Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
छियालिस
[ २२३ ]
-
-
छियालिस, वि. [ सं. षट्चत्वारिंशत् (नित्य आक्षिप्य ग्रह (क्र. प. से. )- (भ्वा. प. अ.) स्त्री.)] । सं. पुं., उक्ता संख्या, तदंको (४६) आच्छिध-बलात् अपहृ-ग्रह ।
छीपी, सं. पुं. (हिं. छापना) वसनमुद्रकःछियासठ, वि. [सं. षट्षष्टिः (नित्य स्त्री.)]| वस्त्रचित्रकः।
सं. पुं. उक्ता संख्या, तदंको (६६) च। छीर, सं. पुं. दे. 'क्षीर' । छियासी, वि, [सं. षडशीतिः (नित्य स्त्री.)]|| छीलना, क्रि. स. (हिं. छाल ) दे. 'छाल
सं. पुं., उक्ता संख्या, तदंको ( ८६ ) च । । | उतारना' २. तनू कु, त्वक्ष-तक्ष् (भ्वा. प.से.) छिलका, सं-पु. (सं. शल्क) ( फलादि का) ३. अप-व्या-मृज् ( अ. प. वे.; चु.) विलुप् त्वच् ( स्त्री. ) २. वल्कः-ल्कं, वल्कल:-लं (प्रे.) ३. तुषः, बुषं, बुसम् ।
छुआछूत, सं. स्त्री. ( हिं. छूना ) अस्पृश्य-उतारना, क्रि. स., दे. 'छाल उतारना। स्पर्शः, अशुचिसंसर्गः २. स्पृश्यास्पृश्यविचारः। छिलना, क्रि. अ., ब. 'छीलना' के कर्म. रूप । छईमई. सं. स्त्री. दे. 'लज्जावती'। छिलवाना, छिलाना, क्रि. प्र., ब, 'छीलना'छुछंदर, सं. पुं., दे. 'छडूंदर'। के प्रे. रूप।
| छुटकारा, (हिं. छूटना ) ( दुःखादि से ) मोक्षः, छिहत्तर, वि. [सं. षट्सप्ततिः (नित्य स्त्री.)] ||
' मुक्तिः (स्त्री.), मोचनं २. वर्जनं, रहितत्वं सं. पुं., उक्ता संख्या, तदंको ( ७६ ) च।
३. निश्चितता, निवृतिः (स्त्री.)। छींक, सं. स्त्री. ( सं. छिक्का ) क्षुतं-ता, क्षवः, -पाना, क्रि. अ., वि-निर-मच् ( कर्म.), मोक्षक्षवथुः (पु.), क्षुत्-तिः (स्त्री.)।
उद्धृ-विसृज् ( कर्म.)। छींकना, कि. अ.( हिं. छींक ) क्षु (अ. प. |
छुट्टी, सं. स्त्री. (हिं. छूटना ) दे. 'छुटकारा' से.), क्षुतं-क्षवं-छिको कृ।।
२. अवकाशः, क्षणः, कार्यनिवृत्तिः (स्त्री.) छींट, सं. स्त्री. (सं. क्षिप्त > ) ( जलादिका)
३. अनध्यायः, अनध्यायदिवसः, विश्रामदिवसः कणः-णिका, बिंदुः( पुं.), शीकरः, पृषतः
४. विनाम, कालः-समयः। २. वस्त्रभेदः, चित्रवस्त्रम् । छींटा, सं. . ( हिं. छींट ) दे. 'छीटर
छुड़वाना, छुड़ाना, क्रि. प्रे., ब. 'छोड़ना' के
पं.रूप। २. शीकरवर्षः, पृषतपातः २. जल,-भास्फाल:
छुद्र, वि., दे. 'क्षुद्र'। विक्षेपः ४. अंकः, लांछनं ५. लम्वाक्षेपः।।
छुधा, सं. स्त्री., दे. 'क्षुधा'। -देना या मारना, क्रि. स., पृषतैः शीकरैः
छुपना, छुपाना, क्रमशः क्रि. अ. तथा क्रि. स., क्लिद् (प्रे. )-आर्द्रयति (ना. धा.)। दे. 'छिपना' तथा 'छिपाना'। छी, अव्य., दे. 'छि।
छुरा, सं. पुं. ( सं. शुरः ) कृपाणः, बृहच्छुरी-छी करना, मु., गुप् ( पंचमी के साथ | रिका। सन्नंत रूप, जुगुप्सते ), कुत्स्, (चु.आ. से ), छुरी, सं. स्त्री. ( सं.) क्षुरी, छुरिका, कृपाणीगह (चु. उ. से.)।
| णिका, असि, धेनुका-पुत्रिका। छीका, सं. पुं. ( सं. शिक्या ) शिक्यम् । -मारना, कि. स., छुरिकथा व्यथ ( दि. प. छीछालेदर, सं. स्त्री. ( अनु. छी छी) दुर्दशा, अ.), छुर् ( तु. प. से.), क्षण ( त. प. से.)। दुर्गतिः ( स्त्री.)।
छुवा(ला)ना, कि. प्रे., व. 'छूना' के प्रे. रूप । छीज, सं. स्त्री. ( सं. क्षयः ) अपचयः, हासः ।। छुहारा, सं. पुं. ( सं. क्षुध+ हारः> ) खजूरछीजना, कि. अ. (सं. क्षयणम् ) क्षि-विश भेदः, छोहारा २. पिंडखजूरफलं, गोस्तनाकार( कर्म.), हस् ( भ्वा. प. से.)।
पिंड, खजूरी, खजूरी। छीट, सं. स्त्री. दे. 'छीट।
छू, सं. स्त्री. ( अनु. ) मंत्रपाठानंतर-छूत्कारःछीनना, क्रि. स., (सं. छिन्न> ) आच्छिन् । फूत्कारः। (क्र. प. अ.), झटिति कृष (म्वा. प. म.), -तर होना ,मु., झटिति तिरोभू।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |