Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
विचपिच
प्राथ् (चु. आ. से, ), सवाष्पं निविद् ( प्रे.), दे. 'गिड़गिड़ाना' |
[ १८७ ]
घिचपिच, सं. स्त्री. ( सं . घृष्टपिष्ट अथवा अनु० ) स्थानसंकीर्णता, अवकाशाल्पत्वम् । वि०, संकुल, वैशद्यशून्य, अस्पष्ट । धिन, सं. स्त्री. ( सं. घृणा दे. ) । घिनाना, किं. अ., दे. 'घृणा करना' । घिनावना, घिनौना, वि. (हिं. धिन) घृणा, गति, गर्हणीय, बीभत्स, अरुचिकर, कुत्सित, उद्वेगकर : ( -री श्री. ) ।
घिया, सं. पुं.. दे. 'कद्दू' ।
कश, सं. पुं. दे. 'कद्दूकश' । - तोरी, सं. स्त्री, महाकोशातकी, हस्तिघोषा महाफला, घोषक:, हरितपर्णा ।
घिरना, क्रि. अ. ( सं. ग्रहणं > ) परि, वृ-क्षिप गम्-वेष्ट्-सृ ( कर्म. ) २. एकत्र मिल् ( तु. प. से. ), संनिपत् (भ्वा. प. से. ) । घिरनी, सं. स्त्री. ( सं . घूर्णि:) १. घूर्णि: (स्त्री :), घूर्णनं, भ्र(आ)मरं २. परिभ्रमणं, परिवर्तः ३. रज्जुव्यावर्तनचकं ४. दे. 'गड़ारी' । घिसघल, सं. स्त्री. (हि. बिसना ) मांद्यं, दीर्घसूत्रता, कार्यजडता, कालक्षेपः । घिसना, क्रि. अ. (सं. धर्षं) जर्जरीभू, जू ( दि. प. से. ), (संघर्षणेन) अपचि - क्षि (कर्म.), संघृष् ( वा. प. से. ), संघ (भ्वा. आ. से. ) । क्रि. सं., (.), मृद् (क्रू. प. से. या प्र.) अभि, अंजू (रु. प. वे ), लिप् (तु. प. अ.) । सं. पुं., घर्षण, मर्दनं, अभ्यंजनम् । घिसवाना, घिसाना, क्रि. प्रे.. ब. 'धिसना'
(क्रि. स. ) के प्रे. रूप ।
घिसाई, सं. स्त्री. (हिं. घिसना ) घर्षणं, मर्दनं २ घर्षण मर्दन, भृत्या भृतिः (स्त्री.)। (हिं. घिसना ) संघर्षः, परघिसाव, सं. पुं. घिसावट, सं.स्त्री.) संघट्टः । स्पर, घर्षणं-मर्दनं, संमर्द,
घिस्सा, सं. पुं. (हिं. घिसना ) वर्षः, संघट्टः, संमर्दः २. प्रसारणं, प्रचोदना ३. बालक्रीडाभेदः ।
घी, सं.पुं. (सं. घृतः तं ) आज्यं, आजं, आगुस्सर्पिस् (न.), पवित्रं, अमृतं अभिघारः, होम्यं, तैजसं, नवनीतकम् ।
घुटन्ना
के चिराग़ या दिये जलना, मु., सफलमनोरथ-पूर्णकाम-कृतकृत्य, (वि.) + भू ।
- खिचड़ी होना, मु., प्रगाठ घनिष्ठ, मैत्रीअनुरागः भू ।
पाँचों उँगलियाँ घी में होना, मु., उत्सवः वृत् (स्वा. आ. से. ), सर्वथा समृद्ध ( वि . ) अस् ( अ.प.) । घीकुवार, सं. पुं. (सं. घृतकुमारी) कुमारी, तरुणी, गृह, कन्या कन्यका, अजरा, अमरा । घुँइयों, सं. स्त्री. ( देश. ) दे. 'कचालू' । घुँघ (ग)ची, सं. स्त्री., (सं. गुंजा ) गुञ्जिका, रक्तिका, रक्ता, कृष्णला, काक, चिचिका- जंबातिक्ता । २. गुज-रक्ता, बीजं इ. । घुंघनी, सं. स्त्री. (अनु.) भर्जितार्द्रचणकादि । घुँघरू, सं. पुं. (अनु. धुन ) घधेरा-रिका, घुँघरारे-ले, वि., दे. ‘घूँघरवाले' । क्षुद्र, घंटा घंटिका, क्षुद्रिका, कंकणी, - णीका, किंकिणी २. मंजीर:-रं पुनरं रः । ३. मरणासन्नस्य कंठे धर्धरशब्दः । धुंडी, सं. स्त्री. ( सं. ग्रंथिः पुं.) १. दे. 'गांठ’ । २. वस्त्रमय, गंड: कुडुपः ।
घुग्धी, सं. स्त्री. (देश). दे. 'पंडुक' २. त्रिकोणरूपेण व्यावर्तितः कंबलः ।
घुग्घू, घुघुआ, सं. पुं. ( सं. धूकः ) दे. 'उल्लू' । घुघुआना, क्रि. अ. (अनु. ) घूघू-शब्द कृ । उलूकवत्- घूकवत् रु ( अ. प. से. ) कुश (भ्वा. प. अ. ) ।
घुटकना, क्रि. स. ( अनु. ) अल्पशः पा (भ्वा. प. अ. ) २. दे. 'निगलना' । घुटना', सं. पुं. (सं. धुंट: टखना > ) जानु (न.), ऊरु, पर्वन् (न.) संधिः (पुं.), अष्ठीवत् ( पुं.न. ), चक्रिका |
२
घुटना, क्रि. अ. (हिं. घूँटना ) कंठ: - श्वासः रुध (कर्म.) ।
घुटना, क्रि. अ. (हिं. घोटना ) चूर्ण-पिष् ( कर्म. ) २. सम्यक् पच् ( कर्म. ) ३. श्रणी भू ४. सख्यं जन् ( दि. आ. से. ) ५. स्निग्वालापे व्यापृ ( तु. आ. अ. ) ६. केशाः मूलत: मुंडक्षुर ( कर्म. ) ७. अभ्यस् ( कर्म. ) । घुटा हुआ, मु. धूर्त्त, दक्ष, विचक्षण । घुटना, सं. पुं. (सं. घुट: ) घुटानाहः,
पादायामः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |