Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अदबंग
[११]
अतीत
भड़बंग, वि. (हि. अड़ना+सं. वक्र ) वक्र, । अत एव, क्रि. वि. (सं.) अस्मादेव कारणात् , विषम, नतोन्नत २. विकट, दुर्गम ३. विलक्षण । __ अनेनैव हेतुना। अडवोकेट, सं. पुं. ( अं. एडवोकेट ) पक्षसमर्थकः, अतर, सं. पुं. (अ. इत्र) निर्यासः, पुष्पसारः। दे. 'वकील'।
-दान, सं.पुं. (अ.+फा) पुष्पसारपात्रम् । अड़सठ, वि. ( सं. अष्ट (1) षष्टिः स्त्री.)। अतरसों, क्रि.वि. (सं.इतर+श्वः> ) आगामी -वों ( -वीं ), वि, अष्ट (1) षष्टितमः ( -मी), गतो वा तृतीयो दिवसः। अष्ट (1) षष्टः (-ष्टी )।
अतर्कित, वि. ( सं.) अविचारित, आकस्मिक अड़ाना, क्रि.स., दे. 'अटकाना' ।
(-की स्त्री.), अचिन्तित । अडिग, वि. (सं. अ+ हिं. डिगना ) निश्चल, अतयं, वि. (सं.) अचिन्त्य, अचिन्तनीय, स्थिर, दृढ ।
अविवेच्य, अनिर्वचनीय । अड़ियल, वि. ( हिं. अड़ना ) उद्धत, दुर्दम,
अतल, वि. (सं.) तलहीन, अतिगम्भीर । सं. दुर्विनीत २. अलस, तन्द्रालु ३. अविनेय, पु. ( सं. न.) सप्तसु पातालेषु प्रथमम् । स्वैरिन् , दुराग्रह ।
-स्पी , वि. अतिगम्भीर, अतलस्पृश् । अड़ी, सं. स्त्री. ( हिं. अड़ना) दुराग्रहः, हठः,
अतलस, सं. स्त्री. ( अ.) अतिचिक्कणः कौशेयनिर्बन्धः, प्रतिनिवेशः।
पटभेदः । अडीट, वि. ( सं. अदृष्ट ) अदृश्य, लोचनागोचर
अतलांतक, सं. पुं. ( अं. एटलांटिक ) अन्धमहा२. गुप्त, अन्तहित। अडोल, वि. (मं. अ+ हिं. डोलना ) अचल,
सागरः, समुद्रविशेषः।
अता, सं. पुं. (फा.) दानं, त्यागः विसर्जनम् । निष्कम्प, स्थिर। अड़ोस-पड़ोस, सं. पुं. (हिं. पड़ोस )सन्निधिः,
-करना, -फरमाना, मु., दे० 'देना' ।
अति, वि. (सं. अव्य.) अत्यन्त, अत्यर्थ अधिक । उपकण्ठः, सामीप्यं, प्रतिवेशः। अड़ोसी-पड़ोसी, सं. पुं ( हिं, अड़ोस-पड़ोस )
सं. स्त्री., आधिक्यं, अतिशयः, सीमोल्लंघनम् ।
अतिकथा, सं. स्त्री. (सं.) अतिरंजित,-कथाप्रति, वेशः वेश्यः-वेशिन्-वासिन् , निकट-समीप, स्थ:-वासिन् ।
--आख्यायिका-*गल्पः । २. निरर्थक-व्यर्थ,अड्डा, सं. पुं. (सं. अट्टा > ) निवेशस्थानं, लंगनं
भाषणम् । २. आस्थानं ( -नी) ३. संकेत,-गृह. स्थलं,
अतिकाल, सं. पुं. (सं.) विलम्बः, कालातिपातः। समागम-संकेत, स्थानम् ४. चतुप्काष्ठम् ।
अतिक्रमण, सं. पुं. (सं. न.) नियम-मादाअड्रेस, सं, पुं. ( अं. एड्रेस ) अभिनन्दनपत्रम्
सीमा, उलंघनं, अतिक्रमः । २. पत्रसंज्ञा, निवाससंकेतः ।
अतिथि, सं. पुं. (सं.) अभ्यागतः, प्राघुणः, अणि, सं. स्त्री. ( सं.) अणी, धारा,अग्रं, कोटिः
प्राधुण (णि) कः, गृहागतः २. संन्यासिन् । (स्त्री.), सीमा, प्रान्तः।
-पूजा, सं. स्त्री., आतिथ्यं, अतिथि, सत्कार:अणिमा, सं. स्त्री. (सं. अणिमन् पुं.) अणुता,
सेवा-क्रिया । सूक्ष्मता २. योगस्याष्टसिद्धिषु प्रथमा, यया यो
-यज्ञ, सं. पु. ( सं. ) अतिथिपूजा । गिनोऽदृश्या भवन्ति ।
अतिरिक्त, क्रि. वि. (सं.) विना, ऋते, अति. अणिमादिक, सं. स्त्री. (सं.) योगस्याष्टसिद्धयः,
रिच्य, विहाय ( सब अव्य.)। वि. ( सं.) ( = अणिमा, महिमा, गरिमा, लघिमा, प्राप्तिः,
अवशिष्ट २. भिन्न, पृथक् । प्राकाम्यं, ईशित्वम् , वशित्वम् )।
अतिवेला, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'अतिकाल' । अणु, सं. पुं. (सं.) लवः, लेशः, षष्टिपरमाणु
अतिशय, वि. ( सं.) बहु, अधिक । मात्रः कणः, धूलिकणः । वि., अतिसूक्ष्म, क्षुद्र ।
अतिसार, सं. पुं. (सं.) प्रवाहिका। -वीक्षण,मं. पु. ( सं. न.) सूक्ष्मदर्शकयन्त्रम् ।
अतीन्द्रिय, वि. (सं.) अगोचर, इन्द्रियातीत, २. छिद्रान्वेषणम् ।
अव्यक्त, परोक्ष। अतः, क्रि. वि. (सं.) अस्मात् कारणात् ,अनेन अतीत, वि. (सं.) गत, व्यतीत २. विरक्त, कारणेन-हेतुना, इति हेतोः ।
निर्लेप ३. मृत, दिवंगत।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |