Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
दिसावर
[ २ ]
दीवट
- जाना या फिरना, मु., पुरीषमुत्स्रष्टुं या दीप, सं. पुं. (सं.) दीपक:, दे. 'दिया' ।
( अ. प. अ. ) मलोत्सर्गाय गम् ।
दिसावर, सं. पुं. (सं. देशापर> ) वि-पर-देशः,
- माला, सं. स्त्री. (सं.) दीप, आलि: (स्त्री.)आली - आवली-उत्सवः -मालिका २. दीपपंक्तिः (स्त्री.) ।
देशांतरम् ।
दिसावरी, वि. (हिं. दिसावर) वैदेशिक, विशिखा, सं. स्त्री. (सं.) दीप-कलिकापर, देशीय, दे. 'विदेशी' ।
दिहात, सं. स्त्री. दे. 'देहात' ।
"
दीक्षक, सं. पुं. ( सं .) मंत्रोपदेशकः, गुरुः (पुं.), आचार्य: ।
दीक्षांत, सं. पुं. (सं.) अवभृथथज्ञः । दीक्षा, सं. स्त्री. (सं.) गुरुमुखात् यथाविधि २. यजनं पूजनं ३. प्रथम, उपदेश:शिक्षा, उपनयः, विद्याप्रवेशः । दीक्षित, वि. (सं.) उपनीत, यथाविधि उपदिष्ट, संस्कारानंतर प्रवेशित ।
दीखना, क्रि. अ., दे. 'दिखाई देना' । दीठ, सं. स्त्री. (सं. दृष्टि: दे.) । दीदा, सं. पुं. ( फा . ) दृष्टि: (स्त्री.) २. अव
लोकनं ३. नेत्र ४. धृष्टता । - दानिस्ता, क्रि.वि.,
ज्ञान-बुद्धि-मति, पूर्वक,
कामत: ( अव्य.) ।
दीदार, सं. पुं. ( फ्रा. ) दर्शनं, साक्षात्कारः । दीदी, सं. स्त्री. (हिं. दादा ) अग्रजा, ज्यायसी, भगिनी ।
दीधिति, सं. स्त्री. (सं. पुं. ) किरण:, मयूख:, अंशुः, मरीचिः ।
दीन, वि. (सं.) दरिद्र, निर्धन २. खिन्न, विषण्ण ३. अति-, नम्र विनीत ४. संतप्त, दुःखित । - दयाल, वि. (सं.-लु ) दरिद्रवत्सल । सं. ., ईश्वरः ।
- बंधु, वि. (सं.) दरिद्र मित्रं, दीनानुकंपिन् । सं. पुं., परमेश्वरः ।
- दीन, सं. पुं. ( अ. ) धर्मः ।
दार, वि. ( अ + फ़ा.) धार्मिक, पुण्यात्मन् । - दुनिया, सं. पुं. (अ.) लोकपरलोकौ (द्वि.) । दीनता, सं. स्त्री. (सं.) दरिद्रता, निर्धनता, अकिंचनता २. आर्त्तता, कातरता ३ खेदः, विषादः ४. अति, नम्रत्वं विनयः । दीनानाथ, सं. पुं. (सं. दीन + नाथ ) दीन-,
दयालुः-वत्सल:-बन्धुः, परमेश्वरः । दीनार, सं. पु. ( सं .) स्वर्णमुद्रा २. स्वर्णाभूषणं ३. निष्क, तोल:- भारः ।
ज्वाला ।
दीपक, सं. पुं. ( सं . ) प्रदीपः, दे. 'दिया' २-४. अर्थालंकार-राग-ताल, भेद: ५. अग्निक्रीडनकभेद: । वि, प्रकाशक, दीप्तिकर २. पाचक, अग्निवर्द्धक ३. उत्तेजक । दीपन, सं. पुं. ( सं. न. ) प्रकाशनं, ज्वालनं २. जठराग्निवर्द्धनं, क्षुधोत्पादनं ३. उत्तेजनं-ना, आवेगजननम् ।
दीपावलि-ली-, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'दीपमाला’ । दीप्त, वि. ( सं .) प्रकाशित, प्रकाशमान २. प्र ज्वलित, प्रज्वलत् (शत ) । दीप्ति, सं. स्त्री. (सं.) आलोकः, प्रकाशः २. आभा, प्रभा, द्युति: (स्त्री.) ३. कांति: (स्त्री.), शोभा ।
दीमक, सं. स्त्री. (का.) उप, दीका- देहिका । - लगना, क्रि. अ., उपदेहिकाभिः भक्षू - निष्कुष् (chiff.) I
दीया, दे. 'दिया' ।
दीर्घ, वि. (सं.) लंब, आयत, आयामवत् । -काल, सं. पुं. ( सं . ) सुमहान् समयः । - जंघ, सं. पुं. (सं.) उष्ट्रः २. वकः । वि., लंबटंग |
जीवी, वि. (सं. विन्) दीर्घ-चिर, आयुआयुस्- आयुष्य-जीविनू, आयुष्मत् ।
- दर्शिता, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'दूरदर्शिता' । -दर्शी, त्रि. (सं.-शिन) दे., 'दूरदर्शीीं' । - निद्रा, सं. स्त्री. (सं.) लंबस्वापः २. मृत्युः (पुं.)।
-सूत्री, वि. ( सं . त्रिन्) दीर्घसूत्र, चिरक्रिय, विलंबिन् ।
दीर्घायु, सं. स्त्री. (सं. न. ) चिर-दीर्घ, जीवनं - आयुस् (न.) । वि., दे. 'दीर्घजीवी' । दीर्घायुध, सं. पुं. ( सं. न. ) भल्लः – लम्, कुन्तः, प्रासः २. शूकरः, वराहः, कोल: ३. शल्यः, केदारः । वि. दीर्घ-लम्ब- बृहद् - अस्त्र- आयुध ।
दीवट, सं. स्त्री. (हिं. दीवा ) दीप-दीपक, ध्वजः - वृक्ष:- आधारः, शिखातरुः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |