Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ख़ाना
[ १४६ ]
खाला
खाया पिया निकालना, मु., तीव्र-परुषं तह खारा', विं. पुं. ( सं. क्षार ) क्षार, विशिष्ट-युक्त (चु.) प्रह (म्वा. प. अ.)-अभिहन् (अ. प. अ.)। २. ईषल्लवण, ३. लवण, लवणगुणविशिष्ट मुँह की खाना, मु., पूर्णतया पराजि-परिभू ४. कटु, अरुचिकर ( -री स्त्री.)। (कर्म.)।
खारा', सं. पु. ( सं. क्षारकः ) करंडः, कंटोलः, खाना, सं. पुं. (फ़ा.) गृहं, समन् ( न.), पेटकः २. घासादिबंधनजालं ३. विवाह
आलयः २. ( मेज़ आदि का ) संपुटः, निष्क- संस्कारोपयुक्तासनभेदः । पणी, चलसमुद्कः ३. कोषः. पुटः-टं ४. कोष्ठकं, खारि, सं. स्त्री. ( सं.) दे. 'खारी'। सारणी-चक,-विभागः।
ख़ारिज, वि. (अ.) बहिष्कृत, अपास्त २. निरा---ख़राब, वि. (फ़ा.) विनाशक, अनिष्टोत्पादक, कृत, प्रत्याख्यात । क्षयकर (-री स्त्री.)।
-करना, क्रि. स., बहिष्कृ, अपास ( दि. प. -जंगी, सं. स्त्री. (फ़ा.) पारस्परिकविग्रहः, से.) २. निराकृ, प्रत्याख्या ( अ. प. अ.)। गृहयुद्धम् ।
-होना, क्रि. अ., बहिष्कृ-अपास ( कर्म.) -तलाशी, सं. स्त्री. (फ़ा.) गृहान्वेषणम् । | प्रतिक्षिप-प्रत्याख्या ( कर्म.)। -दारी, सं. स्त्री. ( फ़ा.) गार्हस्थ्यम् । ख़ारिजा वि. ( अ.) बाह्य, बाहीक, बहिस्थ, -पुरी, सं. स्त्री. (फ़ा.+ हिं. पूरना.) कोष्ठक- विदेशीय । पूरणम् ।
ख़ारिश, ख़ारिश्त, सं. स्त्री. ( फ़ा. ) दे. -बदोश, वि. ( फ़ा. ) अस्थिर-अनियत-वास,
'खुजली' । य( या )यावर । सं. पुं., अस्थानिन्, खारी', सं. स्त्री. (सं.) पोडश-चतुर , द्रोणनित्यविहारिन् ।
परिमाणम् । -शुमारी, सं. स्त्री. ( फ़ा. ) जनसंख्यानम् । खारी, सं. स्त्री. ( हिं. खारा ) ऊपरज, खानि, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'खान" २. प्राचुर्य ऊषरलवणं, क्षारलवणं । वि. स्त्री., दे. खारा" ३. राशिः ( पुं.) ४. कोषः ५. प्रकारः के स्त्री. रूप। ६. दिशा।
| -पानी, सं. पुं., क्षार, पानीयं-जलम् । खानिक, सं. स्त्री., दे. 'खान' ।
खाल', सं. स्त्री. ( सं. क्षालः > ) दे. 'खलड़ी' खाबड़-खूबड़, वि. (अनु०) विषम, नतोन्नत। (१-३) २. आवरण ३. शवः ४. मस्त्रा-स्त्री. । ख़ाम वि. (फ़ा.) अपक, आम २. अपुष्ट, -उड़ाना, मु०, निर्दयं-परुप-चंडं-निष्ठुरं-तड् अदृढ ३. अनुभूवशून्य ।
। (चु.)-प्रहृ ( स्वा. प. अ.)। ख़ामखाह, क्रि. वि. (फ़ा. खवाह-म-ख्वाह ) -उधेड़ना या खींचना, मु. त्वचं अपनी बलात् , हठात् २. अवश्य, ध्रुवम् । । (भ्वा. प. अ. )-निर्ह-निष्कृष ( भ्वा. प. अ.), खामी, सं. स्त्री. (फ़ा) आमता, अपक्वता निस्त्वचयति ( ना. धा.)। २. अनुभवहीनता ३. न्यूनता।
खाल, सं. स्त्री. ( सं. खातं ) निम्नभूः ( स्त्री.) खामोश, वि. ( फ़ा.) निःशब्द, नीरव । २. रिक्तस्थानं, अवकाशः ३. दे. 'खाडी' रखामोशी, सं. स्त्री. ( फ़ा. ) नीरवता, मौनम्। ४. गाम्भीर्यम् । खार, सं. पुं. (सं. क्षारः) ५. दे. 'क्षार' खाल, सं. पु. ( अ.) तिल:, तिलकः, तिल-, २. दे. 'सज्जी' ३. दे. 'कलर' ४. धूलि: (स्त्री.) कालकः, जटुलः ।। ५. गुल्मभेदः।
खालसा, वि. ( अ. खालिस ) एकाधिकृत, खार, सं. पुं. (फ़ा.) दे. 'काँटा' २. ईर्ष्या, एकाधिष्ठित २. राजकीय । सं. पुं., शिष्यअसूया, द्वेषः।
(सिक्ख ) जातिविशेषः।। -दार, वि., कंटकिन् , सकंकट ।
खाला, वि. ( हिं. खाली) निम्न, अवनत, -खाना, मु., ईष्य्-ईक्ष्य ( भ्वा. प. से.), अवच । असूय ( ना. था.), स्पर्ध (भ्वा. आ. से.)।। -ऊँचा, वि. उच्चावच, नतोन्नत, विषम ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |