Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
गर्म
गर्म, दे. 'गरम' ।
गर्माहट, सं. स्त्री. दे. 'गरमी' । गर्व, सं. पुं. ( सं . ) ( उचित ) अभिमानः २. ( अनुचित ) अहंकारः, दर्पः, मदः, मादः, आटोपः, अहं-,मानः, औद्धत्यं, अवलेपः, उत्सेकः,
स्मयः ।
—करना, क्रि. अ. गव्' (भ्वा. प. से. ), प्रगल्भ् (भ्वा. आ. से. ), दृप् ( दि. प. वे. ) । २. अभिमन् ( दि. आ. अ. ) । गवित, वि. ( सं . ) ( उचित ) अभिमानिन् २. ( अनुचित ) दृप्त, सदर्प, सगर्व, अवलिप्त, उत्सिक्त, उद्धत, उत्सेकिन्, साटोपः, साहंकारः । गर्वी, वि. ( सं . गर्विन् ) गर्वीला, वि. (सं. गर्वः > ) ) 'गविंत' । गर्हणीय, वि. ( सं . ) गर्छ, निंद्य, अधम । गर्हा, सं. स्त्री. (सं.) निंदा, गर्हणं, आक्षेपः, निर्भर्त्सना |
[ १६५ ]
गर्हित, वि. (सं.) निंदित, आक्षिप्त, उपालब्ध |
, वि. (सं.) दे. 'गर्हणीय' ।
गल, सं. सं. (सं.) कंठः, कुकः, निगरणः २. दे. 'ग्रीवा' ३-४. मत्स्य वाद्य, भेदः ।
गलत किया, सं. पुं. (सं. गल: + फ़ा. ) गल्लोपधानं, कपोली पबईः ।
गलफड़ा, सं. पुं. ( सं . गल: + हिं. फटना ) जलजन्तूनां वासेन्द्रियम् ।
गलफूला, वि. (सं. गल + हिं. फूलना ) स्थूलास्य, पीनवदन ।
गलाऊ
- फहमी, सं. स्त्री. ( अ. + फ़ा. ) भ्रमः, भ्रांतिः (स्त्री.), मिथ्याबोधः ।
गलतंस, सं. पुं. ( सं. गलितदंश ) संतानअपत्य, -हीन- रहित, निस्संतान, निरपत्य | गलत, वि. (फ़ा.) वि-आकुल, व्यग्र, उद्विग्न ।
-- गंडः, सं. पुं. (सं.) कंठपिंड, श्वयथुः - शोध: । २. गडुः (पुं.)
गलने योग्य, गलितव्य, विद्रवणीय, पचनीय इ. 1 गलने वाला, विद्राव्य, विलेय, विलाप्य, दवाई | गला हुआ, वि., विद्भुत, गलित, द्रवीभूत इ. ।
- बांही, सं. स्त्री. (सं. गल: + हिं. बांह ) ग़लबा, सं. पुं. (अ.) वि, जयः २. प्राबल्यम् आलिंगनं परिरंभः परिष्वंगः ।
गलमुच्छें, सं. स्त्री. [ सं . गलश्मश्रूणि (न. बहु . ) ] गंडलोमानि ( न. बहु. ) । गलगल, सं. स्त्री. (देश) बृहत्, - जंबी ( भी ) रंजंभफलम् | २, ३. पक्षि- चूर्णलेप, भेदः । ग़लत, वि. (अ.) अशुद्ध, भ्रांत, सदोष, वितथ । २. असत्य, अनृत, मिथ्या ।
ग़लती, सं. स्त्री. (अ.) स्खलितं, दोषः, प्रमादः, अपराधः २. भ्रमः भ्रांतिः (स्त्री.), व्याः-, मोहः ।
- करना, क्रि. अ., अपराधू (दि. स्वा. प. अ.), विभ्रम् (भ्वा. दि. प.से.) स्खलू ( भ्वा.प. से.), प्रमद् (दि. प. से. ) ।
ग़लतुलआम, सं. पुं. (अ.) अशुद्धोऽपि प्रचलितः प्रयोगः ( व्या.) ।
वि-, द्रु (भ्वा. दि. आ. अ. ) द्रवी - आद्रीं- भू ।
गलना, क्रि. अ. (सं. गलनं ) प. अ. ), विली ( क्र. प. अ. गल-क्षर (भ्वा. प. से. ), २. पच् ( कर्म. ), सिधू ( दि. प. अ. ) ३. पूतीभू, विगल, ४. परिक्षि परिहा अपचि ( कर्म.) । सं. पुं., गलनं, विद्रवः-वर्ण, विलयनं, क्षरणं; पचनं; परिक्षयः इ. ।
प्रभुत्वम् ।
- शुंडी, सं. स्त्री. (सं.) गलशुंडिका, घंटिका, गलरोगभेदः ।
- माला, सं. स्त्री. ( सं .) माला, माल्यं, गला, सं. पुं. ( सं. गल: ) कंठः, कृकः, निगरणः शेखरः, हारः, स्रज् (स्त्री.) । २. ग्रीवा, कंधरा, शिरोधिः, कंधिः । -की सोजिश, सं. स्त्री. कण्ठ, प्रदाहः - शोथ: । - काटना, मु., कंधरां कृत् ( तु. प. से. ) २. अतीव पीड् ( चु. ) ।
- घोंटना, मु., गलं निष्पीड् (चु.), गलहस्तयति ( ना. धा. ) ।
"
दबाना, सु., कंठं निपीड्य अथवा श्वासं निरुध्य मृ. (प्रे.) ।
For Private And Personal Use Only
— बैठना, मु., कंठः रूक्षः अथवा कर्कशः भू । गले पड़ना, मु. अपरिहार्य (वि.) भू । गले लगाना, मु., आलिंग (भ्वा. प. से. ), आ (दि. प. अ. ), परिष्वज् ( स्वा. आ. अ. ), उपगुह ू (भ्वा. उ. वे. ) । गलाऊ, वि. (हिं. गलना ) विद्राव्य, विलाप्य ।
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |