Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चरित्रवान्
चरित्रवान्, वि. (सं., वत् ) सदाचारः, रिन्,
आचारवत् ।
चरी, सं. स्त्री. (हिं. चरना) घासः, यवसः, सं., जवसः सं, तृणादिकम् ।
चर्च, सं. पुं. ( अं. ) दे. 'गिरजा' २. संप्रदायः । चर्चरी, सं. स्त्री. (सं.) गीति-भेदः २. होलि कोत्सवः ३. करतलध्वनि: ( पुं. ) ४. आमोदप्रमोदाः ५. वाद्यभेदः ।
|
[199]
चर्चा, सं. स्त्री. (सं.) चर्चः, अभिधानं, आख्यानं कथनं, कीर्तनं, निर्देशः, वर्णनं २. वार्ता, आलापः, संभाषणं- कथा, कथाप्रसंग: ३. किंवदन्ती, जनप्रवादः, ४. लेपनं,
अभ्यंजनम् ।
-करना, क्रि. स., संभाष (भ्वा. अ. से. ), संवेद् (भ्वा. प. से. )
चर्चित, वि. (सं.) अभ्यक्त, लिप्त २. विचारित । चर्म, सं. पुं. (सं. चर्मन् ) दे. 'चमड़ा' । —कार, सं. पुं. ( सं. ) दे. 'चमार' | - दंड पुं. पुं. ( सं . ) दे. 'चाबुक' | चर्मी, वि. (सं. चर्मिन्) चर्म, - मय-निर्मितसंबंधिन्, चर्मण्य । सं. पुं. चर्मधारि-फलकभृद्योधः ।
चर्य, वि. (सं.) गमनीय, गन्तव्य ( स्थानादि) २. आचरणीय, करणीय |
चर्या, सं. स्त्री. (सं.) कृत्यानुष्ठानं, कर्तव्यपालनं २. चलनं, गमनं, ३. आचारः, आचरणं ४. सेवा ५. आजीविका, वृत्तिः (स्त्री.) । चर्राना, क्रि. अ. (अनु.) चरचरायते (ना. धा. ) चरचरशब्द कृ २. तप् ( कर्म. ), व्यथ् (भ्वा. आ. से. ) ३. अत्यन्तं अभिलष् (भ्वा. उ. से.) । चर्वण, सं. पुं. (सं. न. ) संदंशनं, दंतैः निष्पे
षणं २. चर्व्यपदार्थः ३. दे. 'चबेना' । चर्वणा, सं. स्त्री. (सं.) चर्वणं, दन्तैः निष्पेषणं, संदेशनम् २. रसास्वादनं, रसानुभूतिः (स्त्री.) ३. चर्वण, दन्तः - रदः ।
वित, वि. (सं.) दंत निष्पिष्ट, संदष्ट । च, वि. (सं.) चर्वणीय, दन्तैः निष्पेषणीय । चलनी, सं. स्त्री. दे. 'छलनी' ।
सं. पुं. (सं. न. ) भृष्ट, अन्नं-धान्यम् । चर्स, सं. पुं., दे. 'चरस' ।
चल, वि. (सं.) चर, चरिष्णु, जंगम, गमनशील २. चंचल, अस्थिर, अधीर । सं. पुं., शिवः २. विष्णुः ३. पारदः, रसः ।
चलाव, सं. पुं., यात्रा, प्रस्थानं, २. महाप्रस्थानं, मृत्यु: (पुं.) ।
चित्त, वि. ( सं .) लोल-अस्थिर - चंचल, - मति- बुद्धि- चित्त ।
(हिं. चलना ) प्रभावः,
- विचल, वि. (सं.) अव्यवस्थित, अक्रम | चलता, वि. (हिं. चलना ) चलतू - गच्छत्चरत् (शत्रंत ), गतिमत् २. प्रचलित, सर्वसंमत ३. समर्थ, शक्तिमत् ४. व्यवहारकुशल, कार्यपटु । [ चलती (स्त्री.) - चलंती, प्रचलित इ. ] । चलती, सं. स्त्री. अधिकारः । चलन, सं. पुं. (सं. चलनं ) गतिः (स्त्री.), गमनं, यानं, प्रस्थानं २. रीतिः (स्त्री.), क्रमः, अनुसारः ३. व्यवहारः, उपयोगः, प्रचारः । - सार, वि. चिर, स्थायिन् दीर्घ-चिर, कालस्थायिन् २. प्रचलि (रि)त । चलना, क्रि. अ. ( सं . चलनं ) चल् चर्-वज् ( स्वा. प. से. ), या इ ( अ. प. अ. ), गम्, २. सक्रिय सचेष्ट सगतिक (वि.) भू, स्फुर् ( तु. प. से. ), कंपू (भ्वा. आ. से. ) ३. सृ-सृप् (भ्वा. प. अ. ) ४. ( पद्भ्यां - पादाभ्यां ) चल्-चर्-गम्-या, परि-, क्रम् (भ्वा. प.से., भ्वा. आ. अ. ) ५. प्र-, वह (भ्वा. उ. अ. ), प्र.,खु (भ्वा. प. अ. ) ६. वा (अ. प. अ. ). वह ७. प्रवृत् (भ्वा. आ. से. ), स्था ( भ्वा. प. अ.) ८. उपयुज्-व्यवह ( कर्म. ) ९. कलहायते ( ना. धा. ), विवद्
1
भ्वा. आ. से. ) १०. सफलीभू, कृतार्थकृतकृत्य (वि.) भू । सं. पुं., चलनं, चरणं, गमनं, प्रस्थानं, स्फुरणं; वहनं इ. । चलने वाला, सं. पुं., चलितृ-गंतृ-यातृ (पुं.) इ. चल पड़ना, मु., प्र-, स्था ( भ्वा. आ. अ. ), चल्-य ।
चलाऊ
चल बसना, मु., मृ ( तु. आ. अ. ), पंचत्वं या । चले चलना, मु. चल्-गम् ।
चलवाना, क्रि. प्रे., ब. 'चलना' के प्रे. रूप | चला, सं. स्त्री. ( सं . ) पृथिवी २. दामिनी ३. लक्ष्मीः (स्त्री.)।
चलाऊ, वि. (हिं. चलना ) दीर्घ-चिरकालस्थायिन् दृढ़, स्थिर |
"
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |