Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
श्र
[ २४३ ]
झ
झ, देवनागरी वर्णमालाया नवमो व्यञ्जनवर्णः, झगड़ना, क्रि. अ.
झकारः ।
*
झं, झंकार, सं. पुं. स्त्री. (अनु.) झणत्कारः,. झणझणध्वनिः, शिजितम् ।
झंखाद, सं. पुं. (हिं. 'झाड़' का अनु. ) कंटगुल्मः- मं, कंटस्तम्बः ।
झंझट, सं. स्त्री. (अनु. ) कृच्छ्रम्, आयासः. क्लेशः, वैषम्यम् ।
झंझनाना, क्रि. अ. (अनु.) झणझणायते ( ना. धा.), झणझणध्वनि उत्पद् ( प्रे.) ।
।
झंझनाहट, सं. स्त्री. (अनु.) दे. 'झंकार' । झंझा, सं. स्त्री. (सं.) झंझावातः, सवृष्टिको वातः झंझोड़ना, क्रि. स. ( सं . झर्शनम् ) क्षुभ् (प्र.), सरभसं कंप् ( प्रे. ) ।
झंड, सं. पुं. (हिं. झंडा ) शिशोः अमुंडिता: केशाः, सहज-जन्मज, केशा:- कचाः (पुं. बहु.) । झंडा, सं. पुं. (हिं. झण्डी ) ध्वजः केतुः, केतनम् ।
,
--बरदार, सं. पुं. पताकिन् ध्वजिन्, वैजयन्तिकः, ध्वजपताका, धारिन्-वाहिन् ।
- गाड़ना, मु., स्वायत्ती आत्मसात् कृ, अभिपरा, भू ।
झंडी, सं. स्त्री. (सं. जयन्ती ) वैजयन्ती, पताका, दे. 'झंडा' ।
प्रजल्पः ।
-मारना, क्रि. स., प्रलप-प्रजल्पू (भ्वा.प.से.), निर्विवेकं भाष (भ्वा. आ. से. ) ।
झकझक, सं. स्त्री. (अनु.) दे. 'झक' । झकना, क्रि. अ., प्रलप-प्रजल्प् (भ्वा.प.से.), विवद् ( स्वा. आ. से. ) ।
झंडूला, वि. (हिं. झंड ) अमुंडित, अनुप्त-अकृत्त अच्छिन्न,-केश-मूर्द्धज ।
झंप, सं. पुं.सं.) झंपा, प्लुतं-तिः ( स्त्री. ) २. अश्वगलभूषणम् ।
झक, सं. स्त्री. (अनु. ) आवेशः, अभिनिवेशः, आग्रहः, निर्बन्धः २. प्रलापः, असंबद्धभाषणं,
झक्की, सं. पुं. (हिं. झक ) वावदूकः, प्र., जल्पकः, वाचाल : २. दृढाग्रहिन् । झख, सं. स्त्री. (अनु.) दे. 'झक' ।
!
झपकना
( हिं. झकझक ) विवदू (भ्वा. आ. से. ), विप्रलप् (भ्वा.प.से.), कलहं कृ, कलहायते ( ना. धा. ) ।
झगड़ा,
सं. पुं. (हिं. झगड़ना ) वाग्युद्धं, कलिः, कलहः, विवादः ।
|
झट, क्रि. वि. ( सं . झटिति ) तत्क्षणं, अनुपदं, शीघ्रम् ।
झगड़ालु-लू, वि. (हिं. झगड़ा ) विवादिन्, कलहप्रिय ।
1- पट, क्रि. वि., तत्कालमेव, सत्वरम् ।
झटकना, क्रि. स. (हिं. झट ) ( सहसा ) वेप-कंप (प्रे.) २. छलेन बलेन वा अपहृ ( भ्वा. प. अ. ) ।
झटका, सं. पुं. (हिं. झटकना ) हस्तादिकेन प्रचालनं प्रेरणं प्रणोदनं, ईषत् - आघातः - प्रहारः २. सहसा वधः हननम् ।
झड़, सं. स्त्री. (हिं. झड़ना ) दे. 'झड़ी' । झड़झड़ाना, कि. स. (अनु.) दे. 'झंझोड़ना' । झड़ना, क्रि. अ. (सं. झरणम् > ) पत्-क्षर् ( स्वा.प.से.), शू (कर्म) २. धावू-निर्णिज् ( कर्म. ) ।
झड़प, सं. स्त्री. (अनु. ) कलहः २. क्रोधः ३. आवेशः ।
झड़बेरी, सं. स्त्री. (हिं. झाड़ + बेरी ), ( फल ) वन्यवदरम् ( वृक्ष ) भूवदरी, वन्यवदरः, शबराहारः ।
झड़ी, सं. स्त्री. (हिं. झड़ना ) सतत, क्षरणंपतनं २. सततवृष्टिः ( स्त्री. ) ।
झड़वाना, क्रि. स. ( झाड़ना ) शुभ मृज् ( प्रे.) २. अपवहू (प्रे.) ब. 'झाड़ना' के ( प्रे. ) रूप ।
झड़ाना, क्रि. स. ( झाड़ना ) दे. 'झड़वाना' । झपक, सं. स्त्री. (हिं. झपकना ) नेत्रनिमीलनं, पक्ष्मसंकोचः, निमेषः, तन्द्रा, ईषन्निद्रा २. पलं, क्षणः- णम् ।
झपकना, क्रि. स. (अनु. झपू ) निमील (स्वा. प.से.) नेत्रं संकुच् ( स्वा. प. से. ), निमिष् ( तु. प. से. ) । क्रि. अ., निमील, निमिष
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |