Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
परमार्थी
[ ३५६ ]
पराजय
परमार्थी, वि. (सं.-थिन् ) तत्त्वज्ञानाभिलाषिन् | परसों, कि. वि. [ सं. परश्वः ( अन्य.) ] श्य:२. मुमुक्षु, मोक्षेच्छुक ।
परदिनं २. ह्यः-पूर्वदिनम् । परमेश्वर, सं. पुं. (सं.) दे. 'परमात्मा' | परस्पर, क्रि. वि. ( सं. परस्परं ) अन्योन्यं, २. विष्णुः ३. शिवः।
इतरेतरं, मिथः (सब अव्य:)। परला, वि. ( सं. पर ) पर, परस्थ, परवर्तिन्, | -का, वि., परस्परस्य-अन्योन्यस्य-इतरेतरस्य २. अनंतर, निरंतराल ३. दूर, दूर,-स्थ वतिन् ।
( केवल एकवचन में ), परस्पर-, अन्योन्य-,
| इतरेतर-, मिथः। परलोक, सं. पुं. (सं.) लोकांतरं २. देहांतर
परहित, सं. पुं. (सं. न.) दे. 'परोपकार' । प्राप्तिः ( स्त्री.), प्रेत्यभावः, पुनर्जन्मन् (न.)।
परहेज़, सं. पुं. (फ्रा. ) कुपथ्यत्यागः, पथ्य-गमन, सं. पुं. (सं. न.)मृत्युः (पुं.) निधनम् ।
सेवनं, मित, अशनं-पानं, आहार-पानाशन,-वासी, वि. ( सं.-सिन् ) मृत, विपन्न,
नियम: २. संयमः, जितेन्द्रियता, दोष-दुर्गुण, दिवंगत, स्वगिन् ।
त्यागः। -सिधारना, मु., दिवं-स्वर्ग-पंचत्वं गम्।
--करना, क्रि. स., कुपथ्यं त्यज (भ्वा. प. परवरदिगार, सं.पं. (फा.) पालकः २. ईश्वरः ।
अ.), २. दोषान् परि-वि-वञ् (चु.)। परवरिश, सं. स्त्री. (फ़ा.) पालनं, पोषणं,
| --पार, सं. पुं. (फा.) कुपथ्यत्यागिन्, संयभरणम् ।
ताहारः २. संयमिन्, जितेन्द्रियः।। - करना, क्रि. स., परि-प्रति,पा (प्रे. पाल
-गारी, सं. स्त्री. (फ़ा.) दे. 'परहेज़' (१-२)। यति ), संवृध् -परिपुष् (प्रे.)।
परोठा, सं. पुं. ( हिं. पलटना ?) परम-घृतपरवल, स. पु. ( स. पटालः) द. पटार'। गर्भ,रोटिका, परोटः। परवश-श्य, वि. (सं.) दे. 'परतंत्र'।
परांत, सं. पुं. (सं.) मृत्युः, निधनम् । परवशता, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'परतंत्रता'।
---काल, सं. पुं. (सं.) मृत्युसमयः २. मुमुक्षूणां परवा', सं. स्त्री. (फा.) आशंका, चिंता, देहत्यागकालः। व्यग्रता, उद्वेगः २. आश्रयः, अवलंबः। परा', सं. स्त्री. (सं.) ब्रह्म-उपनिषद्, विद्या । परवार, सं. स्त्री. (सं. 'प्रतिपदा' दे०) वि. स्त्री. (सं.) परवर्तिनी, दूरस्था २. श्रेष्ठा :। परवाज़, सं. स्त्री. (फा.) उड्डयनं, उत्पतनं, | परा२, सं. पुं. (फ़ा. पर पंख १) पंक्तिः-ततिः खे विसर्पणम् २. गर्वः, अवलेपः।
(स्त्री.)। परवानगी, सं. स्त्री. (ना.) अनुमतिः (स्त्री.), पराकाष्ठा, सं. स्त्री. (सं.) अतिभूमिः-पराअनुज्ञा।
कोटिः ( स्त्री.), चरमसीमा, परमावधिः (पु.), परवाना, सं. पु. (फा.) आज्ञा-शासन-अनुज्ञा,
अत्यंतता। पत्र २. पतंगः शलभः दीपशत्रः ।
पराक्रम, सं. पुं. (सं.) वीर्य, शौर्य, विक्रमः, -राहदारी, सं. पुं., दे. 'पासपोर्ट' ।
पौरुष, ओजस्-सहस्-तरस् (न.), रणोत्साहः । परवाल, सं. पु. ( सं. पर+वाल:> ) पक्ष्म
पराक्रमी, वि. (सं.-मिन् ) वीर, शूर, विक्र
मिन्, विक्रांत, वीर्य-विक्रम,-शालिन्, साहसिक प्रकोपः।
[-की (स्त्री.)], तेजस्विन् [-नी ( स्त्री.] । परशु, सं. पुं. (सं.) पशुः (पु.) परश्वधः,
१. पराग, सं. पु. (सं.) पुष्प-कुसुम, धूलि: (स्त्री.)पर्वधः, कुठारः ।
रजस् (न.)-रेणुः (पु.) २. रजस, धूलि:. -राम, सं. पुं. (सं.) भार्गवः, जामदग्न्यः, ३. स्नानीयसुगन्धिचूर्ण ..४. चंदनं. ५: कर्पूरपशुरामः।
रजस् । परसा, सं. पुं., दे. 'परशु'।
पराङ्मुख, वि. (सं.) विमुख, पराचीन २. परसाल, सं. पुं. (सं. पर+फा. साल ) प्रतिकूल, विपरीत, विरक्त . [ पराङ्मुखी (पिछला) गतवर्ष परुत्। ( अव्य.) २. (आगामी) (स्त्री.)]] : उत्तर-पर-आयामि, वर्षम् । क्रि. वि, परुत्, पराजय, सं. पु: (सं.) पराभवः, . हारी-रिः गतवर्षे २. आगामि,-वत्सरे-वर्षे । ......... - (स्त्री) भंगः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |