________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર 56,000 બલવક, બીજા પણ ઘણા રાજા, ઇશ્વર, તલવર, માડુંબિક, કૌટુંબિક, ઇભ્ય, શ્રેષ્ઠી, સેનાવતી, સાર્થવાહ આદિને બે હાથ જોડી, દશ નખ ભેગા કરી, મસ્તકે આવર્ત અને અંજલિ કરી, જય-વિજય વડે વધાવીને કહેજો કે - હે દેવાનુપ્રિયો! કાંડિલ્યપુર નગરમાં દ્રુપદ રાજાની પુત્રી, ચલણી દેવીની આત્મજા, ધૃષ્ટદ્યુમ્ન કુમારની બહેન ઉત્તમ રાજકન્યા દ્રૌપદીનો સ્વયંવર થશે, તો હે દેવાનુપ્રિયો ! દ્રુપદ રાજાને અનુગ્રહ કરતા, વિલંબ કર્યા વિના કાંડિલ્યપુર નગરે પધારો. ત્યારે તે દૂતે હાથ બે જોડી યાવતું મસ્તકે અંજલી કરી દ્રુપદ રાજાની આ વાત સ્વીકારી, પોતાના ઘેર આવ્યો. કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવ્યા અને કહ્યું - ઓ દેવાનુપ્રિયો ! ચાતુર્ઘટ અશ્વરથ જોડીને ઉપસ્થિત કરો, યાવત્ તેઓએ રથ ઉપસ્થિત કર્યો. ત્યારે તે દૂત, સ્નાન કરી યાવત્ અલંકારથી શરીરવિભૂષા કરી, ચાતુર્ઘટ અશ્વરથમાં બેઠો. પછી સન્નદ્ધ યાવત્ આયુધ-પ્રહરણ સહિત પરીવરલ ઘણા પુરુષો સાથે કાંપિલ્યપુર નગરની મધ્યેથી નીકળ્યો. પાંચાલ જનપદની મધ્યથી દેશની સીમાએ આવ્યો. સૌરાષ્ટ્ર જનપદની મધ્યથી દ્વારાવતી નગરીએ આવ્યો, દ્વારાવતી મધ્ય પ્રવેશ્યો. પછી કૃષ્ણ વાસુદેવની બાહ્ય ઉપસ્થાન શાળાએ આવ્યો. આવીને ચાતુર્ઘટ અશ્વને ઊભો રાખ્યો, પછી રથમાંથી નીચે ઊતર્યો. પછી મનુષ્યના સમૂહથી ઘેરાયેલો તે પગે ચાલતો કૃષ્ણ વાસુદેવની પાસે આવ્યો. પછી કૃષ્ણ વાસુદેવને, સમુદ્રવિજયાદિ દશ દશાર્ણ યાવત્ બલવકોને યાવત્ પધારવા કહ્યું. ત્યારે કૃષ્ણ વાસુદેવે તે દૂતની પાસે આ વાત સાંભળી, અવધારી, હર્ષિત યાવત્ હૃદયી થઈ, તે દૂતને સત્કારી, સન્માનીને વિદાય આપી. ત્યારપછી કૃષ્ણ વાસુદેવ, કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવીને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયો ! તમે જાઓ, સુધર્માસભામાં સામુદાનિક ભેરીને વગાડો. ત્યારે તે કૌટુંબિક પુરુષોએ હાથ જોડી યાવત્ કૃષ્ણ વાસુદેવના આ અર્થને સ્વીકારીને, સુધર્મા સભામાં સામુદાનિક ભેરી પાસે આવ્યા, પછી સામુદાનિક ભેરીને મોટા-મોટા શબ્દોથી વગાડી. ત્યારે સામુદાનિક ભેરી તાડન કરાતા સમુદ્ર વિજય આદિ દશ દશાર યાવત્ મહસેન આદિ 56,000 બલવકો, સ્નાન કરી યાવત્ વિભૂષિત થઈને પોત-પોતાના વૈભવ મુજબ ઋદ્ધિ સત્કારના સમુદયથી, કેટલાક યાવત્ પગે ચાલીને કૃષ્ણ વાસુદેવ પાસે આવ્યા, આવીને બે હાથ જોડી યાવત્ કૃષ્ણ વાસુદેવને જય-વિજયથી વધાવે છે. ત્યારે કૃષ્ણ વાસુદેવે કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવ્યા, કહ્યું કે ઓ દેવાનુપ્રિયો! જલદીથી આભિષેક્ય હસ્તિરત્નને તૈયાર કરો, ઘોડા-હાથી આવતા ચતુરંગિણી સેનાને સજ્જ કરી, તેઓએ આજ્ઞા પાછી સોંપી. ત્યારપછી કૃષ્ણ વાસુદેવ સ્નાનગૃહે આવ્યો, મોતીના ગુચ્છથી મનોહર યાવતુ અંજનગિરિકુટ સમાન ગજપતિ ઉપર તે નરપતિ આરૂઢ થયા. ત્યારપછી કૃષ્ણ વાસુદેવ, સમુદ્રવિજયાદિ દશ દશાર યાવત્ અનંગસેનાદિ અનેક હજાર ગણિકાઓ સાથે પરીવરીને સર્વ ઋદ્ધિ યાવતુ નાદ સાથે દ્વારવતી નગરીની વચ્ચોવચ્ચેથી નીકળ્યો. પછી સૌરાષ્ટ્ર જનપદની મધ્યેથી. દેશની સીમાએ આવ્યો, આવીને પાંચાલ જનપદની મધ્યેથી કાંડિલ્યપુર નગરે જવાને રવાના થયો. પછી દ્રપદ રાજાએ બીજી વખત દૂતને બોલાવ્યો અને કહ્યું - દેવાનુપ્રિય ! તું હસ્તિનાપુર નગરે જા. ત્યાં તું પાંડુરાજાને, પુત્રો - યુધિષ્ઠિર, ભીમસેન, અર્જુન, નકુલ, સહદેવ સહિત તથા સો ભાઈ સહિત દુર્યોધનને, ગાંગેયવિદુર-દ્રોણ-જયદ્રથ-શકુની-કર્ણ અશ્વત્થામાને હાથ જોડી યાવત્ પૂર્વવત્ પધારવા માટે કહો. ત્યારે તે દૂતે પહેલાં દૂત માફકબે હાથ જોડી યાવત વિનયપૂર્વક દ્રુપદરાજાના આદેશનો સ્વીકાર કર્યો. વિશેષ એ કે - ત્યાં ભેરી નથી યાવત્ કાંપિલ્યપુર નગરે પાછો જવાને ઉદ્યત થયો. આ જ ક્રમે ત્રીજા દૂતને ચંપાનગરી મોકલ્યો, ત્યાં તું અંગરાજ કૃષ્ણ, શૈલક, નંદી રાજને બે હાથ જોડી ઇત્યાદિ પૂર્વવત્ પધારવા કહ્યું. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 108