Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
फली
- ज्योतिष, सं. पुं. (सं. न. ) दैवज्ञविद्या | फली, सं. स्त्री. (हिं. फल) बीजपुटं, बीजकोष: । फलोता, सं. पुं. ( अ. फतीलहू ) वर्तिका, वर्ति: (स्त्री.) २. नालीकास्त्रवतिः, फली । फलीभूत, वि. (सं. > ) सफल, फलप्रद । फलोदय, सं. पुं. (सं.) फलोत्पत्तिः (स्त्री.) २. लाभः ३. हर्षः ४. स्वर्गः ।
[ ४०६ ]
फ़सल, सं. स्त्री. ( अ. फस्ल ) शस्यं धान्यं, अन्नम् २. ऋतुः ३. कालः । फ़साद, सं. पुं. (अ.) संक्षोभः, विप्लव: २. कलह:, उपद्रवः २. विकार:, विक्रिया । फ़सादी, वि. ( फा. ) विद्रोहिन्, विप्लवकारिन् २. उपद्रविन्, कलहप्रिय ।
फ़साना, सं. पुं. ( फा . ) आख्यायिका, लघु-, कथा ।
फ़साहत, सं. स्त्री. (अ.) भाषा सौष्ठवं परिष्कृतिः (स्त्री.) ।
फ़सील, सं. स्त्री. ( अ. ) प्राकारः, वरण:, वप्रः, वप्रम्।
फहरना, क्रि. अ. ( सं . प्रसरणम् ) प्रसृ ( स्वा. प. अ.), उद्डी (भ्वा. आ. से. ) । फहराना, क्रि. स., 'फहराना' के धातुओं के प्रेरणार्थक रूप ।
फाँक, सं. स्त्री. (सं. फलकम्> ) खण्डं-ड:, शकलं-ल: २. छुरिका ३. रेखा । फाँकना, क्रि. स. (हिं. फंकी ) हस्ततलेन मुखे निक्षिप् (तु. प. अ.) । सं. पुं., चूर्णस्य मुखे निक्षेपणम् ।
फाँदना, क्रि. अ. (सं. फणनं> ) कुद् (भ्वा. आ. से. ) उत्प्लु ( भ्वा. आ. अ.) २. उल्लंघू (भ्वा. आ. से. ) । सं. पुं., उत्प्लवनं, कूर्दनं, उल्लंघनम् ।
फाँस, सं. स्त्री. (सं. पाशः ) बंधनम्, दे.
'फंदा' ।
फानूस, सं. पुं. ( फा . ) *दीप, कोषः -पुट: । फ़ायदा, सं. पुं. ( अ. फाइदह् ) लाभ:, धनागमः, आयः २. प्रयोजनसिद्धि: - ईप्सितप्राप्तिः (स्त्री.) ३. सुफलं, सुपरिणामः ४. नीरोगता | - मंद, वि., लाभदायक, उपकारक । फारखती, सं. स्त्री. ( अ. फ़ारिंग +खती ) दायित्वत्यागः २. दायित्वत्यागपत्रम् | फारम, सं. पुं. ( अं. फ़ार्म ) प्रपत्रम् | फ़ारमूला, सं. पुं. ( अं. ) सूत्रम् । फ़ारस, सं. पुं. (फ़ा. ) पारसि (सी) कः । फ़ारसी, सं. स्त्री. ( फ्रा. ) पारसी । -दा, वि. पारसीविद्, पारसीपंडित । फ़ारिग, बि. ( फ़ा. ) लब्धावकाश, निर्वर्तितव्यापारः, निवृत्त ।
|
फालतू
फाग, सं. पुं. (हिं. फागुन ) होलिकोत्सवः २. रक्तचूर्णभेदः ३. होलिकागीतम् । फागुन, सं. पुं. ( सं. फाल्गुन: दे. ) । फाटक, सं. पुं. ( सं . कपाट: ) अंगनद्वारं, बृहद्द्वारम् २. लौहद्वारम् ३. दे. 'काँजी हौद ' । फाड़ना, क्रि. स. ( सं . स्फोटनम् ) ब्रश्च (तु. प. से. ), भिद्-छिद् (रु. प. अ.), विद (प्रे.) २. खण्डू (चु.), मंजू (रु. प. अ.) । सं. पुं., ब्रश्चनं, भेदनं, छेदनं, विदारणं, विपाटनं २. खंडनं., भंजनम् ।
*
|
फाँसना, क्रि. स. (हिं. फॉस ) पाशयति ( ना. धा. ) २. वच्-प्रतृ ( प्रे. ) । फाँसी, सं. स्त्री. (हिं. फाँस ) उबंधनम् २. मृत्युदण्डः २. पाशः, बंधनम् । -- देना, क्रि. स., उद्वध्य हन् ( अ. प. अ.) । फ़ाइल, सं. स्त्री. (अं. ) पत्रसंग्रहः २. पंक्तिः (स्त्री.) ३. सूत्र, गुणः ।
उपोषितं,
फाका, सं. पुं. (अ. फाकह् ) उपवासः, लंघनम् ।
- होना, मु., कार्यमुक्त, लब्धावकाश भू २. शौचाय गम् ।
फ़ारेन, वि. (अं.) विदेशीय, परदेशीय, - पार,-देशिक ।
- आफिस, सं. पुं. ( अं.) विदेश-परराष्ट्र,कार्यालयः |
- सेक्रेटरी, सं. पुं., विदेश-परराष्ट्र-,सचिवः । फ़ारेनर, सं. पुं. ( अं. ) विदेशीयः, परदेशीयः, वैदेशिकः, पारदेशिकः ।
फ्रारेनहाइट, सं. पुं., जर्मनवैज्ञानिकविशेषः । - थर्मामीटर, सं. पुं. ( अं.) फ़ारेनहाइट
तापमापकम् ।
फारेस्ट, सं. पुं. ( अं.) वनं, जंगलम् । – डिपार्टमेंट, सं. पुं. (अं.) वन जंगल,विभागः ।
फाल, सं. स्त्री. (सं. पुं. न. ) कुशिलं, कृषिका, हलोपकरणम् ।
फ़ालतू, वि. (हिं. फाल = टुकड़ा ) उपयुक्ताव
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |