Shaktayanacharya Vyakaranam

SR No.: 090412
Original Sutra Author: Shaktayanacharya
Author: Shambhunath Tripathi
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 1971
Total Pages: 487
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 14 MB

Page 51

शबटायनयाकरणम्
। अ.
पा.२ सू. १२३-१३३
Frम् ? हे कोलायाः । ई मेलानीः। सदनामदेष्याश्रनार्थम् । नियरिगा दिह ग भवशि-हे श्रीः । हे भूः । हम्यग्रहण नियर्थिन् ।
बचोऽस्वार्थस्य || ६२१२३ । यो यस्य तस्य माअर्थव्य कामन्त्रणे श्यनप्फुटि हस्वो भवति सोपच । है : है मग । ६ अरा । हे परमाम्य । है प्रियाम्य । य इति किम् ? हे अम्बा । है अम्बले । हे अवक। अम्हास्येति किम् ? सुनोः । ई सुलः । हे नातः इत्यय परत्वा' हुमगामन्यण ) रोयम् रा देवते नि । देवतायां । देहि । हे देवत, है देवते तान्दसमाहः ।
पदाङः ॥ १३२६१२७|| अड एकामन्त्र का रा दे शो भनि सोश्च लुकः । है शाले । हे माले। आड
हस्वंतो लुचि चारेऽ ।। १।२११२५ ॥ लस्वान्तस्य एदन्तस्य च एकासनगे सुचि स्वनामुदिप आरे चासन आदेशो भान मोरच लुरू । हे पितः । हे मात: 1 हे मुने । हे सायो । हे अतिहे। हे से। है परमे । 'है' शब्दन् अरिफ्रान्त:-प्रतिहे । इनः समास सेः । परनेः । लुचि-है कर्तः मुल, हे हतः कुल । हे सारे । हे वो। लुचि या ति प्रधानाप्त ग्रहगन् । हे दि, हे वधु इत्यत्र ह्रस्वविधानसागयो, भति।
पुत्रेऽह मातुः कचोऽड् २०१२६. स्वपदापनतर्जनो मो मातृशाब्दः पुत्रे वर्तते बहुप्रीही तस्मात् परस्त्र कन: यामुनटि एकामदाणे अडिति डिदादेशो भवति । अहे...पुत्रस्य प्रशंसायां गम्यमानावान् । हे गागामात । हे वात्सोमात : अत्र पत्रः संभावितोत्वार्षवा इलाममा मात्र तश्रव्यपदेशयोग्यतया प्रयासले । पुत्र इलि रिम् ? यौगातके पसे । अह इति किम ? अरे. ...गामातक। मानुरिति विम? हे गार्गचित्तक । या रोग्याजाविमर्थः ।।
योऽनयनुरोः ।।१।२।१२७: अनडु चतुर् इत्येतयोरुकारस्य एका मन्त्रणे श्चनप्सुटि पर वशब्द आदमो भवति । है अगत्यन् । के यहाइनन् । हे निपञ्चमः । हे अतिचत्यः । काराकारः प्रयोगो नेत् ।
बा ||शरा१२८|| अनडुच्चरोकारव पनप्सुटि पर वः इम्पमादेशो भवति । बहरवाहि । चत्वारि युलानि । जनवान् । अनड्नाहो। अनड्वाहः । अनवाहन । अनड्वाही। चत्कारः । प्रिपचत्वाः । प्रियचत्वारी। पिस्वत्वारः । प्रियवत्यारम 1 प्रित्यारौ।
नहान लुक् ।।१।२।१२६ जन्मरिखल.' [१।२।११९] यसि यो हादेशो या च 'नः' [१।२१९५] इसि नकारस्थ सुमो द्वापि एकामधन नवतः । है पितः । हे सखें। हे उदानः । हे दुपदंश:. है अनेहः । हे रागन् । हे दग्छिन् ।
सखित पे च ।।२।२११३०|| इकारन्तस्य खिशब्दस्य सत्सम्बन्धिनि "असम्बन्धिान वा श्यनन्सुटि परे ऐकारादेशः भवति न कामन्यणे। सुजाती। सखापः । सायम् । सखायौ। प्रियममायो । प्रियसखायः । तबारः किम् ? मे सख्या 1 सखोसेरनरायः । सरपौ। सहोनि पुलानि इत्यप निना - इत्त्वाट् साट इति नायगाव नभि गति तेन व्यवमानात पति । पसनामुदीति किम् ? सलोन् । संख्या । ..ति प्रतिपघाल्लुजीह न भवक्षि रवि कुलन् । न चैकाम५७-इति किम् ? हे राखे । चकार एकामागे नेत्यस्य समुच्चयार्थः, नेन जत्तर भाटी न क्षेत्रानणे इत्युभयनुमतिप्टते ।
मोटो - बोट ।।।२।१३९। समय सम्वन्धिा रोपापान या सनादिया । तृसत्यवान्त आदेशो भवनि न पामवणे । या । कोटारी'' । अतिको । प्रियकोष्टा । वह कोष्टा । वासीहो
१. हस्वाचन नियाइर्थन क... म । २. हे फन्न । हे शब । हं अक०, म। ३. न्यादर स्यकामन्त्रण याः कप, म १. तलोत्रम् २०, म०, इत्यम् क., म. दो। ५. निधेहि का, • म०। ६. निधेहि , म । ७. एदादा, क०, म । ८. परत इः कामी यस्य क., म. टि० ।
५. -पंधादापा-क० मा । १०. मन्यसम्बन्धिनि-क., म । ५१. शन्यसम्बन्धिान कर, म । १२. , ब्रटारः, कोपरन् , अाधा। अतिक०, म ।