Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
भागना
[ ४३७ ]
भागना, क्रि. अ. ( सं . भाज्) पलाय् | भाजन, सं. पुं. ( सं. न. ) दे. 'पात्र' । भाजित, वि. ( सं . ) विभक्त, विभाजित २. पृथक्कृत, विश्लेषित ।
(भ्वा. आ. से.), अपधावू (भ्वा. प. से. ), विप्रन्द्र ( स्वा. प. अ. ), अप, सृ-सृप् (भ्व।. प. अ. ) २. वृज् (चु.), परिह (भ्वा. प. अ.) । सं. पुं., पलायनं, अपधावनं, अप, -यानं द्रवणसरणं, परिहरणम् ।
भाजी, सं. स्त्री. (सं.) व्यञ्जनं, उपसेचनं, अन्नोपस्करः २. शाकः, हरितकः, शिग्रुः ३. दे. 'मांड' ।
भाग-दौड़, सं. स्त्री. दे. 'भगदड़' । सिर पर पैर रखकर भागना, मु, महाजवेन पलाय् या अपधाव् । भागनेवाला, सं. पुं., दे. 'भगोड़ा' । भागवत, सं. पुं. ( सं. न. ) श्रीमद्भागवतं, महापुराणविशेषः २ देवीभागवतपुराणं ३. भगवद्भक्तः । वि., ऐश्वर, वैष्णव ।
भाज्य, वि. (सं.) भागाई, भाजनीय । सं. पुं. (सं. न.) भागाहक : (गणित) दे. 'भागफल' में । भाट, सं. पुं. (सं. भट्टः) वर्णसंकरजातिविशेषः । २. चारण, वंदिन, वैतालिकः, मागधः, स्तुतिपाठकः, मधुकः ३. चाटुकारः ४. राजदूतः । भाटा, सं. पुं. (हिं. भाठना ) वेला, परिवर्त:
भागार्थी, वि. ( सं . -थिन् ) भाग- अंश-खंड, इच्छुक-कामिन्-अर्थिन् ।
अपचयः, क्षीयमाण- अपचीयमान, वेला | ज्वार, सं. पुं. वेलोपचयापचयौ ( पुं.द्वि.) । भाड़, सं. पुं. (सं. भ्राष्ट्र:-ष्ट्र ) अंबरीषं, भर्जनापाकः ।
भागाई, वि. (सं.) अंशिन्, अंशभागिन्, भाग, धारिन् भागिन् २. विभाज्य, अंशनीय, वंदनीय |
भागिनेय, सं. पुं. ( सं . ) दे. 'भाँजा' । भागी, सं. पुं. (सं. भागिन् ) अंशिन, अंशभाग, ग्राहिन् हारिन् २. दायादः, दायिकः, रिक्थिन्, अंशकः । भागीरथ, वि. ( सं . ) भगीरथ, सम्बन्धिन्विषयक - सदृश । भागीरथी, सं. स्त्री. (सं.) गंगा, जाह्नवी २. गंगाया वंगवर्तिशाखाविशेषः । भाग्य, सं. पुं. (सं. न. ) भागधेयं, दिष्टं, अदृष्टं, दैवं, नियतिः (स्त्री.) विधिः, भवितव्यता, विपाकः, प्राकृतनम् ।
– उदय, सं. पुं. (सं.) पुण्योदयः, देवानुकूलता |
—चक्र, सं. पुं. ( सं. न. ) दैवगति: (स्त्री.),
भाग्यक्रमः |
- वंश, वशात्, क्रि. वि. सौभाग्येन, सुदैवेन, दिष्टया, दैवात् ।
--वान्, वि. (सं. वत्) भाग्यशालिन्, महा. भाग, सुभग, धन्य, सौभाग्य-पुण्य, वत् सुकृतिन्, श्रीमत् ।
-हीन, वि. (सं.) हत-दुर्-मंद, भाग्य- भाग, दुर्दैव, दैवहतक |
भाजक, वि. (सं.) विभागकल्पक, विभेदक, विच्छेदक, विभाजयितृ २. हरः, हारः, हारकः ( गणित ) दे. 'भागफल' में ।
भानमत
-झोंकना, मु., ( प्रे. यापयति ) ।
- में झोंकना वा डालना, मु., नश् (प्रे.), क्षै ( . क्षपयति ) २. त्यज् (भ्वा. प. अ. ) उपेक्ष (भ्वा. आ. से. ) 1
- में पड़े, मु., नश्यतु, भस्मसात् भवतु । भाड़ा, सं. पुं. ( सं. भाटक:-कं ) भार्ट, भाटिः (स्त्री.) ।
भाड़े का टट्ट्टू, मु., अस्थिर, अस्थायिन् २. स्वार्थपर अर्थपर ३. अल्पमूल्य, गुण
क्षुद्रकार्ये कृ २. कालं व्यर्थः या
सार, -हीन |
भात, सं. पुं. ( सं. भक्तं ) ओदन:-नं, अन्नं, अंधस् (न.) कुरं, मिस्सा, दीदिविः २. वरवधूपित्रोर्भक्तभोजनात्मको वैवाहिकरीतिभेदः । भादों, सं. पुं. ( सं. भाद्रः ) भाद्रपदः, भाथा, सं. पुं. ( सं . भस्त्रा ) दे. 'तरकश' । नभस्यः,
प्रौष्ठपदः ।
भाद्र, भाद्रपद, सं. पुं. ( सं . ) दे. 'भादों' । भाद्रपदी, सं. स्त्री. (सं.) भाद्री, भाद्र-भाद्रपद- पूर्णिमा ।
भान, सं. पुं. ( सं. ) प्रकाशः, ज्योतिस् (न.) २. ज्ञानं ३. आभासः, प्रतीतिः (स्त्री.) । भानजा, सं. पुं., दे. 'भांजा' । भानजी, सं. स्त्री. दे. 'भांजी' ।
भानमती, सं. स्त्री. ( सं. भानुमती ) ऐन्द्रजालिकी, मायिनी ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |