________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર અવધિ પ્રયોજ્યુ, મલ્લ અરહંતને અવધિ વડે જોઈને આવો મનોગત સંકલ્પ ઉપજ્યો કે- નિચે જંબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં મિથિલામાં, કુંભકરાજાની પુત્રી, મલ્લી અરહંતે દીક્ષા લેવાનો મનોસંકલ્પ કર્યો છે. તો અતીત-અનાગત-વર્તમાન શક્રનો આચાર છે કે - અરહંત ભગવંત દીક્ષા લેતા હોય ત્યારે આવા સ્વરૂપની અર્થ-સંપત્તિ આપવી જોઈએ. તે આ પ્રમાણે - 7. 3,88,80,00,000 (3 અબજ 88 કરોડ 80 લાખ)દ્રવ્ય ઇન્દ્ર અરહંતને આપે. 98, આવું વિચારી શકએ વૈશ્રમણ દેવને બોલાવીને કહ્યું- હે દેવાનુપ્રિય ! નિશ્ચ જંબુદ્વીપના, ભરતક્ષેત્રમાં મલ્લી. અરહંતે દીક્ષા લેવા વિચારેલ છે તો યાવતુ ઉપરોક્ત દ્રવ્ય આપે. તો હે દેવાનુપ્રિય ! જાઓ અને ત્યાં કુંભકના ભવનમાં આ પ્રકારે અર્થસંપત્તિ સંહરીને જલદીથી મારી આ આજ્ઞા પાછી સોંપો. ત્યારે શક્રેન્દ્રને આમ કહેતા જાણી, હર્ષિત થઈ, બે હાથ જોડી, યાવત્ આજ્ઞાને સ્વીકારીને, તેમણે ભક દેવને બોલાવીને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયો ! તમે જાઓ અને જંબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં, મિથિલા રાજધાનીમાં, કુંભક રાજાના ભવનમાં 3,88,80,00,000 એ પ્રમાણે અર્થસંપત્તિને સંહરો અને મારી આજ્ઞા મને પાછી સોંપો. ત્યારે તે જૈભકદેવો, વૈશ્રમણ પાસે યાવત્ આ આજ્ઞા સાંભળીને ઈશાન ખૂણામાં જઈને ઉત્તરવૈક્રિય રૂપ વિક છે, વિક્ર્વીને ઉત્કૃષ્ટ યાવત્ ગતિથી જતાં, મિથિલા રાજધાનીમાં કુંભ રાજાના ભવનમાં આવ્યા. ત્યાં અર્થસંપત્તિ સંહરી. સંતરીને વૈશ્રમણ દેવ પાસે આવીને બે હાથ જોડી યાવત્ આજ્ઞા પાછી સોંપી. ત્યારપછી વૈશ્રમણ દેવ, શક્રેન્દ્ર પાસે જઈ, બે હાથ જોડી, યાવત્ આજ્ઞા પાછી સોંપી. ત્યારપછી મલ્લી અરહંત પ્રતિદિન યાવત્ માગધદેશના પ્રાતઃ રાશના સમય સુધી અર્થાત બે પ્રહાર સુધી/ મધ્યાહ્ન પર્યંત, ઘણા સનાથ, અનાથ, પાંથિક, પથિક, કરોટિકા અને કાર્યાટિકોને પૂરા એક કરોડ અને આઠ લાખ, એટલી અર્થસંપત્તિને દાનમાં દેવા લાગ્યા. ત્યારે તે કુંભરાજાએ મિથિલા રાજધાનીમાં તેમાં-તેમાં અને ત્યાં-ત્યાં, સ્થાને-સ્થાને ઘણી ભોજનશાળાઓ બનાવી. ત્યાં ઘણા મનુષ્યો દૈનિક ભોજન અને વેતનથી વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરતા હતા, કરીને જે લોકો જેમ-જેમ આવે, જેમ કે પાંથિક, પથિક, કરોટિક, કાર્પાટિક, પાખંડી કે ગૃહસ્થોને ત્યાં આશ્વસ્ત, વિશ્વસ્ત કરી ઉત્તમ સુખાસને બેસાડી વિપુલ અશનાદિને આપતા-પીરસતા રહેતા હતા. ત્યારે મિથિલાએ શૃંગાટકે યાવત્ ઘણા લોકો પરસ્પર આમ કહેતા હતા - હે દેવાનુપ્રિયો ! કુંભ રાજાના ભવનમાં સર્વકામગુણિત, મનોવાંછિત, વિપુલ અશનાદિ ઘણા શ્રમણાદિને યાવત્ દેવાય છે. 9. સુર-અસુર-દેવ-દાનવ-નરેન્દ્રએ નિષ્ક્રમણ અવસરે આવી, વરવરિકા(યાચકોને ‘આવો’ એવી) ઘોષણા કરાવી કે યાચકને ઘણા પ્રકારે ઇચ્છિત દાન અપાય છે. 100. ત્યારે અરહંત મલ્લીએ 3,88,80,00,000 અર્થસંપત્તિનું દાન દઈને દીક્ષા લઉં એવું મનમાં ધાર્યું. 101. તે કાળે, તે સમયે લોકાંતિક દેવો, જે બ્રહ્મલોક કલ્પના રિષ્ટ વિમાન પ્રસ્તટમાં પોત-પોતાના વિમાનમાં પોત-પોતાના ઉત્તમ પ્રાસાદાવતંસકમાં રહે છે. તે દરેકે દરેક પોતાના 4000 સામાનિક દેવો, ત્રણ પર્ષદા, સાત સૈન્ય, સાત સૈન્યાધિપતિ, 16,000 આત્મરક્ષક દેવો અને બીજા ઘણા લોકાંતિક દેવો સાથે પરીવરીને, ઘણા જોરથી વગાડાતા નૃત્યોગીત-વાજિંત્ર યાવત્ શબ્દોની સાથે ભોગ ભોગવતો વિચરે છે. તે લોકાંતિક દેવો. આ પ્રમાણે છે 102. સારસ્વત, આદિત્ય, વહિ, વરુણ, ગઈતોય, તુષિત, અવ્યાબાધ, આગ્નેય અને રિષ્ટ. 103. ત્યારે તે લોકાંતિક દેવોના પ્રત્યેકના આસન ચલિત થયા. ઇત્યાદિ પૂર્વવત્ યાવત્ નિષ્ક્રમણ કરતા અરહંતોને સંબોધન કરવું. તેથી આપણે જઈએ અને અહંતુ મલ્લીને સંબોધન કરીએ, એમ વિચારીને, ઈશાન ખૂણામાં વૈક્રિય સમુદ્યાત વડે સમવહત થઈને સંખ્યાત યોજન દંડ બનાવ્યો ઇત્યાદિ બધું જંભક દેવની માફક જાણવુ યાવતુ. મિથિલા રાજધાનીમાં કુંભક રાજાના ભવનમાં મલ્લી અર્વત પાસે ગયા. જઈને આકાશમાં અધર સ્થિત રહીને, ઘૂંઘરુના. શબ્દ સહિત યાવત્ ઉત્તમ વસ્ત્રો પહેરીને, બે હાથ જોડી તેવી ઈષ્ટ વાણીથી કહ્યું - હે લોકનાથા બોધ પામો. જીવોને હિત-સુખ-નિઃશ્રેયસ્કર થનાર ધર્મતીર્થને પ્રવર્તાવો. એમ કહીને બીજી–ત્રીજી વખત પણ આમ કહ્યું. કહીને મલ્લી મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 72