Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
बादी
[ ४१8 ]
बालू
बादी, वि. (फ्रा.) वायव्य, पवनविषयक | बारिश, सं. स्त्री. (फ़ा. ) वृष्टिः (स्त्री.) २. वातीय, वातविकारविषयक ३. वातविकारोत्पादक । सं. स्त्री. वात विकार:-दोषः । ras, वि. (सं.) प्रतिबन्धक, विघ्नकारिन् । बाधा, सं. स्त्री. (सं.) विघ्नः, अन्तरायः, प्रत्यूहः, व्याघातः, प्रतिबन्धः २. यातना, वेदना | - डालना, क्रि. स., प्रतिबन्ध ( क्. प. अ. ),
प्रतिरुध् ( स्वा. उ. अ. ) ।
बानर, सं. पुं. (सं. वानरः ) दे. 'बंदर' | बानये, वि. (सं. द्वानवतिः नित्य स्त्री. ) । स्फोटक चूर्णम । सं. पुं. उक्ता संख्या, तदकौ ( ९२ ) च ।
बाना', सं. पुं. (हिं. बनाना ) वेश: षः, वेशविन्यासः २ रीति: (स्त्री.), प्रथा । बाना ?, सं. पुं. ( सं वयनम् ) तिर्यक्तन्तवः (पुं. बहु.) ।
बानी, सं. पुं. (अ.) संस्थापक:, प्रवर्त्तकः । बाप, सं. पुं. ( सं. वाप: > ) पितृ, जनकः । - दादा, सं. पुं. पूर्वजाः, पूर्वपुरुषाः । बाबत, अव्य. (अ.) अर्थ, अर्थे, हेतोः निमित्तेन । बाबा, सं. पुं. ( तु.) पितृ २ पितामहः ३. मातामहः ४. वृद्ध: ५ साधूनां संबोधनम् । बाबू, सं. पुं. (हिं. बाबा ) महाशयः, महानुभावः । वि., श्रीयुत श्री ।
बायकाट, सं. पुं. (अं.) संबंधत्यागः, बहिष्करणम् ।
बायबिडंग, सं. पुं. (सं. विडंग:- गम्) वेल्ल:-ल्लं, अमोघा, कृमिघ्नः ।
२. प्रावृषू (स्त्री.) । बारी, सं. स्त्री. दे. 'बार' ।
का बुखार, सं. पुं., *वारज्वरः, तृतीयकः, तृतीयकज्वरः । बारीक, वि. ( फा . ) सूक्ष्म, तनु । बारीकी, सं. स्त्री. (फ्रा.) सूक्ष्मता, तनुता विशिष्टता ।
- वाँ, वि., द्वादश:- शी-शम् | -दरी, सं. स्त्री, द्वादशद्वारा । - सिंगा, सं. पुं., द्वादशश्रृंगः, मृगभेदः ।
बारूद, सं. स्त्री. ( तु.-त ) आग्नेय- अग्नि, चूर्ण,
-ख़ाना, सं. पुं., स्फोटक अग्निचूर्ण, आगारं
गृहम् ।
बारोठा, सं. पुं. ( सं . कारम् ) द्वार् (स्त्री.), प्रतिहार : २. द्वार, पूजा-पूजनम्, वैवाहिकरीतिविशेषः ।
|
बार्डर, सं. पुं. ( अं. ) ( देश का ) सीमा, सामन्तं समन्तः, पर्यन्तम् । २. ( वस्तु का ) अन्तः, प्रान्तः, अन्तं, उपान्तम्, सीमा, पर्यन्तम् । बार्बर', वि. ( सं . ) बर्बरदेशज । बार्बर २, सं. पुं. ( अं. ) नापितः, क्षौरिकः । बाल, सं. पुं. (सं.) बालकः, शिशुः २. रो (लो)मन् (न.), शरीरांकुरं, तनुरुहः -हम् ३. शिरसिज:, शिरोरुह: - हं, केशः, कचः, कुन्तलः । बालक, सं. पु. ( सं . ) पुत्रः सुतः २. बाल:, शिशुः, माणवः वकः, किशोर:-रकः, मुष्टिधयः, वटुः, वटुकः २. अज्ञानिन्, निर्बुद्धिः । बालटी, सं. स्त्री. ( अं. बकेट ) उदंचन, सिरा । बालतोड़, सं. पुं. ( सं. बाल: + हिं. तोड़ना ) * बालनोटः ।
बॉयलर, सं. पुं. ( अं. ) वाष्पित्रम् । बायाँ, वि. (सं. वाम ) सभ्य, वामक, दक्षिणेतर, प्रतिलोम २. प्रतिकूल, विरुद्ध । बारंबार, क्रि.वि. (सं. वारं वारम् ) पुन:पुनः, पौनःपुन्येन २. सततं, अनवरतम् । बार, सं. स्त्री. (सं. बार: ) क्रमः, पर्यायः - बार, क्रि. वि., दे. 'बारंबार' ।
1
बाला, सं. स्त्री. ( सं . ) प्रमदा, कामिनी २. युवति: (स्त्री.) ३. कन्या ४. पुत्री ।
भक्ष्यम् । बारबरदार, सं. पुं. (फ़ा.) भारवाहः,
बारदाना, सं. पुं. ( फा . ) पण्यभाण्डं २. सैन्य- बालिका, सं. स्त्री. (सं.) कुमारी, बाला, कन्या २. पुत्री, तनया, तनुजा ३. कन्यका, कुमारिका |
भारिकः,
वाहकः ।
बालिग, वि. (अ.) प्रौढ, व्यवहारज्ञ, वयस्क । बारह, वि. ( सं . द्वादशन् ) । सं. पुं. उक्ता | बालिश्त, सं. पुं. ( फा . ) वितस्ति: ( पुं.) । संख्या, तदंकौ ( १२ ) च ।
बाली, सं. स्त्री. (सं. वालीका) कर्णालंकारभेदः । बालुका, सं. स्त्री. (सं.) सिकता, शीतला,
महा-, सूक्ष्मा |
बालम, सं. पुं. ( सं . वल्लभः ) पतिः, भर्तृ २. दयितः प्रियः ।
बालू,
पुं. (सं.) बालुका दे. |
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |