Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
परिजन
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ३१८ ]
उल्लासः, उच्छ्वासः २. विभंजनं, खंडनं ३. सीमा, इयत्ता ४. विवेकः ५. निर्णयः ६. विभागः, विभाजनम् ।
परिजन, सं. पुं. ( सं . ) परिवारः, कुटुंबं, कुलं २. दास-अनुचर,-वर्गः, परिवारः । -
परिणत, वि. (सं.) विकृत, रूपांतरं विकारं प्राप्त, सविकार २. पक्व ३. जीर्ण, जठराग्नौ पक्व ४. पुष्ट, प्रौढ ।
|
परिणय, सं. पुं. (सं.) विवाहः, दारपरिग्रहः । परिणाम, सं. पुं. ( सं ) फलं २ अंतः, पाकः, उदर्क: ३. विकारः, विक्रिया, रूपांतर - अवस्थांतर, प्राप्तिः (स्त्री.), दशापरिवर्तनम् । परिताप, सं. पुं. ( सं . ) दुःखं, क्लेशः, व्यथा २. संतापः, क्षोभः २. अनु-पश्चात्, तापः । परितोष, सं. पुं. ( सं . ) तृप्ति: (स्त्री.), संतोषः २. हर्षः, मोदः ।
परित्याग, सं. पुं. (सं.) सर्वथा त्याग:- वर्जनउत्सर्गः २. निष्कासनं, बहिष्करणम् । परित्राण, सं. पुं. (सं. न.) रक्षा, रक्षणं, पालनं २. हस्तवारणं, मारणोद्यतस्य निवारणम् । परिधान, सं. पुं. (सं. न. ) वसनं, वस्त्रं, वासस् (न.), परिच्छदः, नेपथ्यं, वेशः षः २, वस्त्रैः आवेष्टनं-आच्छादनं, वस्त्रधारणम् । परिधि, सं. स्त्री. (सं. पुं. ) परिणाह:, परिवेशः, मंडलं २. सूर्यचंद्रसमीपमंडलं, ३. प्राचीरं, वृति: (स्त्री.) ४. नियतमार्गः ।
परिधेय, वि. (सं.) धार्य, वसनीय, धारणीय, परिधातव्य ।
परिनिर्वाण, सं. पुं. (सं. न. ) मुक्ति:-परिनिवृत्ति: (स्त्री.), मोक्षः ।
परिनिष्ठा, सं. स्त्री. (सं.) चरमसीमा, परमा
: (पुं.), पराकाष्ठा, पारः-रम् । परिनिष्ठित, वि. (सं.) पारंगत, सुनिपुण, सुदक्ष, विज्ञ ।
परिवर्तन
बहुदर्शिता ४. नैपुण्यं प्रावीण्यं ५. परिणामः, फलं ६. कर्म, विपाकः फलम् । परिपाटी, सं. स्त्री. (सं.) अनुक्रमः, परिपाटिः (स्त्री.), परंपरा, आनुपूर्वी २. शैली, प्रणाली, विधि: (पुं. ) ३. रीतिः - पद्धतिः (स्त्री.), संप्रदायः ।
परिपालन, सं. पुं. ( सं. न. ) रक्षणं, पालनं
२. रक्षा, त्राणम् ।
परिपक्क, वि. (सं.) सम्यक्, सिद्ध-संस्कृत-पक्च २. (जठरे ) सुष्ठु, जीर्ण-पक्व परिणत ३. प्रौढ, सुविकसित, पुष्ट ४. अनुभविन्, बहुदर्शिन ५. कुशल, प्रवीण । परिपक्कता, सं. स्त्री. (सं.) दे. ' परिपाक' | परिपाक, सं. पुं. (सं.) (जठरे ) पचनं, पाचनं परणामः २. प्रौढता, पूर्णता ३. अनुभवः,
परिपूर्ण, वि. (सं.) व्याप्त, संभृत, संपूर्ण, पूरित, निर्भर २. अतितृप्त, संतर्पित, २. अवसित,
समाप्त ।
परिभ (भा) व, सं. पुं. ( सं . ) तिरस्कारः, अपअव, मानः, अनादरः ।
परिभाषा, सं. स्त्री. (सं.) लक्षणं, निर्वचनं, निर्देश:, परिच्छेदः, प्रज्ञप्तिः, समयकारः २. ग्रंथसंक्षेपनिर्वाहार्थं संकेत-संज्ञा, विशेष: ३. परिकृतभाषणं ४. निंदा ।
परिभूत, वि. ( सं . ) पराजित २ तिरस्कृत | परिभ्रमण, सं. पुं. ( सं . न . ) पर्यटनं, विचरणं २. घूर्णनं ना ३. दे. 'परिधि' । परिमल, सं. पुं. (सं.) आमोदः, सौरभ, सुवासः, सुगंध: २. मैथुनम् ।
परिमाण, सं. पुं. ( सं. न. ) मानं, प्रमाणं, प्र-परि, मिति: (स्त्री.) २ मात्रा, भारः ३. विस्तार:, इयत्ता ४ परिधि: ( पुं.) 1 परिमार्जन, सं. पुं. (सं. न. ) परिधावनं, परिशोधनं, परिष्करणम् ।
परिमार्जित, वि. ( सं .) परि, धौत-धावित, परिष्कृत, परिशोधित ।
परिमित, वि. (सं.) परिच्छिन्न, सावधिक, ससीम, समर्याद, दित, २. अल्प, न्यून | परिरंभ, सं. पुं. (सं.)) उपगूहनं, परिपरिरंभण, सं. पुं. (सं.न.) । ध्वंगः, आलिंगनम् । परिवर्त, सं. पुं. (सं.) वि-आवर्तनं आवृत्तिः (स्त्री.), घूर्णनं २. विनिमयः परिवृत्ति: (स्त्री.) । परिवर्तन, सं. पुं. (सं. न. ) विकारः, विकृति: (स्त्री.), विक्रिया, रूपांतर, दशांतरं २. विनिमयः परिदानं, नैमेयः, व्यति (ती) हारः, परावर्तः, विमयः, वैमेयः ३. आवर्तनं, घूर्णनं ४. काल युग, समाप्तिः (स्त्री.) । -करना, क्रि. स., परिवृत ( प्रे.), परिवर्तन
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |