।
- पाल, सं. पुं. ( सं . ) नृपः, भूप । २. कंसभ्रातृ ।
- विप्लव, सं. पुं. ( सं . ) राजद्रोह:, प्रजाक्षोभ:, क्रान्तिः (स्त्री.) 1
राष्ट्रीय वि. ( सं . ) देशीय, देश्य, राष्ट्रिय, जानपदक |
राष्ट्रीयता, सं. स्त्री. ( सं . ) देशीयता, देशभक्तिः (स्त्री.) ।
For Private And Personal Use Only
रास', सं. पुं. (सं.) कोलाहलः, कलकल:, महाध्वानः २. ध्वनिः शब्दः । सं. स्त्री.
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |