________________
ર૬૦
अनुयोगद्वारसूत्रे
विस्ताराभ्याम् । वृत्तच्चात् आयामो विष्कम्भश्च तस्य एकैकयोजनप्रमाणः । तथाऊर्ध्वमुवत्वेनापि तद्यो जनपमाणम् । तथा सविशेषं = किंचिदधिकं तस्त्रिगुणम् = पूर्वापेक्षया त्रिगुणम् - किंचिदधिकं योजनत्रयं परिक्षेपेण = परिधिना । सर्वस्यापि वृत्त-परिधेः किंचिन्न्यूनषड्भागाधिकत्रिगुणत्वादस्यापि पल्यस्य किंचिन्न्यूनपड्भागा-विकानि त्रीणि योजनानि परिधिर्भवतीति भात्रः । तत् खलु पल्यम् ऐकाह्निक द्वयाहि त्रैयाहिकीनां यात्रत् उत्कर्षतुः सप्तरात्रपरूढानां वाळाग्र कोटीनाम् - शिरसि
कुछ अधिक तीन गुणी की होती है । गोल होने से इसकी लम्बाई और चौडाई एक २ योजन प्रमाण कही गई है । यहां योजन उत्से-. धांगुल से जो निष्पन्न होता है वही लिया गया है ऊँचाई का तात्पर्य यहां गहराई से है । एक योजन लंबी और १ योजन चौड़ी चीज की परिधि कुछ अधिक ३ तीन योजन की होगी । इसीलिये यहां पर किश्चित् अधिक तिगुणी परिधि कही गई है । किञ्चित् अधिक से तात्पर्य यहां किञ्चित् न्यून षष्ठभाग से है समस्त वृत्त परिधि कुछ कम षड् भागाधिक तिगुणी होती है । इसीलिये यहां पर इस पल्य कीधान्यादि पल्य के समान इस कुएं की परिधि कुछ कम ऐसे छह भाग से अधिक तिगुणी कही गई है । तोत्पर्य कहने का यह है कि'पल्यरूप कुए की जो वृत्त परिधि है वह कुछ अधिक तीन योजन की होती है । कुछ अधिकता यहां १. एक योजन के छ भागों से जाननी चाहिये। सो ये योजन के छ भागपूरे नहीं लेना चाहिये ।
ત્રણગણી હાય છે. ગાળ હાવાથી આની લંબાઈ અને પહેાળાઈ એક એક ચેાજન જેટલી કહેવામાં આવી છે અહી' ચેાજન ઉત્સેધાંશુલ વડે જે નિષ્પન્ન હાય છે, તેજ ગ્રહણ કરવામાં આવે છે ઊંચાઇ એટલે અહી. ઊંડાણ જાગ્રુવુ' જોઈએ એક ચેાજન લાંખી અને એક ચેાજન પહેાળી વસ્તુની પરિધિ ક'ઈક વધારે ત્રણ ચેાજન જેટલી થશે એથી જ અહી` કિ`ચિત્ અધિક તિગુણી પરિધિ કહેવામાં આવી છે. કિંચિત્ અધિક એટલે અહીં કિંચિત્ ન્યૂન ષષ્ઠ ભાગ ગ્રહણ કરવામાં આવે છે. સમસ્ત વૃત્ત પિરિધ ચાડી કમ ષડૂ ભાગાધિક તિગુણી થાય છે એથી જ અહી આ પલ્પની—ધાન્યાદિ પક્ષ્યની જેમ આ કૂપની પિરિધ થાડી કમ ષષ્ઠ ભાગ કરતાં વધારે તિગુણી કહેવામાં આવી છે તાપ એ છે કે ‘ પલ્યરૂપ ગ્રૂપની જે વૃત્ત-પરિશિષ-છે તે કંઇક વધારે ત્રણ ચેાજન જેટલી હાય છે. કઈક અધિકતા અહી એક ચેાજનના ભાગેાથી જાણવી જોઈએ તે આ ચેાજનના ૬ ભાગેા પૂરા લેવા નહિ જોઈએ પણ