________________
( १८० ।।
दं.२-२४.एवं निरंतरंजाव वेमाणिए।
प. जीवेणं भंते ! किं साहिकरणी, निरधिकरणी? उ. गोयमा ! साहिकरणी,नो निरधिकरणी। प. से केणढेणं भंते ! एवं वुच्चइ
“जीवे साहिकरणी, नो निरधिकरणी?" उ. गोयमा ! अविरई पडुच्च।
से तेणढेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ"जीवे साहिकरणी नो निरधिकरणी।" दं.१-२४.एवंणेरइए जाव वेमाणिए।
प. जीवे णं भंते ! किं आयाहिकरणी पराहिकरणी
तदुभयाहिकरणी? उ. गोयमा ! आयाहिकरणी वि, पराहिकरणी वि,
तदुभयाहिकरणी वि। प. से केणट्टेणं भंते ! एवं वुच्चइ
"जीवे किं आयाहिकरणी जाव तदुभयाहिकरणी वि?" उ. गोयमा ! अविरइं पडुच्च।
से तेणट्टेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ• "जीवे आयाहिकरणी जाव तदुभयाहिकरणी वि।"
दं.१-२४.एवंणेरइए जाव वेमाणिए।
- द्रव्यानुयोग-(१)) दं.२-२४. इसी प्रकार निरन्तर वैमानिक पर्यन्त जानना
चाहिए। प्र. भंते ! क्या जीव साधिकरणी है या निरधिकरणी है?
उ. गौतम ! जीव साधिकरणी है, निरधिकरणी नहीं है। - प्र. भंते ! किस कारण से ऐसा कहा जाता है कि
"जीव साधिकरणी है, निरधिकरणी नहीं है? उ. गौतम ! अविरति की अपेक्षा (जीव साधिकरणी है,
निरधिकरणी नहीं है) इस कारण से गौतम ! ऐसा कहा जाता है कि'जीव साधिकरणी है निरधिकरणी नहीं है। दं. १-२४. इसी प्रकार नैरयिकों से वैमानिकों पर्यन्त कहना
चाहिए। प्र. भंते ! जीव आत्माधिकरणी है, पराधिकरणी है या
तदुभयाधिकरणी है? उ. गौतम ! जीव आत्माधिकरणी भी है,पराधिकरणी भी है और
तदुभयाधिकरणी भी है। प्र. भंते ! किस कारण से ऐसा कहा जाता है कि
‘जीव आत्माधिकरणी भी है यावत् तदुभयाधिकरणी भी है ? उ. गौतम ! अविरति की अपेक्षा से जीव (आत्माधिकरणी भी है
यावत् तदुभयाधिकरणी भी है)। इस कारण से गौतम ! ऐसा कहा जाता है कि‘जीव आत्माधिकरणी भी है, यावत् तदुभयाधिकरणी भी है। दं. १-२४. इसी प्रकार नैरयिक से वैमानिक पर्यन्त जानना
चाहिए। प्र. भंते ! जीवों का अधिकरण क्या आत्म-प्रयोग निष्पन्न है,
पर-प्रयोग निष्पन्न है या तदुभयप्रयोग निष्पन्न है ? उ. गौतम ! जीवों का अधिकरण आत्मप्रयोग निष्पन्न भी है,
परप्रयोग निष्पन्न भी है और तदुभयप्रयोग निष्पन्न भी है। प्र. भंते ! किस कारण से ऐसा कहा जाता है कि
"जीवों का अधिकरण आत्मप्रयोग निष्पन्न भी है यावत
तदुभयप्रयोग निष्पन्न भी है?" उ. गौतम ! अविरति की अपेक्षा से (आत्मप्रयोग निष्पन्न भी है
यावत् तदुभयप्रयोग निष्पन्न भी है)। इस कारण से गौतम ! ऐसा कहा जाता है कि'जीवों का अधिकरण आत्म-प्रयोग निष्पन्न भी है यावत् तदुभय-प्रयोग निष्पन्न भी है?' दं.१-२४. इसी प्रकार नैरयिकों से वैमानिकों पर्यन्त जानना
चाहिए। ८५. शरीर निष्पन्न करने वाले जीवों में अधिकरणी अधिकरण का
प्ररूपणप्र. भंते ! शरीर कितने प्रकार के कहे गए हैं ? उ. गौतम ! पांच शरीर कहे गए हैं, यथा- ,
१. औदारिक यावत् ५ कार्मण।
प. जीवा णं भंते ! अहिकरणे किं आयप्पयोगनिव्वत्तिए,
परप्पयोग-निव्वत्तिए, तदुभयप्पयोगनिव्वत्तिए? उ. गोयमा ! आयप्पयोगनिव्वत्तिए वि, परप्पयोगनिव्वत्तिए
वितदुभयप्पयोगनिव्वत्तिए वि। प. से केणढेणं भंते ! एवं वुच्चइ
"जीवाणं अहिकरणे आयप्पयोगनिव्वत्तिए जाव
तदुभयप्पयोगनिव्वत्तिए? उ. गोयमा ! अविरई पडुच्च।
से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ"जीवाणं आयप्पयोगनिव्वत्तिए वि जाव तदुभयप्पयोगनिव्वत्तिए वि। दं.१-२४.एवंणेरइयाणंजाव वेमाणियाणं।
-विया स. १६, उ.१, सु.९-१७ ८५. सरीर निव्वत्तेमाणेसुजीवेसु अहिकरणि अहिकरण परूवणं-
प. कति णं भंते ! सरीरगा पण्णत्ता? उ. गोयमा !पंच सरीरगा पण्णत्ता,तं जहा
१.ओरालिए जाव ५ कम्मए।-विया. स. १६, उ.१, सु. १८