Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रथमा
[ ३६४ ]
- पुरुष, सं. पुं. ( सं . ) अन्य पुरुष : ( व्या० ) । । - वय, स. पुं. (सं.-यस् न.) यौवनं, तारुण्यम्, नववयस् (न.) ।
प्रथमा, सं. स्त्री. (सं.) विभक्तिविशेष: ( व्या.) २. मदिरा ।
प्रथा, सं. स्त्री. (सं.) रीति: रूढिः (स्त्री.), अनुसारः, आचारः, व्यवहारः २. दे. 'प्रसिद्धि' । प्रथित, वि. ( सं . ) दे. 'प्रसिद्ध' । प्रदक्षिणा, सं. स्त्री. (सं.) प्रदक्षिण:- णं, परिक्रमः ।
प्रदत्त, वि. (सं.) अर्पित, विश्राणित, उत्-विसृष्ट, संक्रामित ।
प्रदर, सं. पुं. (सं.) नारीरोगभेद:, असृग्दरः ( द्वौ भेदौ - श्वेतप्रदर, रक्तप्रदरः ) | प्रदर्शक, सं. पुं. ( सं .) प्रदर्शयित, दर्शनकार
यितृ २. दर्शकः, द्रष्टृ, प्रेक्षकः ३. गुरुः । प्रदर्शन, सं. पुं. (सं. न. ) प्रकटनं, प्रकाशनं व्यंजनं, विजृम्भणं प्रकटी आविष्करणं २. दे. ' नुमाइश' ।
प्रदर्शनी, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'नुमाइश' । प्रदर्शित, वि. (सं.) प्रकटीकृत, प्रकटित, प्रकाशित |
प्रदान, सं. पुं. (सं. न. ) दानं, विश्राणनं, अर्पण, संक्रामणं २. विवाह: ।
प्रदिशा, सं. स्त्री. (सं.) प्रदिश-विदिश् (स्त्री.) विदिशा, दिक्कोणः ।
प्रदीप, सं. पुं. ( सं . ) दीप:, कज्जलध्वजः, नयनोत्सवः दोषास्यः २. प्रकाशः । प्रदीपन, सं. पुं. (सं. न. ) उद्-संदीपनं, प्रज्वलनं २. प्रद्योतनं, प्रकाशनं, ३. उत्तेजनं, प्रोत्साहनम् ।
प्रदीप्त, वि. ( सं . ) प्रज्वलित, उद्-सं, - दीप्त, समिद्ध २. प्रकाशित, प्रकाशमान ३. उज्ज्वल, भासुर । प्रदेश, सं. पुं. (सं.) चक्रं, मंडलं, प्रांत, देशविभागः, भूभागः २. स्थानं, स्थलं ३. अंगं,
अवयवः ।
प्रदोष, सं. पुं. (सं.) संध्यासमयः, संध्या, सायंकाल:, दिनावसानं, रजनीमुखं २. संध्या
धकारः ।
प्रधान, वि. ( सं .) मुख्य, श्रेष्ठ, अग्र्य, अग्रिम, परम, उत्तम, प्रमुख, विशिष्ट । सं..,
प्रबंध
नेतृ, नायकः, पुरोगः, अग्रणी : २. मंत्रिन, सचिवः ३. प्रकृतिः (स्त्री.), जगतः उपादानकारणं, प्रधानं ४. सभा, पति: अध्यक्षः
५. ईश्वरः ।
- मंत्री, सं. पुं. प्रधान, अमात्यः सचिवः ।
प्रधानता, सं. स्त्री. (सं.) उत्तमता, श्रेष्ठता, मुख्यता २. नेतृत्वं, नायकत्वं ३. अध्यक्षता.. सभापतित्वं ४. मंत्रिपदं, मंत्रित्वम् । प्रध्वंस, सं. पुं. (सं.) वि., नाशः प्रणाशः, विध्वंसः, उच्छेदः संहारः ।
प्रपंच, सं. पुं. (सं.) सृष्टि : (स्त्री.), संसार:, - जगज्जालं २. विस्तरः, विस्तारः, ३. छलं, आडंबर:, कपर्ट ४. दे. 'बखेड़ा' । प्रपंची, वि. ( सं . चिन्) कापटिक, मायाविन् छलिन् २. चतुर, धूर्त्त ३. कलहप्रियः । प्रपन्न, वि. (सं.) प्राप्त, आगत २. शरणागत प्रपात, सं. पुं. (सं.) दे. 'झरना' २. अतट., भृगुः, निरबलंब: पर्वतादिपार्श्व: ३. अब, नात:
पतनम् ।
( सं . -त्रिन्) महामंत्रिन,
प्रपितामह, सं. पुं. ( सं . ) दे. 'पड़दादा' | प्रपितामही, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'पड़दादी' । प्रपौत्र, सं. पुं. (सं.) दे. 'परपोता' । प्रपौत्री, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'परपोती' । प्रफुल्ल, वि. (स.) विकसित, स्फुटित, उत्-संफुल्ल, प्रबुद्ध, भिन्न, विकच २. कुसुमित, पुष्पित ३ उन्मीलित, उन्मिषित (नेत्र) ४. स्मित, आनंदित ।
नयन, वि. (सं.) विकचनेत्र [त्रा, त्री ( स्त्री. ) ] |
For Private And Personal Use Only
- बदन, वि. (सं.) स्मितानन, प्रसन्नमुख [ -नी ( स्त्री. ) = स्मितानना-नी, प्रसङ्गमुखा स्त्री. ] ।
प्रफुल्लित, वि. ( सं . ) दे. 'प्रफुल्ल' । प्रबंध, सं. पुं. (सं.) संविधा, उपायः, आयो जनं प्रयोगः, युक्तिः (स्त्री.) २. अपेक्षा क्षण, निर्वाह: हणं, प्रवर्तनं, अधिष्ठानं, व्यवस्थापनं, चालन, व्यवस्था ३. निबंध, लेख:, प्रस्तावः ४. महाकाव्यं, संग्रथितकविता ।
कर्ता, सं. पुं. (सं.-तुं ) प्रबंधकः, आयोजकः, व्यवस्थापकः, निर्वाहकः, चालक:,. अभ्यक्षः, अधिष्ठातृ, अवेक्षकः ।
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |