Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
धारना
[ ३१५ ]
॥
धारना, क्रि. भ. (सं. धारणं ) धृ ( भ्वा. उ. धी', सं. स्त्री. (सं. दुहित) पुत्री। अ., चु. ), ग्रह (का. प. से.), आदा (जु. धी, सं. स्त्री. (सं.) बुद्धिः-मतिः । स्त्री.), आ. अ.), अवलंब (भ्वा. आ. से.) २. परिधा | प्रज्ञा। (जु. उ. अ.), वस् ( अ. आ. से.), धृ (चु.)| धीमा, वि. (सं. मध्यम ) मंथर, मंद,गति४. अव-उत्-उप-सं-स्तंभ (क्र. प. से.) अव. गामिन्, २. लघु, तीव्रता-उग्रता-चण्डता,लंब-आलं बंदा।
शून्य। धारा, सं. रा. (सं.) दे. 'धार' सं. स्त्री. पड़ना, क्रि. अ., न्यूनी भू , हस ( भ्वा. (१-५)। ६. परिच्छेदः, विभागः, अधि- प. से.), क्षि( कर्म.), उप-प्र-शम् (दि.प.से.) । करणम् ।
धीमान् , वि. (सं.-मत् ) बुद्धिमत्, प्राश ---यंत्र, सं. पुं. (सं. न.) दे. 'फुहारा'। [धीमती (स्त्री.) बुद्धिमती। धारी' सं. स्त्री. (सं. धारा) रेखा, लेखा, रेषा। धीमे धीमे, क्रि. वि., मंद मंद, शनैः शनैः -~-दार, वि. (हि.+फा.) रे(ले)खांकित, सरेख । २. अचंडं, अतीव्र ३. मृदु, यथासुखम् । -~-धारी२, वि. ( .-रिन् ) धरः, धारकः ( उ. | धीर, वि. (सं.) धृतिमत्, शांत, धैर्यान्वित, दंडधरः इ.) -धारिणी ( स्त्री.) || सहन-क्षमा, शील, सहिष्णु, क्षमिन् २. नम्र, धार्मिक, वि. (सं.) दे, "धर्मात्मा'।
विनीत ३. गं(ग)भीर, चापल्यशून्य । धावन, सं. पुं. (सं. न.) धोरण, द्रुतगमनं धीरज, सं. पुं. ( सं. धैर्य) . २. शोधन, मार्चनं ३. शोधनसाधनम् ।
धीरता, सं. पुं. (सं.) . धावा, सं. पुं. (सं. धावनं ) आक्रमणं, अभि.
धीवर, सं. पुं. ( सं.) कैवर्तः, जालिकः, मत्स्यद्रवः, अवस्कंदः, आषातः, उपप्लवः ।
आजीवः-उपजीविन, मात्स्यिकः, दाशः-सः, -करना या मारना या बोलना, क्रि. स., [धीवरी (स्त्री.) कैवतीं। आक्रम् (भ्वा. दि. प. से.), अभिद्रु ( भ्वा. धुंध, सं. स्त्री. ( सं. धूमांधं>) धूम दृष्टिः (स्त्री.) प. अ.), अवस्कंद ( भ्वा. प. अ.)।
२. कुज्झटिका, धूमिका, कुहेडिका । धाह, सं. स्त्री. ( अनु.) दे. 'ढाड़' ।
धुंधका, सं. पु. (हिं. धुध ) धूम-अग्निवाह,धिक, अव्य. ( सं. धिक) (प्रायः द्वितीयः | च्छिद्रं-विवरम् ।
परन्तु कभी षष्ठी के साथ) निंदा २. निर्भर्त्सना। धुंधला, वि. (हिं. धुध) अस्पष्ट, अव्यक्त, मंद, धिक्कार, सं. पुं. (सं.) न्यक-नि-नी, कारः, द्युति-प्रभ, दुरालोक २. धूम्र, ईषत्कृष्ण, तिरस्कारः, भत्र्सना, गो, निद्रा,परि (रो)वाद:, अधिक्षेपः ।
-पन, सं. पुं., अस्पष्टता, दुरालोकता, अव्यधिक्कारना, क्रि. स. (सं. धिक्करणं) तिरस्- | क्तता, मंदप्रभता । धिक-कृ, अप-परि-वद् ( भ्वा. प. रो.), (तीव्र) धुआँ, सं. पुं. (सं. धूमः ) अग्नि-मरुद्वाहः, निद् (भ्वा. प. से.), अघि-आ-क्षिप् (तु. | खतमाल:, शिखिध्वजः, तरी । प. अ.)।
-कश, सं. पुं. (हिं.+फा.) अग्निपोतः । धिग्दंड, सं. पुं. (सं.) दे. 'धिक्कार' । -धार, वि. धूममय, सधूम २. धूम्र, धूमवर्ण धिषणा, सं. स्त्री. (सं.) बुद्धिः, धीः (दोनों ३. घोर, प्रचंड । क्रि. वि., सवेगं, अत्यधिकं, स्त्री.), प्रज्ञा २. स्तुतिः-नुतिः (स्त्री.) ३. वाणी प्रबलम् । ४. पृथिवी ५. दे. 'प्याली'।
धुआँसा, सं. पुं. (हिं. धुआँ ) कज्जलं, मसीधींगा, सं. पु. ( मं. डिंगरः ) दुष्टः, खल: शठः, सिः (स्त्री.)। पापः।
धुकधुकी, स. स्त्री. ( अनु. धुकधुक ) हृदय, हृद धींगी, सं. स्त्री., शठता, शाठ्यं, दौष्ट्यं, | (न.), अग्रमांसं २. हृत्, कंपः-स्पंदः २. त्रासः, उपद्रवः ३. बलात्कारः, अन्यायः। . भयं ४. उरोभूषणभेदः । -मुश्ती, सं. स्त्री., कृचेष्टा, उपद्रवः, खलता धुन, सं. स्त्री. (हिं. धुनना) अभिनिवेश:, २. बाहूबाहवि मुष्टीमुष्टि( अन्य.) । दृढाग्रहः, आसक्तिः-अनिवार्यप्रवृत्तिः (स्त्री.)
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |