________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર જિનપ્રજ્ઞપ્ત ભાવોને સમજાવીને આ અર્થ સ્વીકારાવું. આ પ્રમાણે વિચારીને પાણીધારકને બોલાવ્યો, યાવત્ તેને કહ્યું કે, તું આ ઉદકરત્ન જિતશત્રુ રાજાને ભોજના વેળાએ આપજે. તો આ કારણથી હે સ્વામી ! આ તે જ ખાઈનું પાણી છે. ત્યારે જિતશત્રુ રાજાને સુબુદ્ધિ અમાત્યે આમ કહેતા, આ અર્થના શ્રદ્ધાદિ ન કર્યા. અશ્રદ્ધાદિ કરતો અત્યંતર સ્થાનીય પુરુષોને બોલાવીને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયો! તમે જાઓ, માર્ગમાંથી નવા ઘડા અને વસ્ત્રો લ્યો યાવત્ પાણીને સુસ્વાદુક દ્રવ્યોથી સુસ્વાદુ કરી, તેને તે રીતે જ - તે પ્રમાણે સંવારીને લાવો. ત્યારપછી જિતશત્રુએ ઉદકરત્નને હથેળીમાં લઈ આસ્વાદુ. તેને આસ્વાદનીય યાવત્ સર્વેન્દ્રિય અને ગાત્રોને પ્રહ્માદનીય જાણીને સુબુદ્ધિ અમાત્યને બોલાવીને કહ્યું - હે સુબુદ્ધિ ! તને આ સત્, તથ્ય યાવત્ સદ્ભત ભાવો ક્યાંથી ઉપલબ્ધ થયા ? ત્યારે સુબુદ્ધિએ જિતશત્રુને કહ્યું - હે સ્વામી ! મેં સત્ યાવત્ સભૂત ભાવો જિનવચનથી પ્રાપ્ત કર્યા છે. ત્યારે જિતશત્રુએ સુબુદ્ધિને કહ્યું- હે દેવાનુપ્રિય! હું તારી પાસે જિનવચન સાંભળવા ઇચ્છું છું. ત્યારે સુબુદ્ધિએ જિતશત્રુને આશ્ચર્યકારી કેવલી પ્રજ્ઞપ્ત, ચતુર્યામ ધર્મ કહ્યો. જે પ્રકારે જીવ કર્મબંધ કરે છે, યાવત્ પાંચ અણુવ્રત છે તે કહ્યું. ત્યારે જિતશત્રુ, સુબુદ્ધિની પાસે ધર્મ સાંભળી, સમજી, હર્ષિત થઈ સુબુદ્ધિને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિય ! નિર્ગસ્થ પ્રવચનની હું શ્રદ્ધાદિ કરું છું યાવત્ જે રીતે તમે કહ્યા, તે રીતે. હું તમારી પાસે પાંચ અણુવ્રત, સાત શિક્ષાવ્રત યાવત્ સ્વીકારીને વિચરવા ઇચ્છું છું. હે દેવાનુપ્રિય ! સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. ત્યારપછી તે જિતશત્રુ, સુબુદ્ધિ અમાત્ય પાસે પાંચ અણુવ્રત યાવત્ બાર ભેદે શ્રાવક ધર્મ સ્વીકાર્યો. પછી જિતશત્રુ શ્રાવક, જીવાજીવ જ્ઞાતા થઈ યાવત્ સાધુ-સાધ્વીને. પ્રતિલાભિત કરતો વિચરવા લાગ્યો. તે કાળે, તે સમયે સ્થવિરો પધાર્યા. જિતશત્રુ રાજા અને સુબુદ્ધિ નીકળ્યા. સુબુદ્ધિએ ધર્મ સાંભળ્યો, વિશેષ એ. કે - જિતશત્રુને પૂછીશ યાવત્ પ્રવ્રજ્યા લઈશ. સ્થવિરોએ કહ્યું- સુખ ઉપજે તેમ કરો. ત્યારે સુબુદ્ધિ, જિતશત્રુ પાસે આવ્યો. આવીને કહ્યું - હે સ્વામી ! મેં સ્થવિરો પાસે ધર્મ સાંભળ્યો. તે ધર્મ મને ઇચ્છિત-પ્રતિચ્છિત છે. હે સ્વામી ! હું સંસારના ભયથી ડર્યો છું યાવત્ હું આપની અનુજ્ઞા પામીને યાવત્ દીક્ષા. લેવા ઇચ્છું છું. ત્યારે જિતશત્રુએ સુબુદ્ધિને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિય ! થોડા વર્ષો રોકાઈને ઉદાર યાવત્ ભોગ ભોગવતા રહો, પછી આપણે બંને સાથે સ્થવિરો પાસે મુંડ થઈને યાવત્ દીક્ષા લઈશું. ત્યારે સુબુદ્ધિ જિતશત્રુની આ વાતને સ્વીકારે છે. ત્યારે તે જિતશત્રુ અને સુબુદ્ધિને સાથે વિપુલ માનુષી ભોગ અનુભવતા બાર વર્ષ વીત્યા. તે કાળે, તે સમયે, સ્થવિરો પધાર્યા. ત્યારે જિતશત્રુએ ધર્મ સાંભળ્યો, ઇત્યાદિ. વિશેષ આ - સુબુદ્ધિને બોલાવું, મોટા પુત્રને રાજ્યમાં સ્થાપે પછી આપની પાસે દીક્ષા લઈશ. સુખ ઉપજે તેમ કરો. પછી જિતશત્રુ પોતાના ઘેર આવ્યો. સુબુદ્ધિને બોલાવીને કહ્યું - હું સ્થવિરો પાસે યાવત્ દીક્ષા લઈશ. તું શું કરીશ ? ત્યારે સુબુદ્ધિએ જિતશત્રુને કહ્યું - યાવત્ કોણ બીજો આધાર છે? યાવત્ દીક્ષા લઈશ. જો તારે દીક્ષા લેવી છે, તો જા અને મોટા પુત્રને કુટુંબમાં સ્થાપી, શિબિકામાં આરૂઢ થઈ મારી પાસે યાવત્ અહીં આવ. ત્યારે સુબુદ્ધિ યાવત્ આવ્યો. ત્યારે જિતશત્રુએ કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવીને કહ્યું - તમે જાઓ અને અદીનશત્રુ કુમારની રાજ્યાભિષેક સામગ્રી લાવો. યાવત્ અભિષેક કર્યો, યાવત્ દીક્ષા લીધી. પછી જિતશત્રુ, ૧૧-અંગ ભણી, ઘણા વર્ષો દીક્ષા પાળી, માસિકી સંલેખના કરી સિદ્ધ થયા. પછી સુબુદ્ધિ ૧૧-અંગ ભણી, ઘણાં વર્ષો વાવત્ સિદ્ધ થયા. હે જંબૂ! ભગવંત મહાવીરે બારમા જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે. બા. આ અધ્યયન-૧૨ નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “જ્ઞાતાધર્મકથા) આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 86