Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पाणि
[ ३६७ ]
अंचल २. मंच:, मंचकः ३. कूपच्छादनम् ४. - प्रहार, सं. पुं. (सं.) चरणाघातः, दे. उद्बन्धनपट्ट:-टम् ५. कुड्यकोणपट्टः-टम् ।
''ठोकर' ।
पाणि, सं. पुं. (सं.) करः, हस्तः । ---ग्रहण, सं. पुं. ( सं. न. 'विवाह' ।
पाद, सं. पुं. (सं. पद : ) अपान- अधो, वायुः ( पुं. ) ।
-मारना, क्रि. अ., दे. 'पादना' ।
पादना, क्रि. अ. (सं. पदर्दनं ) प (भ्वा. आ. से. ), अपानवायु उत्सृज ( तु. प. अ. ) । पादप, सं. पुं. (सं.) तरुः, दे. 'वृक्ष' । पादरी, सं. पुं. ( पुर्त. पैड्रे ) खिस्तमत, पुरोहित: - उपदेशकः ।
- ग्राहक, सं. पुं. पाणिनि, सं. पुं. वैयाकरणविशेषः ।
उद्वाहः, दे.
(सं.) भर्तृ (पुं.), दे 'पति' । ( सं . ) अष्टाध्यायीप्रणेता
पात', सं. पुं. ( सं. पत्रं ) दे. 'पत्ता' ।
पात े, सं. पुं. (सं.) अध:- नि, पतनं, स्रंसनं, च्युति: (स्त्री.) २ पातनं, ३. वि, नाशः ध्वंसः ४. मृत्यु: (पुं.), अधोनयनम् । पातक, सं. पुं. (सं. न. ) दे. 'पाप' | पातकी, (सं.- किन ) दे. 'पापी' । पाताल, सं. पुं. (सं.) अधो, भुवनं लोकः, नागलोक : २. विवरं, बिलं ३. भुवनविशेषः । पतिव्रत, सं. पुं. (सं. न.) पातिव्रत्यं सतीत्वम् । पातुर, सं. स्त्री. (सं. पातली > ) दे. 'वेश्या' । पात्र, सं. पुं. (सं. न. ) भाजनं, अमत्रं, भांडं, कोशः-शी, कोष:-षी, कोपि (शि) का, पात्री २. नटः, अभिनेतृ ( पुं. ) ३. तीरद्वयांतरं (हि. पाट ) ४. राजमंत्रिन् ५ स्त्रवादीनि यज्ञोपकरणानि ६ *नाटकस्य कथापुरुषः ( नायकादि ) ७. सत्पात्रं, गुणास्पदम् । वि., योग्य, उचित, अर्ह 1
पात्रता, सं. स्त्री. (सं.) विद्य तपस्याचारयुक्तता, पात्रत्वं, योग्यता, अर्हता, गुणः ।
पाथी, सं. पुं. (सं. पार्थ) पाथस् (न.), जलम् । पाथरे, सं. पुं. (सं. पथ: ) मार्गः अध्वन् ( पुं. ) ।
पाथना, क्रि. स. (हिं. थापना ) गोमयानि रच् (चु.)-निर्मा ( जु. आ. अ.) २. त ( चु.) ।
पाथेय, सं. पुं. (सं. न. ) सं ( शं) बलं उपभोक्तव्यं द्रव्यम् ।
पाथोध, सं. पुं. ( सं . ) सागरः । पाद', सं. पुं. (सं.) पदं, चरण:-णं, पद् (पुं.), अहि- अंघि : (पुं.) २. मंत्रश्लोकादीनां चरण: ३. चतुर्थभागः ४. ग्रंथभागः ५. गिरिवृक्षादीनां मूलम् ।
- टीका, सं. स्त्री. (सं.) पृष्ठतल-पाद, टिप्पणी | - त्राण, सं. पुं. (सं. न. ) दे. 'पादुका' | - पीठ, सं. पुं. (सं. नं. ) पदासनम् ।
पथि
पान:
पादविक, सं. पं. ( सं . ) पथिकः, पांथ:, याचिन् ।
)
दे. 'पाँव' के
पादांगुली, सं. स्त्री. (सं.) पादांगुष्ठ, सं. पुं. ( सं . ) ! नीचे | पादांत, सं. पुं. (सं.) पाद-पद- चरण, अग्रंअग्रभाग: २. पद्य चरणावसानम् (सा० ) । पादुका, सं. स्त्री. (सं.) पादू : (स्त्री.), पाद- त्राणं, पादरक्षिका, कौषी । २. दे. 'जूता ' तथा 'बूट' ।
पाद्य, सं. पुं. ( सं. न. ) पादप्रक्षालनजलम् । पाधा, सं. पुं. ( सं. उपाध्याय: ) गुरु: (पुं.),
आचार्य, शिक्षकः २. पंडित:, विद्वस् (पुं.) 1 पान', सं. पुं. (सं. न. ) पीति: (स्त्री.), आचमनं, धयनं, द्रवद्रव्यस्य गलाधःकरणं २. मद्यसुरा, पानं ३ पेयद्रव्यं ४. मद्यं ५. जलम् । करना, क्रिं. स., दे. 'पीना' ।
- पात्र, सं. पुं. (सं. न. ) पानं, चषकः, सरक:, पानभाज म् ।
पान, सं. पुं. ( सं. पर्ण ) तांबूली, तांबूलवल्ली, नाग, लता- वल्ली २. तांबूलं, पर्णे, नागवल्लीदलं ३. क्रीडापत्र रंगभेदः ४ पत्रं, किसलयः । गोष्ठी, सं. स्त्री. (सं.) आपान, मद्यपान,चक्रं - सभा |
दान, सं. पुं. (हिं + फा ) *पधानं, तांबूलकरकः ।
पानक, सं. पुं. (सं. न. ) *मधुराम्लपेयम् । पाना, क्रि. सं. ( सं प्रापणं ) प्र-, आप (स्वा. उ. अ. ), लभ (भ्वा. आ. अ. ), विदू ( तु.. उ. वे. ), समा-सद् (प्रे.) आ-प्रति-पद् (दि. आ. अ.) अधिगम्, आदा (जु. आ. अ.), ग्रह ( क्रू. प.से.), २. ( सुखादि ) अनुभू भुज् (रु. आ. अ. ) ३. बुधू (भ्वा. उ. से.), विदू ( अ. प. से. ) . ४. तुल्य- सदृश (वि.) भू
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |