________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧ નથી. એ રીતે બીજો આલાવો કહેવો. વિશેષ એ કે –બાહ્ય પુદ્ગલોનું ગ્રહણ કરીને તેમ કરી શકે. ભગવન્! તે વિક્ર્વણા માયી કરે કે અમાયી ? ગૌતમ ! માયી વિફર્વણા કરે, પણ અમારી ન કરે. ભગવન્! એમ કેમ કહ્યું? ગૌતમ ! માયી, પ્રણીત પાન-ભોજન કરી વમન કરે છે. તે પ્રણીત પાન-ભોજનથી તેના અસ્થિ, અસ્થિમજ્જા ઘન થાય છે. માંસ લોહી પાતળા થાય છે, યથા બાદર પુદ્ગલોનું તેને તે રૂપે પરિણમન થાય છે. તે આ -શ્રોત્રેન્દ્રિયપણે યાવત્ સ્પર્શેન્દ્રિયપણે તથા હાડ, મજ્જા, કેશ, શ્મશ્ર, રોમ, નખ, વીર્ય, લોહીપણે. અમારી લૂખુ પાન-ભોજન કરે છે. વમન કરતો નથી. તેનાથી તેના હાડ, મજ્જાદિ પાતળા થાય છે, લોહીમાંસ ઘટ્ટ થાય છે, યથાબાદર પુદ્ગલોનું પરિણમન ઉચ્ચાર, મૂત્ર યાવત્ લોહીપણે થાય છે. તેથી અમારી ન વિકુ. માયી, કરેલ પ્રવૃત્તિનું આલોચન, પ્રતિક્રમણ કર્યા સિવાય કાળ કરે છે, માટે તેને આરાધના નથી, અમાયી તેવા સ્થાનનું આલોચન અને પ્રતિક્રમણ કરીને કાળ કરે છે, માટે તેને આરાધના છે. ભગવન્! તે એમ જ છે, એમ deg શતક-૩, ઉદ્દેશા-૪નો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ પૂર્ણ શતક-૩, ઉદ્દેશો-૫ ‘સ્ત્રી સૂત્ર-૧૮૯, 190 189. ભગવન્! ભાવિતાત્મા અણગાર, બાહ્ય પુદ્ગલો લીધા સિવાય એક મોટા સ્ત્રીરૂપને યાવત્ ચંદમાનિકા-રૂપને વિફર્વવા સમર્થ છે ? ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. ભગવન્! ભાવિતાત્મા અણગાર બાહ્ય પુદ્ગલો લઈને એક મહાસ્ત્રીરૂપ યાવત્ અંદમાનિકા રૂપને વિફર્વવા સમર્થ છે? હા, ગૌતમ ! સમર્થ છે. ભગવન્! ભાવિતાત્મા અણગાર કેટલા સ્ત્રીરૂપો વિફર્વવા સમર્થ છે ? ગૌતમ ! જેમ કોઈ યુવાન, યુવતિના હાથને, હાથ વડે દઢ પકડે અથવા જેમ પૈડાની ધરી આરાઓથી વ્યાપ્ત હોય, તેમ ભાવિતાત્મા અણગાર પણ વૈક્રિય સમુઘાતથી સમવહત થઈ યાવત્ હે ગૌતમ ! ભાવિતાત્મા અણગાર આખા જંબુદ્વીપને ઘણા સ્ત્રીરૂપો વડે આકીર્ણ, વ્યતીકી યથાવત્ કરી શકે. હે ગૌતમ ! આ તેમની શક્તિ-વિષય માત્ર છે, સંપ્રાપ્તિથી એવી વિફર્વણા કરી નથી - કરતા નથી - કરશે નહીં. આ જ ક્રમે યાવત્ ચંદમાનિકારૂપ સુધી જાણવું. ભગવનજેમ કોઈ પુરુષ તલવાર અને ઢાલ લઈને ગતિ કરે, એ પ્રમાણે ભાવિતાત્મા અણગાર પણ તલવાર, ઢાલવાળા પેઠે ઊંચે આકાશમાં ઊડે ? હા, ઊડે. ભગવન્! ભાવિતાત્મા અણગાર, તલવાર અને ઢાલ વડે કેટલા રૂપો વિક્ર્વી શકે? ગૌતમ ! જેમ કોઈ યુવાન યુવતિના હાથને હાથ વડે દઢ પકડી આદિ પૂર્વવત્ જાણવું. ભગવન્! જેમ કોઈ પુરુષ એક પતાકા કરીને ગતિ કરે, તેમ ભાવિતાત્મા અણગાર હાથમાં એક પતાકા કરી ઊંચે આકાશમાં ઊડે '? હા, ગૌતમ ! ઊડી શકે છે. ભગવન્! ભાવિતાત્મા અણગાર હાથમાં એક પતાકા લઈ કેટલા રૂપો વિકુર્તી શકે? પૂર્વવત્ યાવત્ વિક્ર્વશે. નહીં. એ રીતે બે પતાકામાં પણ જાણવું. ભગવદ્ ! જેમ કોઈ પુરુષ એક તરફ જનોઈ પહેરીને ગમન કરે, એ પ્રમાણે ભાવિતાત્મા અણગાર પણ આકાશમાં ઊડે ? હા, ઊડી શકે છે. ભગવદ્ ! ભાવિતાત્મા અણગાર એ રીતે કેટલા રૂપો વિકર્વી શકે ? હે ગૌતમ ! પૂર્વવત્. પણ યાવત્ વિદુર્વણા કરશે નહીં. એ પ્રમાણે બે તરફ જનોઈવાળા પુરુષની જેવા રૂપો સંબંધ સમજવું. ભગવદ્ ! જેમ કોઈ પુરુષ એક તરફ પલાઠી કરીને બેસે, એ પ્રમાણે ભાવિતાત્મા અણગાર કરી શકે ? પૂર્વવત્ જાણવું. એ રીતે બંને તરફ પલાઠીમાં પણ સમજવું. એ પ્રમાણે બંને પલ્ચકાસન જાણવા. ભગવનભાવિતાત્મા અણગાર બાહ્ય પુદ્ગલો ગ્રહણ કર્યા વિના એક મોટા ઘોડા-હાથી-સિંહ-વાઘ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 72